ارتوپدی چیست و ارتوپد کیست؟ (تایید شده توسط متخصص ارتوپد)

 ارتوپدی یکی از گرایش‌های مهم در دنیای علوم پزشکی و طبیعی است. آگاهی از اینکه اتوپدی چیست و ارتوپد کیست به شما کمک می‌کند که درباره این رشته برای تحصیل بیشتر بدانید. اگر هم شما را به متخصص ارتوپدی ارجاع داده باشند، از مسیر پیش رو بهتر باخبر می‌شوید. بسیاری از آسیب‌دیدگی‌های ارتوپدی و مشکلاتی مانند پوکی استخوان، شکستگی، پیچ‌خوردگی، آرتروز و موارد دیگر با داروهای ارتوپدی یا روش‌هایی مانند جراحی و فیزیوتراپی درمان می‌شوند. بنا به تشخیص متخصص، به‌کمک روش‌های مختلف نظیر آزمایش خون یا عکسبرداری، امکان درمان بیماری‌های ارتوپدی مقدور می‌شود. برای کاهش عوارض جانبی یا پیشگیری از بیماری‌های ارتوپدی باید به تخصص ارتوپدی و توصیه‌های متخصصان این حوزه دقت کنید.

در این مقاله به شما می‌گوییم که ارتوپدی چیست و بری درمان چه مشکلاتی از آن استفاده می‌شود. با آگاهی از روش های درمان ارتوپدی مانند دارودرمانی و جراحی به اطلاعات کاملی درباره این رشته می‌رسید. مطالعه مقاله به حدود ۵ دقیقه زمان نیاز دارد.

اگر سوالی دارید که تخصص ارتوپدی چیست و ارتوپد کیست، در پایان این مقاله بپرسید تا متخصصان در رسیدن به پاسخ به شما کمک کنند.

محتوای پزشکی این مقاله توسط دکتر علی حسین پورفیضی، متخصص جراحی استخوان و مفاصل (ارتوپدی) بررسی و تایید شده است.

اگر سوالی درباره ارتوپدی دارید، می‌توانید در همین صفحه بپرسید تا پاسخ دهیم. 

ارتوپدی چیست؟

تخصص ارتوپدی (Orthopedics) شاخه‌ای از پزشکی است که روی دستگاه اسکلتی-عضلانی متمرکز می‌شود. در این سیستم، ماهیچه‌ها، استخوان‌ها، مفاصل، رباط‌ها و تاندون‌ها وجود دارند.

 به کسی که در این زمینه تخصصی تحصیل می‌کند هم متخصص ارتوپدی یا ارتوپد گفته می‌شود. ارتوپدی بخش‌های زیر از بدن را معاینه و در صورت نیاز درمان می‌کند:

• استخوان‌ها
• ماهیچه‌ها
• مفاصل
• تاندون
• رباط
• اعصاب

با آگاهی از اینکه ارتوپدی پا چیست یا ارتوپدی استخوان چیست و چه کمکی به بدن می‌کند، مدیریت اوضاع در صورت بروز مشکلات مقدورتر می‌شود.

متخصص ارتوپد کیست؟

 در تعریف ارتوپدی به افرادی که در زمینه ارتوپدی تحصیل می‌کنند، ارتوپد گفته می‌شود. برای اینکه دقیق‌تر بدانید رشته ارتوپدی چیست، باید بدانید که دو نوع تخصص ارتوپدی وجود دارد: جراحی و غیرجراحی.

به گروه نخست، جراحان ارتوپدی گفته می‌شود و گروه دوم شامل فیزیوتراپ‌ها و متخصصان طب فیزیکی یا متخصصان توانبخشی می‌شود. کسانی که در این رشته تحصیل می‌کنند، ابتدا دوره پزشکی عمومی را پشت سر گذاشته‌اند.

همکاران تیم ارتوپد چیست یا بهتر است بگوییم شامل چه کسانی می‌شود؟ معمولاً در همراهی با تیمی از متخصصان و افراد دیگر مشغول به کار می‌شوند. این تیم شامل افراد زیر است:

• دستیاران پزشک
• پرستار متخصص
• فیزیوتراپیست
• مربیان ورزش

ارتوپدی اطفال یا بیماران بزرگسال از راه همراهی این تیم‌ها صورت می‌گیرد و مسیر درمان طی می‌شود. با شناخت اینکه کار متخصص ارتوپدی چیست، در صورت بروز مشکل با آگاهی و خیال راحت‌تر به متخصص مراجعه می‌کنید.

ارتوپدی چه تخصص‌ها و فلوشیپ‌هایی دارد؟

ارتوپدها می‌توانند در زمینه‌های مختلفی تخصص کسب کنند. این متخصصان پس از تحصیل در رشته پزشکی وارد دوره چهارساله تخصص شده‌اند. بعد از تخصص، دوره حدوداً سه‌ساله فوق تخصص طی می‌شود.

دوره‌های فلوشیپ های ارتوپدی چیست؟ متخصصان می‌توانند در ادامه تحصیل خود در دوره‌هایی شرکت کنند که تمرکز ویژه‌ای روی موضوعی خاص از محتوای تخصصی‌شان دارد.
برای کسب تخصص در حیطه‌های خاصی از ارتوپدی هم وجود دارد. این دوره‌ها هم حدودا چندماهه تا ۲ساله هستند و به کسب تبحر بیشتر پزشک در زمینه‌ای به‌خصوص از رشته ارتوپدی کمک می‌کنند. از گرایش‌های تخصصی این رشته باید به موارد زیر اشاره کنیم:

دست و اندام‌های فوقانی

برای رفع مشکلات ناحیه دست و بالاتنه مانند سندرم تونل کارپال، متخصصان ارتوپدی باید دوره تخصص را سپری کنند.

ناحیه پا و مچ آن

برای جراحی مچ پا و ناحیه زانو و بخش‌های مختلف دیگر پا هم پزشکان باید تخصصی جداگانه داشته باشند. وجود تخصص‌های حرفه‌ای در بخش‌های مختلف ارتوپدی، به درمان بهتر و موثرتر بیماری‌های ارتوپدی کمک شایانی می‌کند.

جراحی ستون فقرات

برای رفع مشکلاتی مانند جراحی دیسک کمر و بیماری‌های ناحیه ستون فقرات به پزشکانی احتیاج است که در رشته تخصصی جرحی ستون فقرات تحصیل کرده و تجربه دارند.

جراحی تروما

جراحی تروما شاخه‌ای از تخصص‌های جراحی است که به درمان تهاجمی آسیب‌های فیزیکی می‌پردازد. این مشکلات معمولاً در شرایط اضطراری رخ می‌دهند و نیاز به اقدامات درمانی فوری دارند.

پزشکی ورزشی

برای رفع مشکلات دستگاه عضلات و اسکلت بدن از تخصص پزشکی ورزشی استفاده می‌شود. این مشکلات در نتیجه آسیب‌های ورزشی و بیماری‌های مرتبط با ورزشکاران در این افراد به‌وجود می‌آیند.

ارتوپدی آنکولوژی مربوط به سرطان‌های وابسته به سیستم عضلانی-اسکلتی

برای درمان سرطان‌هایی که ریشه تشکیل آن‌ها در سیستم عضلانی و اسکلتی است به متخصصان ارتوپدی آنکولوژی نیاز است. این متخصصان با ترتیب‌دادن برنامه درمانی به رفع و کنترل سرطان می‌پردازند.

فرق دکتر ارتوپد و جراح ارتوپد در چیست؟

دکتر ارتوپد در تشخیص، درمان، پیشگیری و توانبخشی بیماری‌های دچار مشکلات اسکلتی عضلانی تخصص دارند. جراحان ارتوپد هم مشکلات اسکلتی عضلانی یعنی آسیب دیدگی های ارتوپدی را تشخیص، درمان و پیگیری می‌کنند و در صورت لزوم می‌توانند عمل جراحی نیز انجام بدهند. دکتر جراحی زانو یا متخصصان ارتوپدی در این حوزه می‌توانند مشکلات عضلاتی و اسکلتی بدن را رفع کنند.

دکتر ارتوپد چه بیماری‌هایی را درمان می‌کند؟

ارتوپدها می‌توانند طیف وسیع و گسترده‌ای از مشکلات سیستم اسکلتی-عضلانی را درمان کنند. بعضی از این مشکلات مادرزادی‌اند و بعضی در نتیجه تصادف، حوادث و آسیب‌های دیگر به وجود می‌آیند. گاهی هم عوارض جانبی برخی رخدادها باعث اختلال در عملکرد بدن می‌شوند و نیاز به دکتر ارتوپد قوت می‌گیرد.

بیماری‌های مهم زیرمجموعه

از جمله وضعیت‌های پزشکی که با علم ارتوپدی درمان می‌شود، باید به موارد زیر اشاره کنیم:

• درد مفاصل ناشی از آرتریت
• شکستگی استخوان‌ها
• پوکی استخوان
• کمردرد
• آرتروز
• درد در گردن
• درد شانه مانند بورسیت (التهاب مفاصل)
• آسیب بافت‌های نرم و اثرگذار روی ماهیچه، تاندون و رباط‌ها
• سندروم تونل کارپال
• رگ‌به‌رگ‌شدن، تاندونیت، پارگی منیسک و پارگی رباط صلیبی قدامی
• سرطان استخوان
• اسکولیوز
• پیچ خوردگی پا
• پاچنبری یا بدشکلی مادرزادی پا

آسیب دیدگی های ارتوپدی مختلف در نتیجه ورزش و فعالیت هم از سوی متخصصان این رشته پیگیری و درمان می‌شود.

خدماتی که دکتر ارتوپد ارائه می‌دهد چیست؟

درباره تخصص و زمینه درمانی ارتوپدها توضیحاتی دادیم. در این بخش می‌خواهیم به‌ سراغ عمل‌های جراحی ارتوپدی برویم که ارتوپدها انجام می‌دهند و بیماری های ارتوپدی را با آن‌ها درمان می‌کنند.

تعویض کامل مفصل (TJR)

در عمل تعویض مفصل ارتوپدی، پزشک متخصص اقدام به برداشتن سطوح مفاصل آسیب‌دیده می‌کند و برای جبران فقدان مفصل از پروتز استفاده می‌کند. پروتز می‌تواند نقش مفصلی سالم را ایفا کند. بسیاری از بیماران بعد از این جراحی می‌توانند به زندگی عادی بازگردند.

جراحی آرتروسکوپی

این روش هم نوعی جراحی غیرتهاجمی است که با آرتروسکوپ (arthroscope) انجام می‌شود. این ابزار می‌تواند مشکلات مفاصل را تشخیص بدهد. آرتروسکوپ دوربینی باریک و بلند با اندازه‌ای در حد سوراخ دکمه‌ای کوچک است.

جراحان متخصص ارتوپدی این دوربین را در مفصل قرار می‌دهند؛ مثلاً در مفصل شانه یا زانو. دوربین مذکور به صفحه یک مانیتور یا همان نمایش‌گر متصل می‌شود و امکان بازدید درون مفصل را فراهم می‌کند. با بررسی اوضاع درون مفصل، امکان رفع مشکلات موجود پیش می‌آید.

جراحی ترمیم شکستگی

برای برخی از موارد شکستگی استخوان هم راه‌کارهایی در ارتوپدی وجود دارد. برای تثبیت استخوان از ایمپلنت استفاده می‌کنند. انواع مختلفی از ایمپلینت‌ها شامل مجموعه‌ای از پیچ، سیم، صفحه و مواردی از این دست هستند که برای ترمیم استخوان کاربرد دارند.

با شکستگی استخوان، احتمال از دست‌رفتن قدرت ماهیچه‌ها و طیفی از توانمندی‌های حرکتی وجود دارد. پزشکان در کنار جراحی به توصیه مجموعه‌ای از حرکات ورزشی هم توجه می‌کنند.

جراحی پیوند استخوان

زمانی که بدن بیماری در تولید استخوان‌های جدید ناتوان می‌شود، متخصصان ارتوپدی از جراحی پیوند استخوان استفاده می‌کنند. در این عمل، ارتوپدها از استخوان سالم بخش دیگری از بدن یا استخوان اهداکننده‌ها برای ترمیم و تقویت استخوان‌های تخریب‌شده یا ضعیف استفاده می‌کنند. در صورت نبود استخوانی طبیعی، امکان استفاده از استخوان‌های مصنوعی در برخی مواقع هم وجود دارد.

هم‌جوشی ستون فقرات

در جراحی هم‌جوشی، جراحان ۲ مهره بدن یا تعداد بیشتری را به هم جوش می‌دهند تا بیماری‌های ستون فقرات رفع شود. این عمل برای رفع مشکل مهره‌های کمر و گردن ممکن است.

روش های تشخیص در ارتوپدی چیست؟

ارتوپدها برای تشخیص از چه اقداماتی استفاده می‌کنند؟ روند تشخیص چیست؟

• ارتوپد درباره نشانه‌های آزاردهنده جسمانی از بیمار سؤالاتی می‌پرسد.
• درباره شرایط جسمانی، حال عمومی و سوابق پزشکی مراجع پرسیده می‌شود.
• معاینه‌ای جسمانی انجام می‌شود.
• تصاویر برداشته‌شده از نقاط مشکل‌دار بدن بیمار بررسی می‌شوند.

از آزمایش‌ها و عکس‌برداری‌ زیر هم در صورت نیاز استفاده می‌شود:

• ام‌آر‌آی (MRI)
• سی‌تی‌اسکن (CT)
• اسکن استخوان
• سونوگرافی
• آزمایش‌ خون
• بررسی سرعت هدایت تحریک اعصاب (NCV)

روند تشخیص و درمان بیماری‌های ارتوپدی و مشکلات مربوط به استخوان و عضلات اهمیت زیادی دارد. برای همین، لازم است که به ارتوپدی متخصص و باتجربه مراجعه کنید. در انتخاب پزشک خود دقیق باشید و در این زمینه وقت کافی صرف کنید.

روش‌ها و روندهای درمان در تخصص ارتوپدی چیست؟

رشته ارتوپدی تخصصی پزشکی است که بر تشخیص، درمان و پیشگیری از آسیب‌ها و بیماری های سیستم اسکلتی عضلانی تمرکز دارد. بسته به ماهیت و شدت آسیب یا شرایط، برای درمان ارتوپدی از روش های ساده و غیر تهاجمی تا روش های جراحی پیچیده استفاده می‌شود.

جراحی‌های ارتوپدی

روش‌های جراحی‌های ارتوپدی و تهاجمی (کم‌تهاجمی یا تهاجمی زیاد) مورد استفاده در تخصص ارتوپدی چیست و شامل چه مواردی می‌شود:

• آرتروسکوپی: نوعی روش جراحی تهاجمی است که برای تشخیص و درمان انواع بیماری‌های موثر بر مفاصل، از جمله مشکلات زانو، شانه و لگن استفاده می‌شود. در طول عمل، یک دوربین کوچک و ابزار از طریق برش‌های کوچک وارد می‌شوند تا داخل مفصل را مشخص کنند و عملیات درمانی را انجام دهند.
• تعویض مفصل: تعویض مفصل نوعی روش جراحی است که شامل برداشتن مفصل آسیب‌دیده و جایگزینی آن با یک مفصل مصنوعی می‌شود. به مفصل مصنوعی پروتز می‌گویند. تعویض مفصل معمولاً روی باسن، زانو و شانه انجام می‌شود و برای تسکین درد، بهبود تحرک و بازیابی عملکرد در بیماران مبتلا به بیماری پیشرفته مفصلی کاربرد دارد.
• ترمیم شکستگی: ترمیم شکستگی یک روش جراحی است که برای درمان شکستگی استخوان استفاده می‌شود. این روش شامل ترازکردن مجدد قطعات شکسته استخوان و تثبیت آن‌ها با پیچ، صفحات یا سایر ابزارها است.
• جراحی ستون فقرات: جراحی ستون فقرات نوعی درمان تهاجمی است که برای درمان شرایطی استفاده می‌شود که بر ستون فقرات تأثیر می‌گذارند، مانند فتق دیسک، تنگی ستون فقرات و شکستگی‌های ستون فقرات.

تصمیم‌گیری درباره انتخاب روش‌های جراحی به‌عهده متخصصان این حوزه است. آن‌ها با دقت سعی در انتخاب روشی با کمترین عوارض دارند.

دارودرمانی

داروهای ارتوپدی یکی دیگر از روش‌های درمانی غیر تهاجمی در ارتوپدی هستند که برای تسکین درد و کاهش تورم و التهاب کاربرد دارند. مسکن‌ها، داروهای ضدالتهاب و شل‌کننده های عضلانی در این دسته از داروها قرار دارند.

فیزیوتراپی و توان بخشی

فیزیوتراپی نوعی روش درمانی غیرتهاجمی رایج است که در ارتوپدی استفاده می‌شود. این روش شامل مجموعه‌ای از تمرینات و تکنیک‌های طراحی‌شده برای بهبود تحرک، قدرت، انعطاف‌پذیری و کاهش درد و التهاب است. فیزیوتراپی را می توان برای درمان انواع بیماری‌ها از جمله کمردرد، درد مفاصل و آسیب‌های ورزشی استفاده کرد.

 طب سوزنی

طب سوزنی برای درمان دردهای اسکلتی- عضلانی مزمن به عنوان بخشی از روند درمان استفاده می‌شود. دکتر طب سوزنی از این روش برای درمان دردهای پس از جراحی و مشکلاتی مانند بیماری‌های دژتراتیو دیسک کمر استفاده می‌کند. با شناسایی دکتر دیسک کمر مناسب باید درباره استفاده از این روش تحقیق کنید.

تمرینات و ورزش‌های حرکتی

تمرینات درمانی برای بیماری مرتبط با ارتوپدی یا برای توانبخشی پس از جراحی ارتوپدی توصیه می‌شوند. درمان معمولاً ۴ تا ۶ هفته طول می‌کشد و شامل تمرینات کششی و تقویتی برای عضلات، تاندون‌ها و مفاصل است.

با ارتوپدی ورزشی می‌توانید مشکلات مذکور را حل کنید. برای پیشگیری از بیماری های ارتوپدی می‌توانید از ورزش‌های مناسب بهره ببرید. با شناسایی دکتر افزایش قد و متخصص خبره ارتوپدی می‌توانید تمرینات مناسبی در این زمینه یاد بگیرید.

دریافت کمک‌های حرکتی

وسایل کمکی مانند عصا و بریس برای حمایت و محافظت از نواحی آسیب‌دیده استفاده می‌شوند و به بیماران اجازه می‌دهند که راحت‌تر حرکت کنند و خطر آسیب بیشتر را کاهش می‌دهند. وسایل کمکی به بیماران در انجام فعالیت‌های روزانه و حفظ استقلال هم یاری می‌دهند.

فرق ارتوپدی و فیزیوتراپی چیست؟

به‌طور خلاصه، فیزیوتراپی در توانبخشی و مدیریت مشکلات اسکلتی- عضلانی و از راه استفاده از تکنیک‌های فیزیکی به افراد کمک می‌کند، اما نقش ارتوپدی چیست و چطور به وضعیت‌های مربوط به اسکلت و عضلات کمک می‌کند؟ در ارتوپدی پزشک متخصص با روش‌های تشخیصی اقدام به درمان و مدیریت مشکلات پیش‌آمده در این ناحیه می‌کند.

در فیزیوتراپی قدرت و مقاومت عضلات بهبود پیدا می‌کند و فرد می‌تواند حرکات متنوع‌تری انجام بدهد. زمانی که بافت‌ها و ماهیچه‌ها به‌شدت آسیب ببینند، دیگر نیاز به مداخله متخصص ارتوپدی پیش می‌آید و باید با روش‌های جدی‌تر از جمله جراحی اقدام به رفع مشکلات کند.

چه زمانی باید به متخصص ارتوپدی مراجعه کنیم؟

بروز بعضی از علامت‌ها نشان می‌دهد که باید به متخصص ارتوپدی مراجعه کنید. این علائم شامل موارد زیر هستند:

• درد در عضلات
• درد و کشیدگی در تاندون‌ها یا مفاصل که بیش از چند روز طول می‌کشد.
• وجود مشکل در استفاده از یک عضو خاص بدن برای انجام عملکردهای عادی، مانند بالارفتن از پله‌ها یا بلندکردن و حمل وسایل نسبتاً سبک.

با روش‌های متنوع و تمرینات ورزشی مشکلات ارتوپدی قابل مدیریت‌کردن هستند. با مراجعه به متخصصی مانند دکتر دیسک گردن یا متخصصان دیگر در زمان مناسب، مشکلات حل می‌شوند.

در انتخاب بهترین دکتر ارتوپد چه مواردی را باید در نظر بگیریم؟

حالا که تعریف ارتوپدی را می‌دانید و آگاه هستید که دکتر ارتوپد برای چیست و چطور کمکتان می‌کند، لازم است که برای انتخاب بهترین‌ها هم ایده‌هایی در ذهن داشته باشید. نکات مهم در انتخاب بهترین دکتر ارتوپدی چیست و باید بر چه اساسی دست به انتخاب بزنید:

• به نظر مراجعان قبلی پزشک که از راه مرور نظرات آن‌ها در سامانه‌های آنلاین نوبت‌دهی مقدور است.
• بررسی پوشش بیمه نزد پزشک و متخصصی که برای درمان انتخاب می‌کنید.
• ارزیابی تخصص‌های پزشک و اعتباری که درمیان مراجعان دارد.

برای انتخاب پزشک ارتوپد مناسب باید ببینید که در کدام‌یک از شاخه‌ های ارتوپدی متبحر است. حواستان به شیوه رفتار و ارتباطاتی که میان پزشک و بیمار شکل می‌گیرد هم باشد. با آگاهی از اینکه ارتوپدی چیست، ارتوپد کیست و چطور به رفع مشکلات عضلاتی و اسکلتی کمک می‌کند، مراجعه به متخصص در زمان نیاز برایتان ساده‌تر می‌شود. تمرینات ورزشی مشکلات ارتوپدی را در بسیاری از مواقع رفع می‌کنند. برای پیشگیری از بیماری‌های ارتوپدی یا عوارض جانبی درمان‌های مختلف باید تحت نظر پزشک خبره باشید. مصرف داروهای ارتوپدی و استفاده از روش‌های دیگر نیازمند کنترل و هدایت از سوی پزشکی خبره هستند.

با شناسایی بهترین پزشکان با تخصص ارتوپدی می‌توانید نسبت به درمان مشکلات مختلف مانند پوکی استخوان، شکستگی، پیچ‌خوردگی و آسیب‌دیدگی‌های ارتوپدی دیگر اقدام کنید. متخصصان خبره با تشخیص درست مشکل و به‌مدد روش‌هایی مانند عکسبرداری، آزمایش خون و… می‌توانند بیماری‌های ارتوپدی را شناسایی کنند. بعد از تشخیص صحیح، امکان استفاده از روش‌های درمان ارتوپدی مختلف نظیر دارودرمانی، جراحی، فیزیوتراپی و موارد دیگر مقدور می‌شود.

شناسایی بهترین پزشکان ارتوپدی

در مسیر یافتن بهترین متخصصان ارتوپدی، سایت دریافت نوبت آنلاین دکتردکتر می‌تواند به شما کمک کند. کافیست تخصص ارتوپدی را در دکتردکتر جستجو کنید تا بهترین پزشکان در شاخه‌های ارتوپدی مانند ارتوپدی اطفال، ارتوپدی ورزشی و… برای شما به نمایش دربیایند. می‌توانید وقت‌ها را ببینید، نظرات دیگر کاربران را بررسی کنید و به‌صورت اینترنتی، وقت بگیرید.

سوالات متداول تخصص ارتوپدی