درباره بیماری‌های منتقله استخر چیزی می‌دانید؟ شما هم از دوستداران شنا و آب‌بازی هستید اما نگران دچارشدن به بیماری‌های گوناگون شده‌اید؟ باید بدانید که احتمال ابتلا به انواع مختلفی از بیماری‌ها از راه تماس با آب استخر وجود دارد. برای پیگیری این بیماری‌ها که بیشتر پوستی هستند، باید به متخصص پوست یا پزشکان متخصص دیگر مراجعه کنید. روش‌هایی هم برای پیشگیری از بیماری‌های مختلف وجود دارد که در ادامه درباره‌شان صحبت خواهیم کرد.
بیماری‌های قابل انتقال از استخر را می‌شناسید؟
بیماری‌های قابل انتقال از استخر، عفونت‌های ناشی از میکروب‌هایی هستند که می‌توانند زنده بمانند یا در استخرها، جکوزی‌ها، اقیانوس‌ها، دریاچه‌ها و رودخانه‌ها و در آب پارک‌های آبی و آب‌پاش‌ها رشد کنند. این بیماری‌ها از طریق بلع، تماس یا تنفس در مه‌های آئروسل‌شده و ذرات هوا از آب حاوی میکروب منتقل می‌شوند.
به گفته سازمان کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها، بیشتر بیماری‌های آبی ناشی از ورود فردی آلوده و حاوی میکروب به آب هستند. در موارد دیگر، این بیماری‌ها زمانی ایجاد می‌شوند که میکروب‌های طبیعی موجود در آب به سطح عفونت‌زایی برسند.
انواع رایج بیماری‌های منتقله استخر عبارت‌اند از:
- عفونت‌های گوارشی مانند اسهال
- عفونت‌های پوستی
- عفونت‌های تنفسی
اگرچه این‌ها ناخوشایند به نظر می‌رسند و کمی ترسناک اما با رعایت نکات بهداشتی، تاحد زیادی می‌توانید مانع از بروز چنین بیماری‌هایی در رفت‌وآمد به استخر شوید. در ادامه به هریک از این بیماری‌ها نگاهی خواهیم داشت.
عفونت‌های اسهالی -گوارشی
اسهال شایع‌ترین عفونتی است که با استفاده از آب استخرهای شنا رخ می‌دهد. میکروب‌هایی که می‌توانند آب استخرهای شنا را آلوده کنند (به ویژه کریپتوسپوریدیوم (Cryptosporidium)) مقاوم به کلر هستند.
این میکروب‌ها می‌توانند برای مدت طولانی در استخرها زندگی کنند و عامل اصلی اسهال در شیوع در استخرها باشند. این ویروس‌ها عامل یک‌چهارم شیوع اسهال در استخرهای شنا هستند:
- نوروویروس (Norovirus)
- ژیاردیا لامبلیا (Giardia lamblia)
- اشریشیا کلی (Escherichia coli)
- شیگلا (Shigella)
کودکان، زنان باردار و افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، بیشتر در خطر ابتلا به عفونت بیماری‌های منتقله استخر هستند. عفونت‌ها از طریق بلع تصادفی آب استخر آلوده به مواد مدفوع فردی منتقل می‌شوند که بقایای مدفوع در بدنش را به آب وارد کرده است. با قرارگرفتن در محیط آلوده، بروز اسهال آمیبی و انواع دیگر دور از ذهن نیست.
کلر این میکروب‌ها را از بین می‌برد، اما فوری و سریع عمل نمی‌کند. حتی تمیزترین استخرها هم عاری از میکروب‌ها و عوامل بیماری‌زا نیستند. با رعایت این نکات، انتقال اسهال و عفونت‌های مشابه کمتر می‌شود:
- هنگام اسهال شنا نکنید.
- آب استخر را قورت ندهید.
- پس از رفتن به دستشویی یا تعویض پوشک، دست‌های خود را با آب و صابون بشویید.
- دوش گرفتن قبل از شنا ضروری است.
نشانه‌های اسهال تاحدی شبیه علائم مسمومیت غذایی هستند و باید با رعایت اصول بهداشتی در استخر از ابتلا به آن دور بمانید.
عفونت‌های پوستی
درمیان بیماری‌های منتقله استخر انواع عفونت‌های پوستی هم وجود دارد. از جمله این مشکلات باید به بیماری‌های جلدی مختلف مانند موارد زیر نگاهی داشته باشیم:
- پای ورزشکار
- اوتیتیس اکسترنا (Otitis externa) یا گوش شناگر
- درماتیت (Dermatitis)
- زگیل (ویروس پاپیلوما)
- راش یا بثورات پوستی ناشی از آب گرم
پای ورزشکار
پای ورزشکار هم یکی از انواع بیماری‌های منتقله استخر است. عفونت پوست پا به خاطر وجود انواع قارچ ایجاد می‌شود. شایع‌ترین بخش بروز عفونت هم بین انگشت اول و دوم است اما عفونت می‌تواند هر قسمتی از پا را درگیر کند و اغلب باعث ایجاد ترک در پوست یا ضایعات قرمز می‌شود.
این عفونت از طریق تماس با پوست آلوده یا قارچ‌ها در مناطق خاصی مانند دوش، رختکن، استخر پخش می‌شود. عفونت پای ورزشکار به حالت مزمن هم درمی‌آید.
به طور معمول، امکان درمان با کرم‌های موضعی پوست وجود دارد، اما گاهی‌اوقات درمان خوراکی و مصرف داروی خوردنی هم تجویز می‌شود. رعایت بهداشت برای پیشگیری از عفونت پای ورزشکار بسیار مهم است:
- ناخن‌های دست کوتاه و تمیز
- پوشیدن دمپایی در استخر و زیر دوش
- خشک و تمیز نگه‌داشتن پاها
اوتیتس اکسترنا (Otitis externa) یا گوش شناگر
عفونت گوش خارجی بسیار شایع و از بیماری‌های منتقله استخر است. امکان وقوع این وضعیت در هر سنی وجود دارد. علائمش معمولا چند روز پس از شنا ظاهر می‌شوند و ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- خارش در گوش
- قرمزی و التهاب در گوش
- درد هنگام فشار آمدن به گوش
- خروجی چرک
این وضعیت معمولا زمانی ظاهر می‌شود که آب برای مدت طولانی در کانال گوش وجود داشته باشد. این کانال محیطی مناسب برای رشد میکروب‌ها ایجاد می‌کند.
برای جلوگیری از ورود آب به گوش‌ها باید از کلاه شنا و گوش‌گیر استفاده کنید. بعد از شنا یا دوش‌گرفتن، گوش را با حوله‌ای خوب خشک کنید، سر را به طرفین کج کنید تا گوش‌ها در موقعیتی قرار گیرند که آب از مجرای گوش خارج می‌شود.
درماتیت (Dermatitis)
درماتیت می‌تواند توسط سودوموناس آئروژینوزاس (Pseudomonas aeruginosas) ایجاد شود که میکروبی است با تمایل به رشد و حضور در محیط مرطوب. پس از تماس مستقیم پوست با پوست آلوده، بثورات پوستی به وجود می‌آیند.
از علائم این وضعیت باید به خارشی اشاره کنیم که می‌تواند منجر به قرمزی و تورم پوست شود. ایجاد تاول‌های چرک در فولیکول‌های مو هم از نشانه‌های دیگر درماتیت است.
برای پرهیز از این وضعیت، لباس شنا خیس را به مدت طولانی خیس نکنید و روزانه آن را بشویید. استفاده از یک ضدعفونی‌کننده خوب و کنترل pH آب می‌تواند از این درماتیت جلوگیری کند.
زگیل (ویروس پاپیلوما)
بسیاری از افرادی که در استخرها حضور دارند، مبتلا به انواعی از زگیل به ویژه در ناحیه پا هستند. بهتر است در بیرون استخر حتما از دمپایی تمیز استفاده کنید. از پمادهای حاوی اسید سالیسیلیک برای درمان این وضعیت استفاده می‌شود.
حواستان باشد که زگیل و ویروس اچ‌پی‌وی از راه استخر منتقل نمی‌شود اما از راه تماس با عوامل خارجی مانند حوله و تجهیزات ورزشی شنا که با ناحیه آلوده فرد مبتلا به ویروس در تماس بوده، به دیگری منتقل می‌شود. پس ویروس پاپیلوما از بیماری‌های ویروسی و تناسلی است که به طور غیرمستقیم از راه آب به افراد در استخر امکان انتقال دارد.
راش یا بثورات پوستی ناشی از آب گرم
آبی که به باکتری سودوموناس آئروژینوزا آلوده است، می‌تواند باعث ایجاد بثورات ناشی از تماس با آب گرم شود. مواد شیمیایی کشنده میکروب‌ها مانند کلر در آب داغ سریع‌تر تجزیه می‌شوند، از این رو وان‌های آب گرم و جکوزی در استخرها خطر بیشتری دارند.
هر چه پوست شما بیشتر در معرض آب آلوده قرار گیرد، احتمال بروز جوش‌های ناشی از آب گرم بیشتر می‌شود. بیشتر افراد فکر می‌کنند که وقتی از آب کلردار خارج می‌شوند، تمیز هستند. اما واقعا، ایمن‌ترین کار این است که در اسرع وقت دوش بگیرند.
بثورات وان آب گرم، که معمولا به صورت نقاط خارش‌دار، قرمز، برآمده یا تاول‌های پر از چرک ظاهر می‌شوند، طی چند روز خود به خود از بین می‌روند. این مورد از بیماری‌های پوستی در استخر رایج است.
عفونت‌های تنفسی و موارد دیگر
عفونت چشمی یعنی خارش چشم، سوزش بینی و/یا تنگی نفس هم از مشکلات و بیماری‌های منتقله استخر هستد و در اثر استفاده از مواد محرک مانند کلرامین در آب و هوا ایجاد می‌شوند.
با تهویه خوب و اصولی محیط استخرها امکان جلوگیری از این موارد وجود دارد. از بیماری‌های تنفسی ناشی از حضور در استخر باید به بیماری لژیونر هم اشاره کنیم.
بیماری لژیونر
میکروب‌هایی که در وان آب گرم یا استخرها زندگی می‌کنند، باعث آلودگی افرادی می‌شوند که در بخار یا غباری قرار دارند که از آب خارج و وارد سیستم تنفسی می‌شود. باکتری لژیونلا (Legionella) که عامل عفونت ریه بیماری لژیونر است، گاهی اوقات از این طریق سرایت می‌کند.
لژیونلا به طور طبیعی در آب به خصوص آب گرم یافت می‌شود. بیماری لژیونر می‌تواند هر یک از علائم زیر را ایجاد کند:
- سرفه
- تنگی نفس
- درد قفسه سینه
- تب
- دردهای عضلانی
- سردرد
- اسهال
- حالت تهوع
- گیجی
بیماری لژیونر از بیماری‌های استخر عمومی است و معمولا در صورت تشخیص زودهنگام با آنتی‌بیوتیک قابل درمان است، اما گاهی اوقات می‌تواند کشنده هم باشد.
تب تیفوئیدی یا حصبه
یکی دیگر از بیماری‌های منتقله استخر هم تب تیفوئیدی یا همان حصبه است. این بیماری در اثر عفونت ناشی از باکتری سالمونلا (Salmonella enterica) رخ می‌دهد و از راه آب و غذای آلوده به مدفوع بیماران انتقال پیدا می‌کند.
از نشانه‌های حصبه باید به موارد زیر اشاره کنیم:
- تب
- یبوست
- تهوع
- بی‌اشتهایی
- سردرد
عفونت سینوس
امکان بروز عفونت‌های سینوسی با رفتن به استخر هم وجود دارد. کلری که در آب استخرها موجود است، امکان التهاب مجاری بینی و سوزش آن را فراهم می‌کند.
عفونت سینوس از دسته مشکلات گوش و حلق و بینی است که با ورود به استخر احتمال وقوع دارد. در واقع، کلری که برای ضدعفونی آب استخر استفاده می‌شود، باعث تحریک سینوس‌ها و حساس‌شدن آنها می‌شود.
سرماخوردگی و گلودردهای عفونی
ورود ذرات آلوده تنفسی و مخاط افراد مبتلا به سرماخوردگی و عفونت‌های گلویی به آب استخر باعث آلوده‌شدن افراد دیگر می‌شود. این دست از عفونت‌ها از جمله بیماری‌های منتقله استخر واگیردار هستند.
وجود فردی بیماری در آب استخر، احتمال ابتلا به عفونت‌های تنفسی را برای سایر حاضران در آن محیط بالا می‌برد. بهتر است، افراد بیمار در دوران عفونت و سرماخوردگی وارد آب استخر نشوند.
انواع دیگری از بیماری‌های منتقله استخر
بیماری‌های مختلف دیگری از جمله موارد زیر هم از راه استخر منتقل می‌شوند:
- هپاتیت A از راه استخر منتقل می‌شود و مبتلایان به آن باید از ورود به آب پرهیز کنند.
- کرم حلقوی هم نوعی عفونت قارچی پوست است که از راه آب استخر، امکان انتقال دارد.
- انواع بیماری‌های انگلی هم از راه آب استخر به بدن وارد می‌شوند. اگر فردی مبتلا به انواعی از انگل مانند کریپتو در آب شنا کند، می‌تواند افراد دیگر را هم آلوده کند.
- شیوع وبا و بیماری‌های نظیر آن هم می‌تواند آب را آلوده و افراد را درگیر کند.
دقت کنید که رعایت بهداشت در دوران قاعدگی و مراجعه به استخر و تمام اوقات دیگر بسیار ضروری است.
برای جلوگیری از مریض شدن در استخر چه کار باید کرد؟
پیش از ورود به استخر، اطمینان حاصل کنید که به طور منظم تمیز و به درستی نگهداری می‌شود. اگر صاحب استخر هستید، مطمئن شوید که سطح کلر و pH آب را رعایت می‌کنید. اگر مریض هستید شنا نکنید. چنانچه شما (یا فرزندتان) مبتلا به اسهال یا در حال بهبودی از آن هستید، با واردنشدن به استخر از انتشار میکروب‌ها خودداری کنید.
قبل از شنا سریع دوش بگیرید. حتی آب‌کشی ساده بدن هم به در امان‌ماندن از مشکلات و بیماری‌های مختلف و جلوگیری از انتشار آنها اثرگذار است. هنگام بیرون آمدن گوش‌های خود را خشک کنید. این کار برای جلوگیری از عفونت گوش است که در نتیجه باقی‌ماندن آب آلوده در گوش رخ می‌دهد. اگر سابقه عفونت گوش دارید، پوشیدن کلاه شنا یا گوش‌گیر را در نظر بگیرید.
از قورت‌دادن آب هم بپرهیزید و هرگونه مشکلی را که بعد از مراجعه به استخر احساس می‌کنید با پزشک متخصص درمیان بگذارید. بهترین راه دریافت نوبت ملاقات با پزشکان را می‌شناسید؟ مراجعه به سیستم نوبت دهی اینترنتی سایت دکتردکتر از بهترین راه‌ها برای شناسایی پزشکان خبره و دریافت نوبت از آنها است.
درباره بیماری‌های منتقله استخر سوال و نکته دیگری باقی مانده است؟ از ما بپرسید تا با هم به جواب مناسب برسیم.
منابع:
