بیشتر افراد تصور می‌کنند که مراقبت از پوست، مخصوص بزرگسالان است. اما درحقیقت روتین پوستی باید از سنین پایین در کودکی آغاز شود. پوست کودکان نازک‌تر و حساس‌تر از پوست بزرگسالان است و به همین دلیل، نیازمند مراقبت بیشتری است. معمولا استفاده از لوسیون یا کرم‌های مرطوب‌کننده مخصوص پوست کودکان، استحمام روزانه با یک شوینده ملایم، استفاده از ضدآفتاب مناسب از روش‌های مناسبی برای مراقبت از پوست کودکان محسوب می‌شود. اما باتوجه به شرایط سنی، ژنتیک، نوع پوست و بسیاری از موارد دیگر باید یک روتین مناسب برای پوست کودکان در نظر بگیرید. گاهی اوقات نیز لازم است تا با یک پزشک متخصص پوست کودکان مشورت کنید تا از کارساز بودن روش مراقبتی یا محصولات مصرفی اطمینان حاصل کنید.
در ادامه این مطلب از مجله پزشکی دکتردکتر که تنها 10 دقیقه از شما زمان می‌گیرد، می‌توانید اطلاعات لازم درخصوص روش‌های مراقبت از پوست کودکان را کسب کنید. در ادامه با ما همراه باشید.
روش‌هایی برای مراقبت از پوست کودک
پوست کودکان دارای ویژگی‌های خاصی است که آنها را از بزرگ‌ترها متمایز می‌کند. به‌طور کلی پوست کودکان نسبت به بزرگسالان به عوامل محیطی مانند نور خورشید، دما، مواد شیمیایی و محصولات آرایشی حساس‌تر است؛ بنابراین، مراقبت‌های خاصی نیاز دارد.
پوست کودکان نرم و لطیف و از توده چربی کمتری برخوردار است. از طرف دیگر غلظت ترشح چربی در پوست کودکان نسبتا بالا است و همین موضوع موجب می‌شود که توانایی ترمیم و بازسازی پوست در سنین پایین، بیشتر باشد. اگرچه پوست کودکان دارای مکانیسم‌های دفاعی طبیعی دربرای عفونت و آلودگی‌ها است، اما به این معنی نیست که کودکان به روتین پوستی نیاز ندارند؛ بلکه نوع مراقبت پوستی و محصولاتی که باید برای آنها در نظر گرفت متفاوت است.
همچنین نباید فراموش کنید که پوست کودکان در طول رشد و تکامل دائما در حال تغییرات است؛ این تغییرات شامل تغییر در رنگ و ساختار پوست می‌شود. به همین دلیل روش‌های مراقبت از پوست نوزاد در مقایسه مراقبت از پوست کودکان 2 تا 10 سال تفاوت‌های زیادی دارد.
مراقبت از پوست کودک در قسمت‌های مختلف بدن
مراقبت از پوست کودکان در قسمت‌های مختلف بدن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در اینجا چند نکته برای مراقبت از پوست کودکان در قسمت‌های مختلف بدن آورده شده است:
پوست صورت
پوست صورت کودکان بسیار نازک و حساس است و به راحتی تحریک می‌شود. بنابراین، باید از محصولات مراقبت از پوست ملایم و بدون عطر برای تمیز کردن و مرطوب کردن پوست صورت کودکان استفاده کنید. همچنین، باید از قرار گرفتن پوست صورت کودکان در معرض نور خورشید به مدت طولانی خودداری کرد.
پوست سر
پوست سر کودکان نیز بسیار حساس است و ممکن است دچار خشکی، شوره و عفونت‌های قارچی شود. برای مراقبت از پوست سر کودکان، باید از شامپوهای ملایم و بدون عطر استفاده کنید. همچنین، شانه کردن موهای کودکان باید به آرامی و با برس نرم انجام شود.
پوست دست و پا
پوست دست و پا کودکان بیشتر در معرض آسیب‌های فیزیکی مانند خراش و بریدگی قرار دارد. همچنین، پوست دست و پا کودکان ممکن است دچار خشکی و ترک نیز شود. برای مراقبت از پوست دست و پا کودکان، باید از کرم‌های مرطوب‌کننده ملایم استفاده کنید. همچنین، باید از قرار گرفتن پوست دست و پا کودکان در معرض سرما و گرمای شدید خودداری شود.
پوست ناحیه تناسلی
پوست ناحیه تناسلی کودکان بسیار حساس است و ممکن است دچار عفونت‌های باکتریایی یا قارچی شود. برای مراقبت از پوست ناحیه تناسلی کودکان، باید از صابون‌های ملایم و بدون عطر استفاده کنید. همچنین، باید از شستشوی بیش‌ازحد ناحیه تناسلی کودکان خودداری شود.
محصولات مراقبت از پوست کودکان
محصولات مراقبت از پوست کودکان باید ملایم، بدون عطر و مخصوص پوست حساس آنها باشد. عطرها و مواد شیمیایی موجود در بسیاری از محصولات ممکن است موجب تحریک و ایجاد حساسیت پوستی در کودکان شود. بنابراین، به دنبال محصولات بدون عطر و بدون مواد شیمیایی باشید.
همچنین بد نیست که قبل از استفاده از محصولی خاص، با یک متخصص پوست کودکان مشورت کنید. در ادامه محصولاتی که در روتین پوست کودکان باید از آنها استفاده کنید ذکر شده است:
1. شستشو با شامپو مخصوص کودکان؛ شستشو روزانه قدمی بزرگ در مراقبت از پوست کودکان است. کودکان در سنین رشد به دلیل قرار گرفتن در محیط‌های آلوده و بودن در معرض نور خورشید بیشتر مستعد عوارض پوستی هستند. انتخاب شامپو و شستشوی ملایم و بدون ایجاد تحریک اهمیت بالایی دارد. باید از محصولاتی استفاده کنید که مناسب پوست کودکان بوده و موجب ایجاد حساسیت نشود.
2. لوسیون‌ها و کرم‌های مرطوب‌کننده؛ مراقبت از پوست کودک در قسمت‌های مختلف بدن اهمیت بالایی دارد. برای حفظ رطوبت پوست کودکان و جلوگیری از خشکی پوست، می‌توانید از کرم‌ها و لوسیون‌های مرطوب‌کننده مخصوص کودکان استفاده کنید.
3. کرم ضد آفتاب؛ پوست کودکان نازک‌تر از پوست افراد بزرگسال است، به همین دلیل قبل از خروج از منزل و در فواصل زمانی مناسب از یک کرم ضدآفتاب مناسب برای کودکان خود استفاده کنید. برای خرید یک ضدآفتاب با درصد SPF مناسب حتما با یک پزشک اطفال متخصص مشورت کنید.
همچنین بهتر است برای برای محافظت از پوست کودکان به‌خصوص در فصل‌های گرم از پوشش‌های آفتابی مناسب برای جلوگیری از آسیب اشعه‌های خورشید استفاده کنید.
4. محصولات خاص برای مشکلات پوستی؛ اگر کودک شما به مشکلات پوستی خاص مانند اگزما یا پوست خشک مبتلا است بهتر است به پزشک متخصص پوست کودکان مراجعه کنید و توصیه‌های پزشکی را به خوبی انجام دهید.
5. پوشاک مناسب؛ مراقبت از پوست کودکان تنها محدود به استفاده از مرطوب‌کننده، لوسیون یا ضدآفتاب نیست، بلکه جنس پوشاک کودکان نیز اهمیت دارد. جنس لباس کودکان باید نرم و تنفسی باشد. بهتر است در زمان خرید پوشاک دقت کنید تا لباس از مواد طبیعی مثل پنبه تهیه شده باشد. الیاف مصنوعی موجود در لباس‌ها ممکن است موجب ایجاد حساسیت پوستی در کودکان شود.
6. استفاده از پودر بچه؛ پودر بچه برای جذب رطوبت و جلوگیری از اصطکاک پوست کودکان توصیه می‌شود. اگر نوزاد یا کودک پوشکی دارید، حتما از پودر بچه برای کاهش تحریک‌های پوستی استفاده کنید. در مواردی که پوست نوزاد دچار عرق‌سوختگی شده باشد، استفاده از پمادهای سوختگی مخصوص کودکان (با تجویز پزشک) موثر است.
بهترین محصولات مراقبت از پوست کودک
در ادامه برخی از بهترین محصولات مراقبت از پوست کودکان که اتفاقا در دسترس هستند را برای شما آورده‌ایم:
- لوسیون مرطوب‌کننده گیاهی کودک سی‌گل
- شیر مرطوب‌کننده پوست بدن کودک ماتیلدا
- کرم چرب‌کننده پوست کودک چیکو مدل RICH
- کرم ضد حساسیت و نرم کننده پوست کودک چیکو
- پن کودک هیدرودرم مدل Safe And Pure
- اسپری ضد آفتاب کودک سی گل مدل Pink
- ژل پاک کننده کودک لامینین مدل LIQUID SYNDET
- کرم زینک اکساید فیروز
- وازلین کودک فیروز
- دستمال مرطوب پاک کننده کودک لوسین مخصوص نوزاد و غیره.
آیا استفاده از روغن روشن‌کننده پوست کودک مجاز است؟
استفاده از محصولات روشن‌کننده پوست برای کودکان ممکن است خطرناک باشد و توصیه نمی‌شود. پوست کودکان بسیار حساس و آسیب‌پذیر است و استفاده از محصولات شیمیایی یا روشن‌کننده می‌تواند به پوست آنها آسیب برساند. از این‌رو، بهترین روش برای حفظ سلامت پوست کودکان اجتناب از استفاده از هرگونه محصول روشن‌کننده و حتی محصولات آرایشی برای کودکان است.
روغن‌های روشن‌کننده حاوی ترکیباتی هستند که می‌تواند رنگدانه‌های پوست را از بین ببرد. برخی از این ترکیبات عبارتند از:
- هیدروکینون: هیدروکینون یکی از موثرترین ترکیبات روشن کننده پوست است، اما می‌تواند باعث تحریک پوست، خشکی پوست و حساسیت پوست شود.
- گلیکولیک اسید: گلیکولیک اسید یک اسید لایه‌بردار است که می‌تواند باعث تحریک و قرمزی پوست شود.
دقت داشته باشید که استفاده از روغن روشن‌کننده در کودکان می‌تواند باعث عوارض جانبی زیر شود:
- تحریک پوست
- خشکی پوست
- حساسیت پوست
- آلرژی پوستی
- تغییر رنگ پوست و موارد دیگر.
اگر کودک شما دچار لک یا تیرگی پوست شده، بهتر است به پزشک متخصص مراجعه کنید. پزشک می‌تواند با تجویز داروهای مناسب، به درمان لک و تیرگی پوست کودک شما کمک کند. اکر نیاز به دریافت مشاوره پزشکی دارید، می‌توانید از سایت نوبت‌دهی آنلاین دکتردکتر استفاده کنید.
در اینجا چند نکته برای جلوگیری از ایجاد لک و تیرگی پوست و کمک به روشن شدن پوست کودک ارائه شده است:
- از قرار گرفتن کودک در معرض نور خورشید به مدت طولانی خودداری کنید.
- از کرم ضدآفتاب مخصوص پوست کودکان استفاده کنید.
- کودک خود را از استفاده از محصولات آرایشی و بهداشتی غیرضروری منع کنید.
- به کودک خود غذاهای سالم و مغذی بدهید.
با رعایت این نکات، می توانید از پوست کودک خود در برابر آسیب‌های مختلف محافظت و به سلامت و زیبایی آن کمک کنید.
اصول و روتین پوستی کودک در بازه‌های سنتی مختلف
روتین مراقبت از پوست کودک در بازه‌های سنی مختلف می‌تواند متغیر باشد و به تغییرات پوستی کودک در طول رشد و تکامل آنها بستگی دارد. در زیر، روتین مراقبت از پوست کودک در بازه‌های سنی مختلف توضیح داده شده است:
| بازه سنی کودک | حمام | تعویض پوشک | مرطوب‌کننده | شامپو | کرم ضد آفتاب | مراقبت دندانی |
|---|---|---|---|---|---|---|
| نوزادی (0-6 ماه) | 2-3 بار در هفته | هر بار تعویض شود | مرطوب‌کننده مخصوص کودکان | شامپو خاص نوزادان | – | – |
| کودکی (6 ماه تا 2 سال) | 2-3 بار در هفته | هر بار تعویض شود | مرطوب‌کننده مخصوص کودکان | شامپو خاص کودکان | در فصل‌های گرم | آموزش مسواک زدن |
| کودکان پیش‌از دبستان (2 تا 5 سال) | حداقل 2 بار در هفته | در صورت لزوم | مرطوب‌کننده مخصوص کودکان | شامپو خاص کودکان | در فصل‌های گرم | شستشو و مسواک مرتبط دندان‌ها |
لطفاً توجه داشته باشید که این جدول تقریبی است و ممکن است نیازها بر اساس نوع پوست کودک و شرایط محیطی متغیر باشد. آنچه که اهمیت دارد این است که باید مواظب باشید که از محصولات ملایم و مخصوص کودکان استفاده کنید و در صورت وجود مشکلات پوستی یا سوالات خاص، با پزشک متخصص پوست کودکان مشورت کنید.
نبایدهای مراقبت از پوست کودک
- از محصولات آرایشی و بهداشتی غیرضروری استفاده نکنید. پوست کودکان به مواد شیمیایی موجود در محصولات آرایشی و بهداشتی حساس است. بنابراین، بهتر است از این محصولات غیرضروری اجتناب کنید.
- از صابون‌های قوی و تحریک‌کننده استفاده نکنید. صابون‌های قوی می‌توانند به پوست کودکان آسیب برساند.
- از لیف‌های زبر استفاده نکنید. استفاده از لیف‌های زبر می‌تواند موجب تحریک پوست کودکان و ایجاد حساسیت شود.
- از خاراندن پوست کودکان خودداری کنید. خاراندن پوست کودکان می‌تواند باعث تحریک و عفونت پوست شود.
- با رعایت نکات ذکر شده، می توانید از پوست کودکان خود در برابر آسیب های مختلف محافظت کنید و به سلامت و زیبایی آن کمک کنید.
بایدهای مراقبت از پوست کودک
- از محصولات مراقبت از پوست مخصوص پوست کودکان استفاده کنید. پوست کودکان با پوست بزرگسالان متفاوت است و محصولات مخصوص پوست کودکان باید فاقد مواد شیمیایی مضر باشد.
- قبل از استفاده از هر محصول جدید، آن را روی پوست خود آزمایش کنید. این کار به شما کمک می کند تا مطمئن شوید که کودک شما به آن محصول حساسیت ندارد.
- حمام روزانه با شوینده ملایم را فراموش نکنید. حمام روزانه برای از بین بردن آلودگی و چربی‌های اضافی پوست ضروری است. اما استفاده از شوینده‌های قوی و تحریک‌کننده می‌تواند به پوست کودکان آسیب برساند.
- از پوست کودکان در برابر نور خورشید محافظت کنید. نور خورشید حاوی اشعه‌های مضر UVA و UVB است که می‌توانند باعث آفتاب سوختگی، چین و چروک و سرطان پوست شود. بنابراین، ضروری است که از پوست کودکان در برابر نور خورشید محافظت کنید.
- تغذیه مناسب برای پوست کودکان بسیار مهم است. به کودک خود بیاموزید که میوه و سبزیجات بیشتری مصرف کند. در رژیم غذایی کودکان از مواد غذایی پرچرب و غذاهای پرپروتئین به میزان مناسبی استفاده کنند.
درصورت نداشتن روتین پوستی چه بیماری‌هایی پوست کودکان را تهدید می‌کند؟
پوست کودکان بسیار حساس و آسیب‌پذیر است و می‌تواند تحت تأثیر بسیاری از بیماری‌ها قرار بگیرد. درصورتی که هیچ روتین و برنامه مشخصی برای مراقبت از پوست کودک خود نداشته باشید، ریسک این بیماری‌ها بالاتر می‌رود. بنابراین لازم است که بدانید
چه آسیب‌هایی پوست کودک را تهدید می‌کند؟ در زیر، برخی از بیماری‌ها و مشکلات پوستی که پوست کودکان را تهدید می‌کنند، ذکر شده است:
- اگزما (Dermatitis): اگزما کودکان یک مشکل پوستی شایع در این سن است و باعث خشکی، خارش، قرمزی و التهاب پوست می‌شود.
- آفتاب‌سوزی (Sunburn): در صورت قرارگیری بیش‌ازحد زیر نور خورشید و عدم استفاده از ضدآفتاب، ممکن است آفتاب‌سوختگی شدید رخ دهد.
- عفونت‌های پوستی: عفونت‌های باکتریایی یا ویروسی می‌توانند پوست کودک را تحت تأثیر قرار دهند.
- پسوریازیس (Psoriasis): پسوریازیس یک بیماری پوستی مزمن است که با قرمزی، ترشح و خشکی پوست همراه است.
- آکنه نوزادان (Baby Acne): بسیاری از نوزادان دچار آکنه نوزادان می‌شوند که با جوش‌های کوچک و قرمزی در صورت و دیگر قسمت‌های بدن همراه است. این وضعیت معمولاً تا چند هفته پس از تولد ادامه دارد.
برای مراقبت از پوست کودکان به چه پزشکی مراجعه کنیم؟
برای مشکلات پوستی کودکان ابتدا می‌توانید به پزشک خانواده یا پزشک عمومی کودک مراجعه کنید. این پزشکان ممکن است بتوانند به شما در تشخیص و مدیریت مشکلات پوستی ساده کودک کمک کنند. اما اگر کودک شما به مشکلات پوستی خاص مبتلا شده باید به یک متخصص پوست مراجعه کنید.
اگر مشکلات پوستی کودک شما جدی است یا به عنوان مثال به اگزما، آکنه نوزادان یا عفونت‌های پوستی پیچیده مبتلا است، بهترین گزینه مراجعه به یک پزشک پوست کودکان است. همچنین برای مشکلات پوستی در مناطق دهان و دندان کودک، می‌توانید به دندانپزشک متخصص مراجعه کنید.
از طرف دیگر اگر کودک دارای مشکلات پوستی در مناطق گوش، حلق و بینی (مانند التهاب پوستی پیرامون گوش یا حلق) است، می‌توانید به یک پزشک متخصص اطفال یا پزشک متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کنید.
سوالات متداول مراقبت از پوست کودکان
برای داشتن یک پوست شفاف و سالم، بهتر است روتین پوستی را از سنین کودکی شروع کنید. البته روش‌های مراقبت از پوست کودکان در سنین مختلف، متفاوت است.
پوست کودکان نسبت به پوست بزرگسالان نازک و حساس‌تر است. این بدان معناست که پوست کودکان به راحتی تحریک و آسیب می‌بیند، بنابراین مراقبت از پوست کودکان اهمیت بالایی دارد.
رنگ پوست انسان توسط ژنتیک تعیین می‌شود. بنابراین، نمی‌توان به طور دائم رنگ پوست کودک را روشن کرد. با این حال، می‌توان با رعایت نکاتی مثل استفاده از ضدآفتاب یا لوسیون مخصوص؛ به طور موقت رنگ پوست کودک را روشن کرد.
منبع:
