ویتامین B6 یکی از هشت ویتامین گروه B است. این گروه از ویتامین ها برای عملکرد مناسب سلول مهم هستند. آنها به متابولیسم، ایجاد سلول های خونی و سالم نگه داشتن سلول ها کمک می کنند.
این ویتامین همچنین به عنوان پیریدوکسین شناخته می شود، ویتامین B6 یک ویتامین محلول در آب است، به این معنی که در آب حل می شود. بدن ویتامین B6 را ذخیره نمی کند، بنابراین افراد باید هر روز ویتامین B6 کافی دریافت کنند.
ویتامین B6 عملکردهای زیادی در بدن دارد و در بیش از 100 واکنش آنزیمی مهم نقش دارد. یکی از نقش های اصلی آن کمک به سوخت و ساز بدن پروتئین ها، چربی ها و کربوهیدرات ها برای تولید انرژی است.
همچنین برای رشد مغز، اعصاب، پوست و بسیاری از قسمت های دیگر بدن ضروری است. این ویتامین در غلات، حبوبات و تخممرغ یافت میشود و اغلب با سایر ویتامینهای B در محصولات ویتامین B کمپلکس استفاده میشود.
مردم معمولا از ویتامین B6 برای پیشگیری و درمان کمبود این ویتامین، بیماری های قلبی، سندرم پیش از قاعدگی (PMS)، افسردگی، تهوع صبحگاهی، بیماری آلزایمر، دردهای قاعدگی، دیابت و بسیاری موارد دیگر استفاده می کنند.
برخی پزشکان معتقدند تجویز ویتامین B6 به نوزادان، تشنج های ناشی از وضعیتی به نام صرع وابسته به پیریدوکسین را کنترل می کند.
از سوی دیگر مصرف خوراکی ویتامین B6 برای درمان نوع ارثی کم خونی به نام کم خونی سیدروبلاستیک موثر است.
این ویتامین همچنین به عوامل زیر کمک فراوانی می کند:
- عملکرد سیستم ایمنی
- رشد مغز در دوران بارداری و نوزادی
- ایجاد انتقال دهنده های عصبی از جمله سروتونین و دوپامین
- ایجاد هموگلوبین (بخشی از گلبول های قرمز خون که اکسیژن حمل می کنند)
علائم و نشانه های کمبود ویتامین B6 عبارتند از:در موارد نادر، کمبود ویتامین B6 ممکن است منجر به سندرم شبیه پلاگر شود، مانند:
- درماتیت سبورئیک
- التهاب زبان یا گلوسیت
- التهاب و ترک لب که به نام کیلویز شناخته می شود
مصرف خوراکی ویتامین B6، معمولاً همراه با اسید فولیک، برای درمان سطوح بالای هموسیستئین در خون موثر است. همچنین مصرف این ویتامین به تنهایی یا همراه با منیزیم، می تواند خطر ابتلا به سنگ کلیه را در افراد مبتلا به یک بیماری ارثی که باعث ایجاد سنگ کلیه می شود، کاهش دهد.
بهبود عملکرد مغز
ویتامین B6 به ایجاد انتقال دهنده های عصبی کمک می کند که پیام رسان های شیمیایی مهم در مغز هستند. همچنین به تنظیم مصرف انرژی در مغز نیز کمک می کند.
برخی از تحقیقات منبع معتبر نشان می دهد که کمبود ویتامین B6 ممکن است با زوال شناختی و زوال عقل مرتبط باشد.
حالت تهوع در دوران بارداری
یک مطالعه مروری در سال 2016 گزارش می دهد که مصرف پیریدوکسین ممکن است به علائم خفیف تهوع و استفراغ در دوران بارداری کمک کند.
محافظت در برابر آلودگی هوا
مطالعه ای که در سال 2017 منتشر شد نشان داد که ویتامین B6 ممکن است با کاهش تأثیر آلودگی به محافظت از افراد در برابر اثرات مضر آلودگی هوا کمک کند.
ممکن است خلق و خو را بهبود بخشد و علائم افسردگی را کاهش دهد!
ویتامین B6 نقش مهمی در تنظیم خلق و خو دارد. این امر تا حدی به این دلیل است که این ویتامین برای ایجاد انتقال دهنده های عصبی که احساسات را تنظیم می کنند، از جمله سروتونین، دوپامین و گاما آمینوبوتیریک اسید ضروری است.
ممکن است در درمان علائم PMS مفید باشد!
ویتامین B6 برای درمان علائم سندرم پیش از قاعدگی یا PMS، از جمله اضطراب، افسردگی و تحریک پذیری استفاده شده است.
محققان گمان می کنند که B6 به دلیل نقش آن در ایجاد انتقال دهنده های عصبی که خلق و خو را تنظیم می کنند، به علائم عاطفی مرتبط با PMS کمک می کند.
ممکن است از گرفتگی عروق جلوگیری کند و خطر بیماری قلبی را کاهش دهد!
ویتامین B6 ممکن است از گرفتگی عروق جلوگیری کرده و خطر بیماری قلبی را به حداقل برساند. تحقیقات نشان می دهد که خطر ابتلا به بیماری قلبی در افرادی که سطح ویتامین B6 خونشان پایین است در مقایسه با افرادی که سطح ویتامین B6 آنها بالاتر است، دو برابر است.
ممکن است به پیشگیری از سرطان کمک کند!
دریافت ویتامین B6 کافی ممکن است خطر ابتلا به انواع خاصی از سرطان را کاهش دهد. دلیل اینکه چرا B6 ممکن است به پیشگیری از سرطان کمک کند نامشخص است، اما محققان گمان میکنند که به توانایی آن در مبارزه با التهاب مرتبط است که ممکن است به سرطان و سایر بیماریهای مزمن کمک کند.
ممکن است التهاب مرتبط با آرتریت روماتوئید را درمان کند!
ویتامین B6 ممکن است به کاهش علائم مرتبط با آرتریت روماتوئید کمک کند.
سطوح بالای التهاب در بدن ناشی از آرتریت روماتوئید ممکن است به سطوح پایین ویتامین B6 منجر شود.
منابع غذایی ویتامین B6
بیشتر غذاها مقداری ویتامین B6 دارند. افرادی که رژیم غذایی متعادلی دارند، تمایلی به کمبود ندارند. شرایط پزشکی و برخی داروها می توانند منجر به کمبود شوند.
منابع زیر منابع معتبر ویتامین B6 هستند:
نخود ، جگر گاو، ماهی تن زرد باله، سینه مرغ بریان شده ، سیب زمینی، موز، توفو و آجیل.
از دیگر منابع B6 می توان به غذاهای غنی شده، مانند غلات صبحانه، ماهی سالمون، بوقلمون، سس مارینارا، گوشت چرخ كرده، کلوچه، بلغور، برنج، کشمش، پیاز، اسفناج و هندوانه اشاره کرد.
کمبود B6ویتامین
کمبود این ویتامین به ندرت به طور خیلی شدید رخ می دهد ولی اگر فردی جذب روده ای ضعیفی داشته باشد یا استروژن، کورتیکواستروئید، ضد تشنج یا برخی داروهای دیگر مصرف کند، ممکن است کمبود ویتامین در او ایجاد شود.
مصرف طولانی مدت و بیش از حد الکل ممکن است در نهایت منجر به کمبود B6 شود، همانطور که کم کاری تیروئید و دیابت می تواند منجر به کمبود B6 شود.
کسانی که احتمال بیشتری برای داشتن سطوح پایین B6 دارند عبارتند از:
- افرادی که الکل زیاد مصرف می کنند
- افراد مبتلا به چاقی و اضافه وزن
- افرادی که باردار یا شیرده هستند
هیچ مدرکی دال بر اثر نامطلوب مصرف بیش از حد ویتامین B6 در غذا وجود ندارد. با این حال، شواهد نشان داده است که مصرف بین 1 تا 6 گرم پیریدوکسین خوراکی در روز به مدت 12 تا 40 ماه ممکن است با نوروپاتی حسی شدید و پیشرونده و از دست دادن کنترل حرکات بدن مرتبط باشد.
پس از دریافت استنت کرونری از مصرف ترکیبی ویتامین B6، فولات و ویتامین B12 خودداری کنید. این ترکیب ممکن است خطر باریک شدن عروق خونی را افزایش دهد. مصرف مکمل ویتامین B6 برای افرادی که جراحی کاهش وزن داشته اند لازم نیست. مصرف بیش از حد این ویتامین ممکن است احتمال عوارض جانبی مانند تهوع، استفراغ و قهوه ای شدن پوست را افزایش دهد.
ویتامین B6 ممکن است سرعت تجزیه فنی توئین را در بدن افزایش دهد. مصرف ویتامین B6 همراه با فنی توئین ممکن است اثرات فنی توئین را کاهش داده و خطر تشنج را افزایش دهد. اگر فنی توئین مصرف می کنید از دوزهای زیاد ویتامین B6 استفاده نکنید.
آمیودارون ممکن است حساسیت به نور خورشید را افزایش دهد. مصرف ویتامین B6 همراه با آمیودارون ممکن است احتمال آفتاب سوختگی، تاول یا بثورات پوستی را در مناطقی از پوست که در معرض نور خورشید قرار دارند افزایش دهد. هنگام گذراندن زمان در آفتاب حتما از ضد آفتاب و لباس محافظ استفاده کنید.
ویتامین B6 ممکن است فشار خون را کاهش دهد. مصرف ویتامین B6 همراه با داروهای کنترل فشار خون ، ممکن است باعث کاهش بیش از حد فشار خون شود. در صورت مصرف فشار خون خود را مرتباً کنترل کنید.
منبع : webmd
سلام وتشکر.امسال تابستان کمردرد فقط داشتم.برادرم ازارومیه ۴ عدد کلتونیکس ۲۰۰ واحدی فرستاد بدون رفتن پیش پزشک وهیچ اطلاعی از عوارض ازطریق بینی من مصرف کردم بعداز۲۰روز دردتمام مفاصل آرتروززانو وصدای تق تق استخوان وکم خونی دچارشدم. دکتر فوق تخصص برج ۹ برام ویتامین ب۱ و ویتامینd50000 و ازمایش خون پانسیتوپنی نوشت و مختصرا منو به فوق تخصص خون معرفی برای آزمایش خون. اما نشد تا برج ۱۰ ۱۴۰۲/۱۰/۳ بازم موقع رفتن پیش فوق تخصص خون برادرم گفت لزومی نداره برگه سفارش انجام آزمایش خون پان سیتوپنی نشون بدیم بزار دکتر فوق تخصص خون خودش برات ازمایشی ک لازمته تجویزکنه. باکمال تعجب دکترفوق تخصص خون همچین آزمایشی ننوشت اما ویتامینb6 و هماتینینک و آمپولb12 تجویزکرد ک تایک ماه مصرف کنم .بعد دوباره منو ببینه. گفتن اگه بااین داروها خوب نشدی ازمغزواستخوانت نمونه میگیریم. ببخشیدخیلی طولانی شد. خدا گواهه من فقط کمردرد داشتم. چرا بعدازمصرف کلتونیکس ۲۰۰ واحدی به این وضعیت دچارشدم نگرانم و حتی به برادرم شک کردم. بدون رفتن پیش پزشک تجویز دارو برای هرکسی خطرناکه بخدا. کاش قبل ازمصرف اطلاعاتی درمورد کلتونیکس وعوارضش کسب میکردم. لطفا راهنمایی بفرمایید و بفرمایید داروهای کدوم دکترو مصرف کنم؟ داروهای فوق تخصص خون یا دکتر مفاصل و..؟ و آیا بنظرتون داخل شیشه اسپری هموتلیکس ۲۰۰ واحدی میتونن چیزه تقلبی چیزیی بریزند؟! بحدی درد مفاصل و صدای تمام مفاصلام شروع شده ک دارم دیونه میشم. درضمن دکتر خون فرمودن کم خونی داری .لطفا اگه با پیام نمیشه بفرمایید تلفنی مشاوره بگیرم؟؟؟ من موقعیت رفتن به شهرستان و پیش دکترارو ندارم. لطفا منو از اینهمه تردیدو نگرانی و سردرگمی کمک کنید..
چرا داروخانه ها از دادن آمپول ب۶ حتی در تعداد اندک اجتناب میکنند و بیماری که مجبور است ماهانه دوعدد استفاده کند را رد میکنن وجوی متشنج ایجاد میکنند
با سلام تشکر فراوان از راهنمایی هاتون، ببخشید خواستم بدونم برای کسایی ک دیابت دارن و انسولین مصرف میکنن آیا ضرری داره و چه عوارضی ممکنه داشته باشه ؟ باتشکر
سلام و تشکر
عوارضی ندارد
مطالب بسیار مفید بودند.سپاسگذارم