درد شکم در سمت چپ هشداری برای کدام بیماری‌ها است؟

درد شکمی از دلایل اصلی مراجعه  به پزشک است. درد شکمی سمت چپ می‌تواند ناراحت‌کننده یا ناخوشایند باشد. علل و عوامل زیاد باعث ایجاد درد شکم در سمت چپ می‌شود. اغلب دردهای شکمی در سمت چپ هیچ جای نگرانی ندارد و با مراقبت‌های ساده پزشگی به سادگی پیشگیری یا درمان می‌شوند.

درد شکم در سمت چپ شایع بین افراد

درد شکم یک علامت رایج است که منجر به میلیونها بازدید سرپایی می شود و در واقع یکی از رایج ترین علل مراجعه به پزشک است. درد شکم در سمت چپ بسیار شایع است. از آنجا که زنان به طور مشخص اندام های بیشتری دارند نسبت به مردان در ناحیه شکمی دارند (رحم، لوله های فالوپ و تخمدان)، احتمال بیشتری دارد که از درد شکمی در این ناحیه نسبت به مردان رنج ببرند. همچنین شرایط خاص بیماری های که در زنان نسبت به مردان شایع تر است موجب درد شكم در سمت چپ زنان می شود مانند کیست تخمدان یا سندرم روده تحریک پذیر که در زنان بیشتر است. هر گونه آسیب یا عفونت یا فشار روی هر یک از اعضای بدن در سمت چپ شکم ممکن است به درد شکمی سمت چپ منجر شود.

گاهی ممکن است درد این قسمت شکم از اندام هایی که در این ناحیه مستقر نیستند، ایجاد شود مانند درد در بیضه چپ در مردان که می تواند به سمت چپ شکم منتقل شود.

برای کسب اطلاعات بیشتر از بیماری‌های درد شکمی، «کتابچه بیماری‌های درد شکمی» با استفاده از فرم زیر دریافت کنید.

اندام های قسمت چپ شکم

برای درک بهتر مبدا و علل درد شکم در سمت چپ، مهم است که اندام های سمت چپ شکم را بشناسیم. اندام هایی که در این قسمت مسبب درد می شوند عبارتند از بخش هایی از تخمدان، رحم، بخش هایی از روده کوچک، طحال، روده بزرگ، کولون سیگموئید و کولون نزولی، لوله فالوپ سمت چپ و حالب چپ هستند.

علائم درد شکم در سمت چپ

علایم درد شکم سمت چپ به انواع حاد و مزمن، مبهم و آشکار، مداوم و تناوبی تقسیم می شود. درد در این ناحیه امکان دارد با علایمی همچون: تهوع، استفراغ، تب و لرز، بی اشتهایی، حساس شدن به لمس و احساس سنگینی در این ناحیه همراه باشد.

علل اصلی ایجاد درد شکم در سمت چپ

درد شکم در هر قسمتی از شکم یک نشانه ای دارد و نمایانگر یک بیماری متفاوت است. بیماری های و دلایل اصلی ایجاد درد شکم در سمت چپ را با هم بررسی می کنیم.

دیورتیکولیت

به حالتی که در جداره داخلی روده بزرگ یا کولون کیسه های برآمده تشکیل می شود، به این حالت دیورتیکولیت می‌گویند. به تدریج این کیسه‌ها دچار عفونت یا التهاب می شوند. رایج‌ترین و شدیدترین علائم این مشکل با درد شدید در ناحیه پایین و سمت چپ شکم همراه است. دیورتیکولیت یکی از رایج ترین درد های سمت چپ شکم است و به طور کلاسیک همراه با تب، تغییر عادت های روده، گاهی اوقات خونریزی، لرز و علائم نسبتا موضعی است. در موارد جدی، دیورتیکولیت می تواند منجر به خونریزی، فتق یا انسداد روده شود. تشخیص بیماری نیاز به آزمایش های فیزیکی و تصویربرداری دارد.

کولیت

ورم یا اماس روده که به آن کولیت نیز می‌گویند، یک بیماری التهابی روده است که باعث التهاب طولانی مدت در بخشی از دستگاه گوارش می کند. معمولا داخلی ترین سطح روده بزرگ و راست روده تحت تاثیر قرار می گیرد. در حالی که درد شکمی مرتبط با دیورتیکولیت اغلب به طور ناگهانی رخ می‌دهد، علامت کولیت (التهاب روده بزرگ) به تدریج گسترش می یابد. همچنین کولیت با تغییرات در عملکرد روده (اسهال یا اسهال خونی) همراه است و معمولا دیورتیکولیت آن را نشان نمی دهد. کولیت اغلب به علت عفونت (از جمله مسمومیت غذایی)، کم خونی و واکنش های خود ایمنی ایجاد می شود.

گاستریت

زمانی که معده دچار التهاب یا عفونت خفیف در لایه مخاطی می شود، به آن ورم معده یا گاستریت می گویند. در بعضی مواقع در اثر طولانی شدن التهاب فرد مبتلا به زخم معده می شود. التهاب می‌تواند به علت عفونت، استفاده منظم از داروهای ضد درد یا الکل ایجاد شود. زخم معده و گاستریت یکی از شایع ترین علل درد شکم در سمت چپ هستند و معمولا با یک درد عمیق مواجه می‌شوند که ممکن است در شب بدتر شود. اغلب با حالت تهوع و استفراغ، کاهش وزن و مدفوع تیره همراه است.

کیست های تخمدان

تخمدان‌ها در شکم در هر دو طرف رحم واقع شده اند. بعضی از زنان کیست تخمدان را در طول دوران زندگی خود تجربه می‌کنند، اما معمولا بدون درد هستند و خود به خود از بین می‌روند. بسیاری از زنان حتی متوجه نمی‌شوند که آنها کیست تخمدان داشته‌اند. با این حال، در بعضی موارد، کیست می تواند درد لگنی ایجاد کند. اگر درد شدید همراه با تب، سرگیجه (مقاله‌ مربوط به علت سرگیجه را نیز بخوانید) یا تنفس سریع باشد، ممکن است یک کیست پاره شده یا پیچ خوردگی تخمدان باشد؛ هر دو به درمان فوری نیاز دارند. در حالی که هیچ راهی برای جلوگیری از کیست تخمدان وجود ندارد، می توان آنها را در معاینه لگن معمول یا از طریق سونوگرافی تشخیص داد.

سنگ کلیه

سنگ کلیه چپ، یا عفونت یا تومور، می تواند درد شکمی بالا و یا شکمی را در سمت چپ ایجاد کند. هر گونه رسوبات که درون کلیه ها ایجاد می شود و موجب بروز درد در ناحیه کمر و پهلو می شود سنگ کلیه می نامند. علاوه بر درد شکمی، احتمالا علائم ادراری مانند ناراحتی، تغییر رنگ، بوی ناپایدار یا نیاز مداوم به خالی شدن مثانه در فرد مبتلا دیده شود. سنگ کلیه به دلایل مختلفی همچون سابقه خانوادگی و یا عادات نادرست تغذیه ای به وجود می آید که با توجه به نوع سنگ و شرایط بیمار درمان می شود.

بیماری التهابی لگن

یکی از بیماری هایی است برخی زنان به دلایل مختلف به آن مبتلا می‌شوند بیماری التهاب لگن است. عفونت مقاربتی و باکتری ها، عفونت لگنی زنان، آندومتریوز شدید، سرطان دهانه رحم و … از علل بیماری التهاب لگن است. بیماری التهابی لگن ممکن است نشانه ای ایجاد نکند، اما در موارد دیگر، می تواند باعث درد شکم یا لگن، تب، ادرار دردناک و یا دردناک بودن رابطه جنسی شود.

نفخ

نفخ معمولا دردناک نیست، اما می‌تواند آزار دهنده و شرم آور باشد. نفخ اغلب به وسیله بلع هوا (از آدامس جویدن یا خوردن یا نوشیدن بیش از حد سریع) ناشی می‌شود یا زمانی که باکتری ها در روده بزرگ غذاهای خاصی را که باعث ایجاد گاز می‌شوند. رژیم غذایی اغلب برای افزایش گاز مورد سرزنش قرار می‌گیرد. افرادی که شرایط خاصی دارند مانند بیماری سلیاک، سندرم روده تحریک پذیر یا عدم تحمل به لاکتوز یا فروکتوز نیز بیشتر احتمال دارد نفخ را تجربه کنند.

فتق

واضح ترین نشانه فتق یک برانگیختن یا شکاف در شکم شما است که عبارت است از بیرون زدگی یکی از اعضای داخلی بدن از نقطه ضعیف یا سوراخ شدگی در عضلات اطراف آن است. به زبان ساده بیرون زدگی غیر طبیعی جدار شکم را فتق می گویند. انواع مختلف فتق وجود دارد. هنگامی که لایه های عضلانی شکم ضعیف می‌شوند فتق رخ می دهد. همانند بيرون زدگي تيوپ داخلي يك لاستيك پاره شده، در فتق نيز روده گاهی برخی از  احشاء داخلي شكم از طريق ناحيه ضعيف جدار شكم بيرون مي زنند و باعث شكل گيري يك برآمدگی مي شوند.

انسداد روده

انسداد یا گرفتگی روده مشکلی است که در آن غذاها و مایعات به دلیل بسته بودن مسیر، نمی توانند از روده باریک (کوچک) یا روده بزرگ (کولون) عبور کنند. گرفتگی روده می‌تواند به دلیل چسبندگی روده که معمولا بعد از عمل جراحی اتفاق می افتد، وجود کیسه های برآمده ملتهب یا چرکی در دیواره روده ها (دیورتیکولیت)، فتق و یا تومورها ایجاد شود.
بدون درمان پزشکی، قسمت های مسدود روده می میرند و باعث بروز مشکلات جدی می شوند؛ اما با مراقبت دقیق پزشکی، گرفتگی روده اغلب به طور موفقیت آمیزی برطرف می شود. علل رایج شامل بافت زخم ناشی از جراحی، فتق و تومورها است. علائم ممکن است شامل درد، نفخ و از دست دادن اشتها باشد. درمان بستگی به منبع و شدت انسداد دارد، اما انسداد می تواند به اندازه کافی شدید باشد تا نیاز به اقامت در بیمارستان و حتی عمل جراحی داشته باشد،

سایر عوامل ایجاد درد شکم در سمت چپ

علاوه بر موارد گفته شده احتمال دارد موارد زیر نیز باعث ایجاد درد شکم در سمت چپ شوند:

عفونت ریه سمت چپ: قسمت پایین ریه سمت چپ به پشت شکم فشار می آورد. عفونت ریه یا پنومونی که در قسمت پایین ریه سمت چپ تاثیر می گذارد، می تواند درد شکمی فوقانی شکم را ایجاد کند.

تب خال: عفونت تب خال بر روی پوست می تواند درد شدید سوزش بر روی شکم چپ را حتی قبل از اینکه بثورات ظاهر شود ایجاد کند.

غده آدرنال در سمت چپ: برای بیماری ای که غده فوق کلیه را تحت تاثیر قرار می دهد، درد شکمی بسیار ناچیز است، مگر اینکه تومور قابل توجهی در این غده تشکیل شده باشد.

پانکراس: قسمت بدن و انتهای پانکراس می تواند توسط کیست لوزالمعده یا تومور تحت تاثیر قرار گیرد و منجر به درد شکمی شود.

درد طحال: بزرگ شدن طحال می تواند از صدمه وآسیب های طحال یا عفونت مانند مالاریا ایجاد شود.

سوء هاضمه: با توجه اینکه سوء هاضمه یک بیماری نیست اما علادم اصلی آن شامل درد شکم و احساس سیری زود رس هنگام غذا خوردن است. به ناراحتی در قسمت شکم گفته می شود در اصطلاح سوء هاضمه گفته می شود.

کشیدگی عضلات شکمی و پاره شدن آنها: در اثر فعایت های فیزیکی شدید یا ورزش امکان دارد که عضلات شکمی کشیده شده و تارهای ماهیچه ای پاره شوند. این اتفاق باعث ایجاد در ناحیه کشیدگی عضله می گردد.

سرطان:  با پیشرفت سرطان  در اندام های ناحیه شکمی و درگیر شدن سایر اندام ها به سرطان، باعث ایجاد درد در ناحیه شکمی می گردد.

درد در هر قسمت‌ از شکم ممکن است دلایل متفاوتی داشته باشد. با توجه به محل درد و شدت آن پزشک می‌تواند نوع بیماری را تشخیص دهد. برای اطلاعات بیشتر در این زمینه می‌توانید کتابچه راهنمای درمان شکم درد را نیز دانلود کنید.

تشخیص درد شکم در سمت چپ

علت درد شکمی بر اساس ویژگی های آن، معاینه فیزیکی و آزمایش تشخیص داده می شود. پزشک شما احتمالا از شما یک سری سوال از ویژگی های درد، الگوهای و تداوم درد می پرسد. و در مورد شرایط فیزیکی یا روانی شما مطلع می گردد. تشخیص  نوع درد شکمی شما برای کنترل و درمان آن ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• معاینه فیزیکی
• آزمایشات آزمایشگاهی – شمارش کامل خون (CBC)، آنزیم های کبدی، آنزیم های پانکراس (آمیلاز و لیپاز)، بارداری و آزمایش های ادرار
• اشعه X ساده از شکم
• مطالعات رادیوگرافی
• سونوگرافی
• توموگرافی کامپیوتری (CT) شکمی (شامل تمام اندام ها و روده ها)
• تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)
• باریم اشعه ایکس
• آندوسکوپی کپسول
• روشهای آندوسکوپی، از جمله esophagogastroduodenoscopy یا EGD
• کولونوسکوپی یا سیگموئیدوسکوپی انعطاف پذیر
• سونوگرافی آندوسکوپی (EUS)

درمان درد شکم در سمت چپ

درمان درد شکم در سمت چپ بستگی به علت آن و بیماری باعث درد دارد. از جمله درمان های رایج می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• داروهای ضد درد بدون عوارض
• داروهای تجویزی برای التهاب، GERD، زخم، و یا درد کلیه
• آنتی بیوتیک ها
• داروهای ضد افسردگی کم دوز
• تغییرات در رفتار، از جمله حذف غذاهای خاص یا نوشیدنی هایی که ممکن است به درد شکمی کمک کنند
• جراحی برای جلوگیری از انسداد روده، فتق و یا اندام های آلوده

با استفاده از فهرست زیر می‌توانید سایر مقاله‌های مرتبط به درد شکمی و بیماری‌های مرتبط به آن را مطالعه کنید.

راهنمای بیماری‌های درد شکمی

• درد سمت راست شکم؛ شایع ترین علل و راهکارهای درمانی
• علل و راه های درمانی درد اطراف ناف را بهتر بشناسید
• علت درد زیر شکم در مردان؛ نشانه ای که ده‌ها علت متفاوت دارد
• علت درد شکم چیست؟
• درد شکم در سمت چپ هشداری برای کدام بیماری‌ها است؟
• علل و عوامل درد شکم در سمت چپ پایین
• مهم‌ترین دلایل درد شکمی چپ بالای شکم

سوالات پزشکی خود را در بخش نظرها بپرسید

در قسمت نظرهای همین مقاله، سوالات خود را درباره درد شکم بنویسید تا پزشکان و کارشناسان مجله دکتردکتر تا جای ممکن به شما در این زمینه کمک کنند.

منبع:

Healthline