علایم شکستگی بینی در کودکان و بزرگسالان
شکستگی بینی، شکستگی یا ترک در استخوان بینی (اغلب استخوان روی پل بینی) است. علائم شکستگی بینی در کودکان و بزرگسالان غالبا با درد و خونریزی بینی همراه است. ممکن است در اطراف بینی و زیر چشم نیز تورم و کبودی دیده شود. گاهی ممکن است بینی کج به نظر برسد و تنفس از طریق آن مشکل باشد. در این مقاله از مجله سلامت دکتردکتر به بررسی علائم، عوارض و راه‌های درمان شکستگی بینی در کودکان و بزرگسالان می‌پردازیم.
علائم شکستگی بینی در کودکان و بزرگسالان
علائم و نشانه های شکستگی بینی عبارتند از:
- درد یا حساسیت بیش از حد، به خصوص هنگام لمس بینی
- تورم بینی و نواحی اطراف آن
- خونریزی از بینی
- کبودی اطراف بینی یا چشم
- بینی کج یا بد شکل
- مشکل در تنفس از طریق بینی
- ترشح مخاط از بینی
- احساس گرفتگی در یک یا هر دو مجرای بینی
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر آسیب بینی همراه با موارد زیر باشد باید به صورت اورژانسی به پزشک مراجعه کنید:
- آسیب به سر یا گردن، که ممکن است با سردرد شدید، گردن درد، استفراغ یا از دست دادن هوشیاری مشخص شود.
- دشواری در تنفس
- خونریزی که نتوان آن را متوقف کرد
- تغییر قابل توجه در شکل بینی که به تورم مربوط نمی‌شود، مانند ظاهر کج یا پیچ خورده
- ترشح مایع شفاف و آبکی از بینی
تشخیص شکستگی بینی در بزرگسالان
اشعه ایکس ساده معمولاً به تشخیص کمک نمی‌کند. ممکن است به نوع دیگری از تصویربرداری مانند سی‌تی‌اسکن برای ارائه اطلاعات بیشتر در مورد آسیب نیاز باشد. یک پزشک اورژانس اغلب اولین تشخیص را در مورد شکستگی بینی می‌دهد. اما بیماران برای درمان به متخصص گوش و حلق و بینی ارجاع داده می‌شوند.
علل شکستگی بینی
علل شایع شکستگی بینی عبارتند از:
- آسیب ناشی از ورزش‌های تماسی، مانند فوتبال یا کشتی
- دعواهای فیزیکی
- تصادفات وسایل نقلیه موتوری
- سقوط
- برخورد با یک جسم ثابت مانند در یا دیوار
عوامل خطر
هر فعالیتی که خطر آسیب به صورت داشته باشد می‌تواند خطر شکستگی بینی را افزایش دهد. چنین فعالیت‌هایی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- انجام ورزش‌های تماسی
- درگیر شدن در دعواهای فیزیکی
- دوچرخه یا موتورسیکلت سواری به خصوص بدون کلاه ایمنی که ماسک حفاظت از سر و صورت داشته باشد
- سوار شدن بر وسایل نقلیه بدون بستن کمربند ایمنی
عوارض شکستگی بینی در بزرگسالان
عوارض یا آسیب‌های مربوط به شکستگی بینی عبارتند از:
انحراف سپتوم
شکستگی بینی ممکن است باعث انحراف سپتوم شود. این وضعیت زمانی رخ می‌دهد که دیواره نازکی که دو طرف بینی را تقسیم می‌کند (تیغه بینی) جابه‌جا شده و مجرای بینی را باریک کند. داروهایی مانند ضداحتقان‌ها و آنتی‌هیستامین‌ها می‌توانند در هنگام انحراف سپتوم تا حدودی به بیمار کمک کنند. برای اصلاح وضعیت به جراحی نیاز است.
جمع شدن خون
گاهی اوقات حوضچه‌های خون لخته شده در بینی شکسته تشکیل می‌شود و شرایطی به نام هماتوم سپتوم ایجاد می‌کند. هماتوم تیغه بینی می‌تواند یک یا هر دو سوراخ بینی را مسدود کند. برای جلوگیری از آسیب غضروف نیاز به تخلیه سریع این خون‌های جمع‌شده و احتمالا جراحی است.
شکستگی غضروف
اگر شکستگی بینی به دلیل یک ضربه محکم باشد مثلا در تصادف اتومبیل، ممکن است شکستگی غضروف هم اتفاق افتاده باشد. اگر آسیب به اندازه‌ای شدید است که نیاز به درمان جراحی داشته باشد، جراح باید هم آسیب‌های استخوان و هم غضروف را برطرف کند.
آسیب گردن
اگر ضربه به اندازه‌ای قوی باشد که استخوان بینی شکسته شود، ممکن است آن‌قدر قوی باشد که بتواند به استخوان‌های گردن نیز آسیب برساند. اگر مشکوک به آسیب به گردن هستید، فوراً به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشید.
جلوگیری از شکستگی بینی
با رعایت نکات زیر می توان از شکستگی بینی جلوگیری کرد:
- هنگام سفر با وسیله نقلیه موتوری کمربند ایمنی خود را ببندید و کودکان را در صندلی‌های ایمنی مناسب سن کودک نگه دارید.
- هنگام بازی کشتی یا فوتبال یا سایر ورزش‌های تماسی از تجهیزات ایمنی توصیه شده مانند کلاه ایمنی با ماسک صورت استفاده کنید.
- هنگام دوچرخه‌سواری یا موتورسواری حتما از کلاه ایمنی استفاده کنید.
شکستگی بینی در کودکان
دو استخوان در کنار هم در بینی وجود دارد. این استخوان‌ها پل بینی را تشکیل می‌دهند. آنها به حمایت از قسمت بالایی بینی و همچنین غضروفی که قسمت پایین بینی را تشکیل می‌دهد کمک می‌کنند. شکستگی بینی شکستگی در یکی از استخوان‌های بینی یا در یک یا چند استخوان تشکیل‌دهنده تیغه بینی است. سپتوم سمت چپ و راست بینی را از هم جدا می‌کند.
شکستگی بینی در بزرگسالان بیشتر از کودکان است. شکستگی استخوان‌های بینی کودکان سخت‌تر است. شکستگی بینی در کودکان خردسال نسبتاً نادر است زیرا آنها در فعالیت‌هایی که می‌تواند باعث شکستگی بینی شود شرکت نمی‌کنند.
خطر با افزایش سن افزایش می‌یابد. پسران بیشتر از دختران دچار شکستگی بینی می‌شوند. استخوان بینی یکی از شایع‌ترین شکستگی‌های صورت است. قسمت پایینی استخوان بینی نازک‌تر از قسمت بالایی است و راحت‌تر می‌شکند. بسیاری از کودکان صدمات دیگری مانند انحراف تیغه بینی دارند.
شکستگی بینی در کودکان چگونه تشخیص داده می‌شود؟
پزشک ابتدا در مورد سابقه سلامتی کودک و جزئیات تروما سوال خواهد کرد. فرزند شما در این شرایط به معاینه پزشکی کامل نیاز دارد؛ که شامل معاینه داخلی و خارجی بینی می‌شود. از آن‌جایی که شکستگی بینی اغلب با آسیب‌های دیگر اتفاق می‌افتد، کودک به معاینه کامل برای ارزیابی سایر نواحی احتمالی آسیب مانند چشم‌ها و دندان‌ها نیاز دارد.
شکستگی بینی در کودکان چگونه درمان می‌شود؟
درمان به علائم، سن و سلامت عمومی کودک و همچنین شدت آسیب بستگی دارد. کودکان باید برای مدتی پس از آسیب به حالت عمودی بنشینند تا به کاهش تورم و تجمع خون در بینی کمک کند.
درمان اولیه ممکن است شامل داروهای ضد درد و یخ باشد. برخی از کودکانی که آسیب‌های شدید دارند باید فوراً به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنند. برخی دیگر پس از چند روز باید به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنند. تأخیر اجازه می‌دهد تا تورم کاهش یابد.
اگر شکستگی بینی کودک شدیدتر باشد، ممکن است بلافاصله پس از آسیب به جراحی نیاز داشته باشد. سپتورینوپلاستی می‌تواند به بازیابی ظاهر زیبایی بینی و همچنین بازیابی تیغه بینی جابجا شده و راه هوایی مسدود شده بینی کمک کند.
بعد از شکستگی بینی، بینی برای بهبودی نیاز به زمان دارد. در این مدت به راحتی می‌توان به بینی آسیب زد. به همین دلیل، اکثر پزشکان توصیه می‌کنند که کودکان حداقل به مدت 2 هفته از همه ورزش‌ها دوری کنند. کودک شما باید حداقل به مدت 6 هفته از ورزش‌های تماسی (مانند فوتبال یا کشتی) اجتناب کند.
عوارض احتمالی شکستگی بینی در کودکان چیست؟
شکستگی بینی در کودکان گاهی اوقات منجر به عوارض می‌شود؛ خطر عوارض ممکن است بسته به سن و میزان آسیب متفاوت باشد. برخی از عوارض احتمالی عبارتند از:
- آبسه سپتوم
- هماتوم سپتوم
- خونریزی شدید بینی
- عفونت مغز یا بافت‌های اطراف مغز
- انسداد مجرای اشک
- ارتباط غیرطبیعی بین حفره بینی و دهان
- رشد ناکافی استخوان فک بالا (که باعث فرورفتگی وسط صورت می‌شود)
این عوارض اغلب به درمان اضافی مانند آنتی‌بیوتیک برای آبسه سپتوم یا تخلیه جراحی هماتوم تیغه بینی نیاز دارند. در نوزادان، شکستگی بینی نیز می‌تواند باعث مشکلات تنفسی شود زیرا نوزادان نمی‌توانند از طریق دهان نفس بکشند. این کودکان نیاز به درمان فوری دارند.
سخن آخر
برای درمان شکستگی بینی به جز در موارد آسیب بسیار شدید معمولاً جراحی لازم نیست. بینی شکسته معمولاً در عرض 3 هفته خودبه‌خود بهبود می‌یابد. در صورت عدم بهبود یا تغییر شکل بینی باید از پزشک کمک بگیرید. توجه کنید که همه ضربه‌هایی که به بینی وارد می‌شود باعث شکستگی بینی نمی‌شوند.
بنابراین تشخیص قطعی شکستگی بینی در بزرگسالان و به خصوص کودکان اهمیت بسیار زیادی دارد. در صورتی که ضربه‌ای به بینی شما وارد شده و علائمی دارید می‌توانید از سرویس مشاوره تلفنی دکتردکتر استفاده کنید تا پزشکان شما را راهنمایی کنند.
همچنین برای دریافت نوبت دهی اینترنتی به صفحه اصلی دکتردکتر مراجعه کنید و بعد از انتخاب شهر، در بخش جستجو تخصص مورد نظر خود را وارد نمایید تا لیست پزشکان مربوط به آن تخصص رامشاهده کنید.
منابع
