تا به‌حال با سوزش یا خارش پستان مواجه شده‌اید؟ این دو می‌توانند به دلایل مختلفی رخ بدهند. احتمال دارد که چیزهای زیادی درباره این حالت‌ها شنیده باشید؛ مثلاً شاید به گوشتان خورده باشد که این‌ها نشانه‌ای از سرطان هستند. باید بدانید که نباید به شنیده‌ها اکتفا کنید. پای عوامل متنوعی در سوزش و خارش نوک پستان یا پوست اطرافش به میان است. برای آگاهی از وضعیت خود در چنین شرایطی باید به پزشک زنان مراجعه کنید. ما هم در این مقاله، اطلاعاتی درباره انواع علت خارش و سوزش نوک پستان و نواحی دیگرش در اختیارتان قرار داده‌ایم تا به بخشی از پرسش‌هایتان پاسخ داده شود. این مطلب از مجله دکتردکتر را مرور کنید و اطلاعات خوبی در این زمینه کسب کنید.
علت خارش و سوزش پستان چیست؟ آیا باید نگران باشید؟!
شاید شما هم خارش یا سوزش نوک سینه را تجربه کرده باشید. گاهی اوقات از این موضوع سرسری عبور می‌کنید و مشکلی هم پیش نمی‌آید. بعد از مدتی دیگر با آن مواجه نمی‌شوید و همه چیز عادی می‌شود. گاهی هم این دو حالت آزاردهنده می‌شوند و برای رفعشان باید دلیل اصلی مشکل را کشف کنید.
در بسیاری از موارد علت خارش و سوزش پستان جدی نیست و بی‌نیاز از درمان و پیگیری، بهبود پیدا می‌کند اما گاهی هم پای عواملی ریشه‌ای درمیان است و نیاز به پیگیری جدی وجود دارد. در ادامه از علت خارش و بعد سوزش پستان در ناحیه نوک و بخش‌های مختلف می‌گوییم.
خارش پستانها نشانه چیست؟
مانند هر بخش دیگری از بدن، امکان بروز خارش در نوک پستان و پوست اطرافش هم وجود دارد. اگر این خارش همراه با پوستهشدن بخش‌های مختلف سینه یا التهاب همراه نباشد، مشکلی نیست.
موضوع زمانی جدی می‌شود که خارش تمام نمی‌شود و مدام این حس در پوست پستانها وجود دارد. در بعضی از شرایط مانند طول پریود، بعد از ورزش یا دوش‌گرفتن و در دوران بارداری خارش بیشتر هم شود.
چند علت احتمالی خارش پستانها شامل موارد زیر است:
- بارداری
- پریود
- درماتیت
- عفونت قارچی
- ورم پستان
احساس کاذب خارش سینه در بارداری
خارش پستانها در بارداری رایج است. در دوران حاملگی، نوسانات هورمونی رخ می‌دهد و سطح هورمون‌هایی مانند استروژن و پروژسترون تغییر و نوسان پیدا می‌کنند. این‌ها عاملی برای بروز عوارضی مانند خارش پستان هستند.
علاوه بر این‌ها، پستانها در دوران بارداری بزرگ و در نتیجه پوستشان کشیده‌تر می‌شود. این کشیدگی پوست می‌تواند علت خارش و سوزش پستان باشد. خشکی نواحی پوستی حساسی مانند پستان در دوران بارداری هم رایج است.
خارش نوک پستانها در اوایل بارداری و در طول آن می‌تواند به خاطر یکی از عوامل زیر هم باشد:
- اگزما؛ با وجود این مشکل، پوست پستان خشک، قرمز و ملتهب می‌شود.
- پروریگو (Prurigo)؛ پاسخ‌گویی سیستم ایمنی به نشانه‌های بارداری موجب خارش پستان می‌شوند. در این حالت، امکان دارد که برآمدگی‌های کوچکی هم روی پوست نواحی مختلف از جمله پستان به وجود بیایند که خارش ایجاد می‌کنند.
- ضایعات پوستی خارش‌دار بارداری (PUPPP )؛ این مشکل هم می‌تواند علت خارش نوک پستانها در بارداری باشد.
راه‌های رهایی از خارش پستان در دوران بارداری چیست؟
- از سینه‌بندهای آزاد و جنس‌های نخی و ضدحساسیت استفاده کنید.
- از صابون‌ها و مواد شوینده عطری استفاده نکنید و نگذارید که پوست‌تان تحریک شود.
- از لوسیون‌های بی‌عطر و ساده‌ای مانند محصولاتی استفاده کنید که حاوی روغن زیتون، شی‌باتر یا روغن نارگیل هستند.
پریود، نوسانات هورمونی و خارش و سوزش پستان
یادتان است که درباره نوسانات هورمونی در دوران بارداری صحبت کردیم و گفتیم که علت خارش و سوزش پستان می‌تواند ریشه در این تغییرات داشته باشد؟ زمانی که عادت ماهانه رخ می‌دهد، بدن با نوساناتی در هورمون‌ها روبه‌رو می‌شود. این نوسانات می‌توانند باعث خارش پستان شوند.
تغییرات هورمونی پوست را حساس می‌کنند و با نزدیک‌شدن دوره پریود و شروع آن هم این حساسیت بیشتر می‌شود. چنین نوساناتی در پیش، طول و بعد از یائسگی هم رخ می‌دهند.
راهکارهایی برای التیام خارش پستان در دوران پریود
- با لوسیون‌های ملایم و بدون عطر، پوست پستان را مرطوب نگه دارید.
- از پمادهای موضعی مانند هیدروکورتیزون استفاده کنید.
- از لباس‌ها و سینه‌بندهای آزاد استفاده کنید.
درماتیت
درماتیت اصطلاحی وسیع است که مشکلات و ضایعات پوستی متنوعی زیر چتر آن قرار می‌گیرند؛ برای مثال، اگزما. گاهی دلیل تحریک‌شدن پوست در درماتیت مشخص نیست و مشکلاتی نظیر خارش و پوستهشدن پوست به وجود می‌آید. از این‌رو درماتیت می‌تواند علت خارش و سوزش پستان باشد.
گاهی هم پای محرکی مشخص به‌میان است. مواجهه پوست با محصولات حساسیت‌آور یا مواد شیمیایی محرک می‌تواند خارش پستان را به همراه داشته باشد.
برای درمان و تسکین درماتیت این روش‌ها تاثیرگذارند
- از لباس‌های نخی و آزاد استفاده کنید.
- به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه، دوش گرم (نه داغ) بگیرید و بعد پوست را آرام خشک کنید.
- از کرم‌ها و لوسیون‌های نرم و مرطوب‌کننده پوست کمک بگیرید.
- از صابون‌ها و کرم‌های عطری و حساسیت‌زا دوری کنید.
عفونت قارچی
امکان بروز عفونت قارچی در نواحی مختلف بدن از جمله پستانها وجود دارد. گاهی که نمی‌دانید خارش نوک پستانها نشانه چیست یا چرا نواحی مختلف آنها حساس و دچار خارش هستند، می‌توانید موضوع عفونت قارچی را هم بررسی کنید. از نشانه‌های این عفونت، موارد زیر پررنگ‌تر هستند:
- جوش‌های برآمده و براق روی نوک سینه و پوست اطرافش
- ترک‌خوردن و خون‌آمدن از نوک پستان
- خارش و سوزش توأم پستان
- دردی شدید در ناحیه پستان، به ویژه بعد از شیردادن یا دوشیدن شیر
شستن پستان با آب گرم و پاک‌کردن آن بعد از شیردادن یا عرق‌کردن هم راهی برای مقابله با شکل‌گیری عفونت‌های قارچی است. برای درمان این مشکل نیاز به مصرف داروهای ضدقارچ وجود دارد.
ورم پستان
ماستیت (Mastitis) یا ورم پستان نوعی عفونت بافت این عضو از بدن است که می‌تواند با خارش نوک و نواحی دیگر پستان همراه باشد. اگر در دوران شیردهی باشید و یکی از مجاری شیردهی مسدود شود یا پستان در معرض باکتری‌ها قرار بگیرد، احتمال بروز ورم پستان زیاد می‌شود. از نشانه‌های دیگر ورم پستان باید به موارد زیر اشاره کنیم:
- احساس گرما در پستانها و حساس‌شدن آنها
- تورم در یک سینه
- سوزش و درد در هنگام شیردهی
- خروج ترشحات از پستان
برای درمان ماستیت باید به پزشک مراجعه و آنتی‌بیوتیک مصرف کنید. استفاده از مسکن‌ها، استراحت و مصرف آب برای مرطوب نگه‌داشتن بدن هم فکر خوبی خواهد بود.
علت سوزش پستانها چیست؟
سوزش پستانها نشانه چیست؟ علاوه بر خارش، امکان دارد که نوک یا نواحی دیگر پستانها دچار احساس سوزش هم شوند. دلایل سوزش و مدت آن متنوع است. گاهی سوزش پستان به آرامی شروع و به تدریج جدی‌تر و شدیدتر می‌شود. بعضی‌اوقات هم مشکلی جدی وجود ندارد و همه‌چیز زود رفع می‌شود.
در هر حال، باید به سوزش پستانها توجه کنید. اگر این مشکل با درد شدید قفس سینه یا فشار بر آن همراه است، نیاز به مراجعه فوری به پزشک و تماس با مرکز فوریت‌های پزشکی وجود دارد. چنین چیزی که همراه با علائمی مانند گرفتگی سینه است، می‌تواند نشانه‌ای از حملات قلبی باشد. توجه به علت خارش و سوزش پستان بسیار مهم است.
آسیب‌دیدن بافت پستان و نواحی اطرافش می‌تواند باعث سوزش شود. تخریب اعصاب این نواحی یا قرارگرفتن در معرض مواد شیمیایی از جمله آسیب‌هایی است که بافت پستان را خراب و دچار سوزش می‌کنند.
مصرف الکل زیاد یا بیماری‌هایی نظیر دیابت هم می‌توانند موجب سوزش پستان شوند. این‌ها گاهی نتیجه آسیب‌دیدن اعصاب محیطی یا نوروپاتی محیطی (peripheral neuropathy) هستند. درصد اندکی از سوزش‌های پستان هم ریشه در وجود تومورهای سرطان در این بخش از بدن دارند.
علت سوزش پستانها می‌تواند ریشه در موارد زیر داشته باشد:
- مشکلات فیزیکی
- بیماری‌ها و اختلالات
- عوامل خطرناک و مرگ‌آور
مشکلات فیزیکی عامل سوزش پستان
سوزش پستانها سمت چپ یا راست و نواحی مختلف احساس ناخوشایندی به وجود می‌آورد. این مشکل می‌تواند ریشه در یکی از عوامل فیزیکی زیر داشته باشد:
- آسیب‌دیدن و جراحت سینه
- آفتاب‌سوختگی
- قرارگرفتن در معرض سرما
- قرارگرفتن در معرض مواد شیمیایی و سمی
- آسیب‌دیدگی اعصاب
- فشار واردشدن به اعصاب
بیماری‌ها و اختلالات سوزش‌آور پستان
گاهی هم علت خارش و سوزش پستان ریشه در عاملی پنهان دارد و در واقع، نتیجه یا عارضه‌ای از یک بیماری و مشکلی جدی است. برای مثال:
- آسیب‌دیدگی اعصاب در اثر مصرف الکل زیاد (نوروپاتی الکلی)
- تخریب اعصاب در اثر دیابت
- کمبود ویتامین‌ها
- لوپوس منتشر (Systemic lupus erythematosus) که در آن، بدن به بافت‌ها و سلول‌های سالم خودش حمله می‌کند.
- سندروم شوگرن (Sjogren’s syndrome) که نوعی اختلال خودایمنی است و در آن، غدد سازنده اشک و بزاق تخریب می‌شوند.
- زونا
- بیماری فیبروکیستیک پستان
- روماتیسم مفصلی
- اتساع مجرای پستان
عوامل خطرناک و مرگ‌آور در شکل‌گیری سوزش پستان
همان‌طور که پیش‌تر هم اشاره شد، گاهی‌اوقات سوزش پستانها سمت راست یا چپ نشان از مشکلی بسیار خطرناک دارد. برای مثال، امکان دارد که حمله قلبی باعث عوارضی مانند سوزش ناحیه پستانها شود. در چنین حالتی نیاز به مراجعه به مرکز فوریت‌های پزشکی وجود دارد چون شاید حمله قلبی شکل بگیرد. نشانه‌های دیگر این مشکل که همراه با سوزش پستان ظهور می‌کنند هم شامل گرفتگی و درد در قفسه سینه هستند.
علت خارش و سوزش پستان در مردان چیست؟
امکان دارد که مردان هم دچار خارش یا سوزش پستانها شوند. علت خارش و سوزش پستان در مردان می‌تواند ریشه در موارد زیر داشته باشد:
- امکان ابتلا به سرطان سینه در مردان بسیار ضعیف است اما نوع بسیار غیررایجی از آن وجود دارد که موجب خارش و سوزش پوست نوک و اطراف سینه می‌شود.
- گاهی سرما هم می‌تواند باعث خشکی و خارش یا سوزش در پستان مردان شود.
- مشکلات پوستی نظیر اگزما در مردان هم رخ می‌دهد و باعث آزار نوک و اطراف پستان‌هایشان می‌شود.
- عفونت نوک و اطراف پستان هم به واسطه عواملی مانند اصلاح موهای این بخش از بدن مردان در آنها رخ می‌دهد و خارش و سورش به همراه می‌آورد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
اگر علت خارش و سوزش نوک سینه و نواحی دیگر را نمی‌دانید، باید دقت کنید و ببینید که چرا دچار چنین حالتی شده‌اید. گاهی پای مشکلی جدی به میان است و پیگیری‌نکردن آن موجب می‌شود که سلامت‌تان حسابی به خطر بیافتد.
در صورتی که شکل پستان و پوستش تغییراتی محسوس داشت، بافت و رنگ آنها تغییر کرد یا علائم دیگری هم با خارش و سوزش همراه شد، باید به پزشک مراجعه کنید. برای دریافت وقت ملاقات با بهترین پزشکان می‌توانید از سیستم نوبت دهی اینترنتی دکتردکتر هم استفاده کنید.
شما دچار سوزش یا خارش در ناحیه پستان شده‌اید؟ علت را کشف کرده‌اید؟ تجربه یا نکته‌ای در این زمینه به ذهنتان می‌رسد تا ما و دیگر خوانندگان مجله دکتردکتر را مطلع کنید؟
منابع:
