در حالی که افسردگی در درجه اول بر خلق و خو و ذهنیت عاطفی شما تاثیر می‌گذارد، می‌تواند علائم فیزیکی نیز ایجاد کند. ممکن است متوجه درد در بدن، کاهش سطح انرژی، مشکلات خواب، مشکلات گوارشی یا تغییراتی در اشتهای خود شوید. در حالی که برخی از افراد افسرده به پرخوری روی می‌آروند و وزن آنها اضافه می‌شود، برخی دیگر دچار کاهش وزن غیرمعمول می‌شوند. به همین دلیل برخی افراد از دکتر روانشناس خود این سوال را می‌پرسند که ایا غم و غصه باعث لاغری می شود؟ زیرا معمولا مردم افسردگی و غم را با احساسات عاطفی مرتبط می‌دانند.
بنابراین ما در این مطلب قصد داریم به رابطه افسردگی و لاغری بپردازیم و روش‌هایی را برای حل این موضوع ارائه کنیم. همراه مجله دکتردکتر باشید.
رابطه افسردگی و لاغری چیست؟
تغییرات در اشتها و وزن اغلب مستقیما با سایر علائم افسردگی مرتبط است. این علائم عبارتند از:
- تغییرات خلق و خو
افسردگی اغلب شامل علائم خلقی شدید است، از جمله:
- احساس غم و اندوهی که دلیل مشخصی ندارد
- احساس مداوم بی‌علاقگی به کارها و فعالیت‌ها
- ناامیدی
این تغییرات می‌توانند احساسات شما را تحت تاثیر قرار دهند. سپس شما حتی انرژی لازم برای انجام برخی فعالیت‌های روزمره مانند دوش گرفتن و لباس پوشیدن، مرتب کردن خانه یا تهیه و خوردن وعده‌های غذایی را نخواهید داشت. همچنین فرد از کارهای قبلی خود دیگر لذتی نمی‌برد.
بنابراین شاید قبلا از پخت و پز و برنامه‌ریزی وعده‌های غذایی خوشمزه لذت می‌بردید، اما اکنون شاید حوصله خوردن یک کاسه آجیل را نداشته باشید. همچنین ممکن است انرژی شما به قدری نباشد که برای خود میوه پوست بکنید.
بنابراین اگر مثل گذشته از غذا خوردن لذت نبرید، دیگر به این فکر نمی‌کنید که چه زمانی غذا بخورید و غذای شما کافی است یا نه! ممکن است غذا دیگر در اولویت نباشد، بنابراین احتمال این وجود دارد که شما حتی وعده‌های غذایی اصلی را هم میل نکنید. حتی چنانچه افراد افسرده میل به غذا هم داشته باشند، ولی حاضرند از خستگی زیاد زودتر به رختخواب بروند و بخوابند، ولی غذا نخورند.
- سایر علائم فیزیکی
افسردگی به طور قابل توجهی بر سیستم گوارش تاثیر می‌گذارد. معده درد یا حالت تهوع ممکن است باعث شود که کمتر غذا بخورید تا از بروز علائم ناخوشایند جلوگیری کنید. خستگی و انرژی کم نیز می‌توانند بر احساس گرسنگی غلبه کنند.
در پایان هر روز شاید آنقدر احساس خستگی کنید که فقط بخواهید روی تخت بخوابید. همچنین ممکن است خوراکی‌های ساده‌ای بخورید که نیازی به آماده‌سازی ندارند. ولی کالری این خوراکی‌ها کم است و نیازهای روزانه بدن را تامین نمی‌کنند.
برخی از افراد مبتلا به افسردگی نیز بیقراری روانی-حرکتی را تجربه می‌کنند. مثلا مدام قدم می‌زنند، این فعالیت‌ها کالری می‌سوزانند و در کاهش وزن تاثیر گذارند.
- عوارض دارویی
طبق تحقیقات، برخی از داروهای افسردگی ممکن است در ماه‌های اول استفاده باعث کاهش وزن شوند. داروهای ضد افسردگی فلوکستین و بوپروپیون نیز در زمان طولانی‌تری وزن را کاهش می‌دهند. کاهش وزن مرتبط با داروهای ضد افسردگی می‌تواند در نتیجه کاهش اشتها یا عوارض جانبی دستگاه گوارش مانند حالت تهوع و ناراحتی معده یا اسهال رخ دهد.
- تغییرات در مغز
یک تحقیقی در سال 2016 صورت گرفت و پژوهشگران به بررسی دلایل بالقوه الگوهای مختلف اشتها و افزایش یا کاهش وزن پرداختند. محققان تصاویری از مواد غذایی و تصاویر غیر خوراکی را به سه گروه کوچک از مردم نشان دادند، این سه گروه به شرح زیر بودند:
- افرادی که افسردگی عمده داشتند و اشتهای آنها افزایش یافته بود
- افرادی که افسردگی عمده داشتند و اشتهای آنها کاهش یافته بود
- گروهی کنترل شده و بدون ابتلا به افسردگی
نتیجه تحقیق به این صورت بود که :
به نظر می‌رسد افراد افسرده‌ای که اشتهای بیشتری داشتند، بخشی از مغز آنها تحت تاثیر قرار گرفته است. این بخش با سیستم پاداش‌دهی مرتبط است و گاهی فعالیت آن در اثر افسردگی بیشتر می‌شود.
اما به نظر می‌رسد افرادی که دچار کاهش اشتها هستند، فعالیت کمتری در ناحیه‌ای از مغز خود نشان می‌دهند. این بخش به شما کمک می‌کند احساسات بدنی مانند گرسنگی و تشنگی را حس و درک کنید.
در گروه سوم که افسردگی نداشتند، هیچ فعالیت غیرنرمالی در مغز دیده نشد.
درمان لاغری ناشی از افسردگی
بازیابی وزن از دست رفته می‌تواند به افزایش انرژی شما کمک کند و مقابله با سایر علائم افسردگی را آسان‌تر کند. جهت درمان لاغری ناشی از افسردگی، استراتژی‌های زیر می‌توانند به شما کمک کنند:
- تغذیه و سلامت کل بدنی خود را در اولویت قرار دهید
با اینکه بسیاری از افراد به دنبال کاهش وزن هستند و آن را یک راه‌حل برای زندگی شاد می‌دانند، ولی برخی افراد اصلا نمی‌خواهند وزن کم کنند. در ابتدا باید بدانید که بدن خود را همانطور که هست دوست داشته باشید، زیرا این دیدگاه مثبت به روحیه شما کمک می‌کند.
هویت و ارزش شما به عنوان یک شخص فراتر از اندازه و شکل بدن شماست. به جای تمرکز بیش از اندازه بر تغییرات بدن، ابتدا غذاها و فعالیت‌هایی را در نظر بگیرید که به شما کمک می‌کنند احساس خوبی داشته باشید. تمرین‌هایی مانند غذا خوردن آگاهانه به شما در انتخاب غذاها و عادات غذایی کمک می‌کند، انرژی‌تان را افزایش می‌دهد و به شما امکان می‌دهد از زندگی بیشتر لذت ببرید.
- روی تغییرات کوچک تمرکز کنید
افسردگی می‌تواند انجام مسئولیت‌های روزانه مانند پخت و پز و آماده سازی غذا را دشوار کند. بنابراین ممکن است پس از کاهش وزن برای اتخاذ عادات غذایی جدید دچار مشکل شوید.
به جای اینکه هر روز خود را برای آماده کردن وعده‌های غذایی خاص تحت فشار قرار دهید، اول با تغییرات کوچک شروع کنید و سپس وعده‌های غذایی گسترده‌تری به رژیم خود اضافه کنید.
یک فعالیت مفید این است که همیشه کابینت و یخچال خود را با میان وعده‌های مغذی و مقوی پر کنید تا همیشه غذای خوب در دسترس شما باشد. در این صورت نیازی نیست به طور مدام برای خرید بیرون بروید و انرژی‌تان را صرف رفت و آمد کنید.
- میان وعده‌های متنوع داشته باشید
به دنبال میان وعده‌هایی باشید که تقویت کننده خلق و خو هستند و نیازی به پختن یا گرم کردن ندارند، مانند:
- چوب شور و کراکر غلات
- آجیل و کره آجیل
- گرانولا
- ماست
- میوه خشک، تازه یا یخ زده
- سبزیجات از قبل خرد شده
- آبمیوه یا اسموتی
- انواع پنیرهای خرد شده
در نهایت، خیلی درگیر سالم و مقوی بودن خوراکی‌ها نباشید. بیشتر به این فکر کنید که به خاطر افسردگی به خودتان گرسنگی ندهید و خوراکی‌های در دسترس خود را مصرف کنید.
- از خانواده و دوستان خود کمک بگیرید
همانطور که گفتیم، افسردگی و لاغری باعث از دست دادن انرژی می‌شوند. درخواست کمک می‌تواند سخت باشد، اما به خاطر داشته باشید که اگر نزدیکان شما می‌دانند دچار افسردگی هستید، بهتر است از آنها کمک بگیرید. سعی کنید توضیح دهید که افسردگی بر اشتها و سطح انرژی معمول شما تاثیر گذاشته است و به همین دلیل نمی‌توانید به طور منظم غذا بخورید. از آنها بخواهید:
- در خرید یا سفارش غذا به شما کمک کنند
- یک یا دو بار در هفته یک وعده غذایی برای شما بپزند
- در تهیه و پختن غذا به شما کمک کنند
- به شما یادآوری کنند که به طور منظم غذا بخورید
- چند بار در هفته با آنها غذا بخورید
- ورزش و فعالیت‌های سبک را امتحان کنید
مردم اغلب با هدف کاهش وزن ورزش می‌کنند، بنابراین ممکن است زمانی که به دلیل افسردگی وزن کم کردید، به دنبال فعالیت‌های ورزشی نباشید. اما ورزش فقط به کاهش وزن کمک نمی‌کند، بلکه فعالیت بدنی منظم می‌تواند سطح انرژی را افزایش دهد، عضلات و استخوان‌ها را تقویت کند و سلامت مغز را بهبود بخشد.
حتی فعالیت‌های سبک مانند حرکات کششی، یوگا و پیاده‌روی می‌توانند به افزایش اشتها کمک کنند. همچنین وقت گذراندن در طبیعت می‌تواند باعث بهبود خلق و خوی شما شود.
چه زمانی برای درمان لاغری ناشی از افسردگی باید به پزشک مراجعه کنید؟
اگر شما دچار افسردگی هستید، بهتر است حتما برای دریافت نوبت دکتر آنلاین اقدام کنید و تمامی مشکلات خود را با وی در میان بگذارید. اما اگر تحت نظر پزشک نیست و استراتژی‌های مختلف تاثیری بر علائم افسردگی یا کاهش وزن نداشتند، زمان آن رسیده که حتما به پزشک مراجعه کنید.
درمان افسردگی می‌تواند منجر به بهبود همه علائم شما، از جمله علائم فیزیکی مانند خستگی، کاهش اشتها، افزایش یا کاهش وزن شود. اگر فکر می‌کنید داروهای افسردگی عامل احتمالی تغییرات در اشتها و وزن شما هستند، با روانپزشک خود حتما صحبت کنید.
آیا افسردگی باعث لاغری می شود؟
بله افسردگی می‌تواند باعث کاهش انرژی و خستگی شود. در این صورت فرد تمایلی به پخت و خوردن غذا ندارد و در ضمن بی قراری حرکتی نیز در برخی بیماران باعث سوزاندن کالری بیشتر و کاهش وزن می‌شود.
آیا کاهش وزن برای افسردگی مفید است؟
اگر فرد در اثر افسردگی دچار افزایش وزن شدید شده باشد، کاهش وزن می‌تواند مفید باشد و باعث بهبود در علائم شود. ولی در صورتی که وزن فرد از حد نرمال کاهش پیدا کرده باشد، منجر به بیماری‌های دیگر می‌شود و باید حتما به فکر بازیابی وزن باشید.
سلام چندین ساله افسرده ام…کاهش وزن دارم چکار کنم