تا به‌حال برایتان پیش آمده که متوجه قرمزی پوست صورت خود شوید و این موضوع باعث نگرانی‌تان شود؟ قرمزی پوست دلایل مختلفی دارد؛ بر این اساس گاهی نگران‌کننده است و گاهی دیگر، مسئله مهمی نیست و برطرف می‌شود.
با این حال در صورت شدت التهاب یا وجود علائم دیگر باید به دنبال درمان قرمزی پوست توسط دکتر پوست باشید. از همین‌رو در این مطلب از مجله دکتردکتر به بررسی علل رایج برای قرمزی پوست در بخش‌های مختلف بدن و روش درمان آن می‌پردازیم زیرا آگاهی درباره این پدیده برای هر کسی بسیار اهمیت دارد؛ تا انتها با ما همراه باشید.
علت قرمز شدن ناگهانی پوست دست و خارش چیست؟
معمولا قرمزی پوست صورت خود را با سرخ شدن گونه‌ها یا استخوان بینی نشان می‌دهد. چون اگر قسمت‌هایی از پوست بدن دچار آسیب دیدگی شود، بدن خون بیشتری را برای ترمیم ارسال می‌کند. بنابراین شاهد قرمز شدن پوست و ایجاد جوش، آکنه و یا خارش در آن بخش خواهیم بود.
ایجاد رگ‌های عنکبوتی و کوچک در پوست صورت یا بینی، از دیگر نشانه‌های قرمزی پوست است. حتی گاهی اوقات شاهد تاول یا پوسته پوسته شدن در بخش‌هایی از بدن هستیم که فرد را دچار خارش می‌کند. علت بروز چنین علائمی به قرمزی پوست مربوط است که در بخش بعدی به مهم‌بروز ترین آنها اشاره خواهیم کرد. چون ابتدا باید فهمید که دلیل قرمزی پوست از چیست و سپس به فکر درمان آن بود.
مهم‌ترین علل قرمزی پوست یا حساسیت‌های پوستی
همانطور که خودتان هم می‌دانید، قرمزی پوست دلایل مختلفی از جمله انواع حساسیت‌های پوستی دارد. از التهاب پوستی موقت گرفته تا بیماری خاصی مثل لوپوس، از مهم‌ترین علل قرمزی پوست صورت و بدن هستند؛ در ادامه به تفکیک ارتباط هر کدام از این عارضه‌ها با قرمزی پوست را مورد بررسی قرار می‌دهیم:
1. لوپوس
گاهی اوقات سیستم ایمنی بدن دچار اشتباه شده و به اندام‌ها یا بافت‌های خودی حمله می‌کند. در چنین شرایطی بدن درگیر نوعی بیماری خود ایمنی به نام لوپوس (Lupus) می‌شود.
لوپوس خود را با تورم پروانه‌ای یا قرمزی پوست پشت گردن، صورت یا سر نشان می‌دهد. البته خستگی، حالت تهوع، درد مفاصل و اضطراب از دیگر نشانه‌های لوپوس هستند. علت قرمز شدن ناگهانی صورت در بیشتر اوقات لوپوس است.
اگرچه درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد، اما می‌توان با استفاده از دارو درمانی و تغییر سبک زندگی آن را کنترل کرد.
2. آفتاب سوختگی
اگر پوست شما به مدت طولانی و بدون محافظ در معرض نور خورشید باشد، دچار آفتاب سوختگی شده و شاهد قرمزی قرمزی پوست صورت، دست یا صورت خواهید بود.
دلیل این اتفاق را می‌توان به اشعه‌های فرابنفش موجود در نور خورشید ربط داد. حساس‌شدن پوست به لمس، خارش پوست و ایجاد تاول از دیگر علائم آفتاب سوختگی هستند.
این نوع از قرمزی پوست معمولا در بانوان یا افراد با پوست روشن رخ می‌دهد و می‌توان آن را با کرم‌های مرطوب کننده و یا مصرف مایعات درمان کرد.
البته از آنجایی که همیشه پیشگیری بهتر از درمان است، اگر تصمیم گرفته‌اید که برای مدت زمان زیادی در برابر نور خورشید باشید، حتما از کرم‌های ضد آفتاب استفاده کنید.
3. پسوریازیس
اختلال پوستی پسوریازیس (psoriasis)، یکی از مهم‌ترین علل قرمز شدن پوست آرنج، سر یا زانو است. این اختلال باعث تولید بیش از حد سلول‌های پوستی شده و خود را با خشک شدن، قرمزی پوست و یا پوسته پوسته شدن‌هایی با فلی‌های نقره‌ای رنگ نشان می‌دهد.
4. فولیکولیت
فولیکولیت نام یک بیماری پوستی شایع است که در اثر التهاب فولیکول‌های مو ایجاد می‌شود. علت اصلی این بیماری، قارچ یا عفونت‌های باکتریایی هستند.
با مشاهده تاول‌های چرکی، قرمزی پوست همراه با خارش یا حساس شدن پوست به لمس، می‌توان احتمال ابتلا به فولیکولیت را داد.
5. قرمزی پوست در اثر سوختگی
آفتاب سوختگی، تنها یکی از علل رایج برای قرمزی پوست پس از سوختگی بود. اما دلایل دیگری هم برای سوختگی وجود دارد که موارد زیر از اصلی‌ترین دلایل آن هستند:
● سوختگی الکتریکی؛ ناشی از برخورد پوست با یک جریان الکتریکی قوی
● سوختگی تابشی؛ قرار گرفتن پوست در معرض تابش اشعه های قوی (مانند پرتو درمانی برای درمان سرطان)
● سوختگی حرارتی؛ تماس پوست با شعله آتش، مایعات یا اجسام داغ
● سوختگی ناشی از اصطکاک؛ در اثر برخورد پوست با سطوح زبر و خشن
● سوختگی شیمیایی؛ تماس پوست با مواد شیمیایی قوی همچون شوینده‌ها و سفید کننده‌ها
برای درمان علت قرمزی پوست صورت ناشی از چنین سوختگی‌هایی، باید ابتدا درجه آن را مشخص کرد.
سوختگی درجه یک، خفیف‌ترین نوع آن است که باعث قرمزی پوست می‌شود. اما در سوختگی‌های درجه دو و سه، چندین لایه از پوست آسیب می‌بیند و شدت آن بیشتر است.
نوع شدیدتری هم از سوختگی وجود دارد که علاوه بر لایه‌های پوست، عضلات و استخوان‌ها را درگیر می‌کند که به آن درجه چهار می‌گویند. بنابراین تعیین میزان سوختگی و قرمزی پوست و درمان آن، به درجه سوختگی بستگی دارد.
6. عرق سوز شدن
پوست بدن در محیط‌های گرم و مرطوب تحریک شده و دچار راش گرمایی یا عرق سوز شدن می‌شود. این نوع از قرمزی پوست بیشتر در چین آرنج، کشاله ران و قسمت‌هایی از بدن رخ می‌دهد که تماس پوست روی پوست وجود دارد.
قرمزی پوست اطراف واژن در بانوان و قرمزی پوست اطراف بیضه آقایان، دو نمونه از عرق سوز شدن در فصل‌های گرم سال هستند. البته علاوه بر آن، ممکن است قرمزی پوست با خارش و یا ایجاد دسته‌ای از جوش‌های قرمز کوچک در آن قسمت از بدن را نیز تجربه کنند.
سوزش و مور مور شدن بدن، از دیگر نشانه‌های عرق سوزی است که برای درمان آنها باید از پماد‌های سوختگی استفاده کرد. البته بدن برخی افراد نسبت به این پمادها حساس بوده و فرد دچار قرمزی پوست بعد از سوختگی خواهد شد. چنین افرادی باید برای درمان بیماری خود، به متخصص پوست مراجعه نمایند.
7. آکنه روزاسه
آکنه روزاسه (Acne Rosacea) نوعی بیماری شایع پوستی است و علت قرمز شدن ناگهانی پوست دست و خارش آن است. این بیماری خود را با قرمزی پوست اطراف بینی، چانه، پیشانی و گونه نشان می‌دهد.
البته این نوع بیماری در افراد میان سال با آکنه نیز همراه بوده است. نوع پیشرفته‌ای از روزاسه باعث برافروختگی طولانی یا دائم پوست خواهد شد.
احساس سوز، بروز لک و مور مور شدن نقاط درگیر، از علائم رایج برای روزاسه هستند. معمولا افرادی که پوستی نازک و حساس یا چشمانی آبی دارند، این بیماری را تجربه می‌کنند.
علت اصلی بروز روزاسه یا همان قرمزی پوست صورت مشخص نیست. اما با بکارگیری روش‌های رفع قرمزی پوست با لیزر (جراحی لیزری) و یا دارو درمانی می‌توان آن را درمان کرد. نوع روزاسه پس از مراجعه به کلینیک‌های پوست، مو و زیبایی مشخص شده و روش درمانی بر اساس آن انتخاب می‌شود.
8. زونا
عفونت ویروسی زونا، یکی دیگر از دلایل موجود و علت قرمز شدن ناگهانی پوست دست و پا است. این عفونت خود را با تاول و یا بثورات قرمز رنگ در بالا تنه نشان می‌دهد. ولی احتمال به وجود آمدن آن در قسمت‌های دیگری از بدن همچون صورت و چشم نیز وجود دارد.
فرد مبتلا به زونا در بخش‌هایی از بدن خود احساس مور مور شدن و سوزش دارد؛ که البته دردناک و آزار دهنده است.
9. سلولیت
گاهی اوقات قرمزی پوست در اثر عفونت‌های پوستی همچون سلولیت ایجاد می‌شود. معمولا این نوع از عفونت بخش‌هایی از دهان یا سینوس‌ها را درگیر می‌کند و برای درمان آن باید آنتی بیوتیک مصرف کرد.
سلولیت با علائمی همچون خارش، التهاب و قرمزی پوست اطراف دهان و بدن همراه است. اگرچه احتمال ابتلا به سلولیت کم است؛ اما در صورت مشاهده علائم، حتما باید به پزشک عمومی مراجعه کرد.
10. اگزما
در دوران همه گیری کرونا، میزان استفاده از مواد شوینده و شیمیایی زیاد بود. به همین دلیل اکثر افرادی که پوست آنها در تماس مستقیم با این مواد بود، دچار نوعی التهاب پوستی با نام اگزما شدند. اگزما یکی از انواع درماتیت است و خود را با خارش و قرمزی پوست دست نشان می‌دهد.
البته اگزما پیشرفته علائمی همچون کهیر، تاول‌های پر از مایع، تغییر رنگ و پوسته پوسته شدن پوست را دارد.
11. حساسیت دارویی
خارش و قرمزی پوست صورت گاهی به دلیل مصرف یک سری داروهای خاص باشد. حتی قرمزی پوست بعد از واکسن کرونا هم نوعی حساسیت دارویی به حساب می‌آید زیرا گاهی اوقات، بدن به مصرف یک سری داروهای خاص واکنش آلرژیک نشان می‌دهد.
داروهای شیمی درمانی، آنتی بیوتیک‌ها، داروی ضدصرع و ضد التهاب مانند آسپرین و ایبوپروفن جزو این داروهای خاص هستند.
کسانی که نسبت به چنین داروهایی حساسیت داشته باشند، دچار علائمی هوچون تورم پوست، کهیر، خارش و بثورات پوستی خواهد شد. البته نوع شدت یافته‌ای از این حساسیت‌های دارویی، باعث شوک آنافیلاکسی می‌شوند.
آنافیلاکسی تهدیدی جدی برای سلامت فرد است. موارد زیر از نشانه‌های آنافیلاکسی هستند:
● آشفتگی ذهنی
● بروز مشکلات تنفسی
● گیجی و آشفتگی ذهنی
● افزایش ضربان قلب
● از دست دادن هوشیاری
در صورت مشاهده هر کدام از این علائم، فرد باید تحت مراقبت‌های ویژه پزشکی قرار گیرد.
12. مخملک
یکی دیگر از دلایل قرمزی پوست در نوزاد و کودکان، ابتلا به مخملک است. تب اسکارلت یا مخملک، یک نوع عفونت باکتریایی مسری است که کودکان کم سن و سال را به خود درگیر می‌کند.
این عفونت خود را با راش‌هایی برآمده به رنگ صورتی-قرمز در قفسه سینه کودکان نشان می‌دهد. اما این قدرت را هم دارد که به تدریج روی دیگر بخش‌های بدن گسترش پیدا کند.
موارد زیر از اصلی‌ترین عوامل مشاهده شده در کودکان مبتلا به مخملک هستند:
● دردهای عضلانی
● داشتن حالت استفراغ و تهوع
● افزایش دمای بدن
● شکم درد
● متورم شدن زبان و تغییر رنگ آن
● سر درد و گلودرد
13. مصرف الکل
یک نوع سطحی از برافروختگی و قرمزی پوست، بخاطر مصرف الکل است. چون الکل باعث افزایش فشار خون شده و رگ‌های خونی را گسترش می‌دهد.
هر میزان که میزان مصرف الکل توسط فرد بیشتر باشد، به دلیل و علت داغی و قرمزی صورت هم می‌شود. این نوع از قرمزی پوست صورت خطرناک نیست و پس از گذشت چند ساعت رفع می‌شود.
14. نارسایی وریدی
شاید پس از تغییر رنگ در قسمت‌های ساق و مچ پا خود، برای شما سوال باشد که قرمزی پوست پا نشانه چیست؟ نارسایی وریدی، یکی از دلایل اصلی تغییر رنگ پوست پا است.
این نارسایی باعث تضعیف دریچه‌های یک طرفه وریدها، عدم توانایی بازگرداندن خون کافی به قلب و نشت خون از آنها می‌شود.
تداوم این نارسایی، باعث افزایش فشار در وریدها و جمع شدن خون در پایین ساق پاها می‌شود؛ که خود را با قرمزی پوست پشت پا نشان می‌دهد. اگزمای وریدی، نوع خاصی از این بیماری است که برای درمان آن باید به یک متخصص ورید مراجعه کرد.
15. لیزر موهای زاید
یکی از عوالی که باعث قرمزی پوست می‌شود، لیزر موهای زاید است. التهاب و قرمزی پوست بعد از لیزر موهای زاید عادی و موقتی بوده و پس از مدت کوتاهی رفع می‌شود. علت قرمز شدن ناگهانی پوست پا و التهاب دیگر نواحی، ناشی از لیزر از عوارض طبیعی این کار است و قابل پیشگیری نیست.
16. استفاده از کرم هیدروکینون
بکی از کرم‌هایی که برای سفید کردن پوست و از بین بردن لکه‌ها و جای جوش از آن استفاده می‌کنند، کرم هیدروکینون است. این کرم تعداد ملانوسیت‌های پوست را کاهش داده و به سفید شدن پوست کمک می‌کند. اما از عوارض آن می‌توان به سوزش و قرمزی پوست با هیدروکینون اشاره کرد. التهاب پوست صورت گاهی ناشی از استفاده از این کرم است.
17. استفاده از قرص راکوتان
گاهی اوقات افراد برای رهایی از جوش‌ها و آکنه‌های صورت خود از قرص راکوتان استفاده می‌کنند. این قرص در صورتی که با تجویز پزشک استفاده شود، بسیار موثر خواهد بود. اما خشکی پوست، ریزش مو، احساس خشکی گلو و قرمزی پوست با راکوتان عادی بوده و از عوارض این قرص محسوی می‌شود.
18. سولاریوم
سولاریوم همان برنزه کردن پوست است و در آن از پرتو فرابنفش برای تغییر رنگ پوست استفاده می‌کنند. هنگام تابش پرتو فرابنفش به بدن، سلول‌های اپیدرم دچار آسیب شده و سیستم ایمنی بدن در پاسخ به این آسیب، جریان خون را افزایش می‌دهد. علت قرمزی پوست پس از سولاریوم نیز همین موضوع است.
19. قرمزی پوست بعد از میکرونیدلینگ
یکی از روش‌های ترمیم بافت‌های آسیب دیده و بهبود عملکرد و ظاهر پوست، استفاده از میکرونیدلینگ است که امروزه کاربرد زیادی دارد. اما از عوارض استفاده از میکرونیدلینگ می‌توان به قرمزی پوست اشاره کرد که عادی بوده و به خاطر نفوذ سوزن در پوست رخ می‌دهد.
20. قرمزی پوست بینی بعد از عمل
یکی از عوارض عمل بینی، التهاب و قرمز شدن پوست بینی است که به دلیل وارد آمدن آسیب‌ها به بینی در هنگام عمل رخ می‌دهد. علاوه بر این زدن چسب به بینی به شکل نادرست، قرمزی پوست بینی را افزایش می‌دهد.
آیا قرمزی پوست به خودی خود می‌تواند خطرناک باشد؟
قرمزی پوست صورت یا بدن به صورت خفیف که در اثر آفتاب سوختگی و یا تماس با شعله گرم بوده، معمولا خطرناک نیست و پس از مدتی رفع می‌شود.
اما اگر قرمزی پوست شما دائمی باشد، حتما باید به متخصص پوست مراجعه کنید؛ شاید دلیل قرمز بودن دائمی پوست شما، یک بیماری جدی باشد. همچنین شاید حالت‌های شدیدی از این قرمز شدن پوست، باعث بروز مشکلاتی برای بینایی و تنفس شما شود.
لازم به ذکر است که بعضی از عوامل ایجاد قرمزی پوست، خود را با متورم کردن چشم یا ضخیم شدن پوست در ناحیه بینی نشان می‌دهند.
نکات مهم در پیشگیری از قرمزی پوست
انجام یک سری عادات و رفتارها در مواجه با قرمزی پوست، موجب تشدید واکنش‌های آلرژیک و تشدید قرمزی می‌شود. بنابراین فردی که دچار قرمزی پوست پا، صورت و یا دیگر اندام های بدن شده، باید یک سری نکات ایمنی را رعایت کند. رعایت چنین نکاتی به بهبود هر چه سریع‌تر پوست و بازیابی سلامت شما کمک خواهد کرد:
● یکی از دلایل التهاب پوست بدن، قرمزی پوست بعد از کرم‌های لایه بردار است. پس بهترین کار این است که به پوست خود فرصت بازسازی دهید. چون لایه برداری‌های مکرر و خشن بر روی پوست، باعث تشدید التهاب و قرمزی آن می‌شود.
● حرارت، یکی از اصلی‌ترین علل قرمزی پوست است. پس تا جایی که امکان دارد، از ماندن در محیط‌های گرم و اتاق‌های بدون تهویه خودداری کنید.
● در استفاده از محصولات ارگانیک، نهایت دقت را به خرج دهید. چون این مواد همچون عطر عمل کرده و شاید عصاره‌های طبیعی و گیاهی آن، باعث تحریک بیشتر پوست و قرمزی آن شود.
● حمام گرفتن با آب داغ را برای مدتی فراموش کنید. چون آب داغ باعث از بین رفتن لایه‌های محافظ پوست شده و قدرت دفاع در برابر عوامل آلرژی زا را از او می گیرد.
درمان قرمزی پوست
برای درمان قرمزی پوست صورت، دست، پا و دیگر نواحی بدن، روش‌های درمانی مختلفی وجود دارد. از خود درمانی گرفته تا استفاده از داروهای مختلف و حتی لیزردرمانی، از جمله این روش‌ها هستند؛ اما بهتر است که درمان تمام آنها با آزمایش و تست حساسیت پوستی سنجیده شوند. در ادامه درباره آنها بیشتر توضیح می‌دهیم:
درمان قرمزی پوست بدن در خانه
اگر می‌خواهید قرمزی پوست را در خانه درمان کنید، می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:
۱. استفاده از روغن اسطوخدوس برای از بین بردن قرمزی پوست بینی
۲. به کار بردن جو دو سر کلوئیدی برای رفع قرمزی پوست صورت
۳. استفاده از سرکه سبب برای رفع قرمزی جای جوش صورت
۴. استفاده از چای سبز برای رفع قرمزی جای جوش
۵. به کار بردن ژل آلوئه ورا برای رفع قرمزی پوست دست با خارش
۶. رفع قرمزی پوست با لیزر
درمان قرمزی پوست با لیزر
اگر راه‌های مختلف درمان قرمزی پوست را امتحان کرده‌اید و نتیجه مورد نظرتان را نگرفته‌اید، پیشنهاد می‌کنیم تا تحت نظر پزشک متخصص، درمان قرمزی پوست با لیزر را امتحان کنید.
با استفاده از لیزر یا نور پالسی شدید (IPL) تا حدی قرمزی پوست برطرف می‌شود. لیزر IPL نور باریکی را به سمت رگ های خونی می‌تابانند و در اثر گرمای آن، قرمزی پوست رفع می‌شود. لازم به ذکر است که این روش درد نسبتا خفیفی دارد.
قرمزی پوست را جدی بگیرید، شاید نشانه بیماری خاص باشد!
یکی از نکاتی که باید خوب به آن توجه کنید، این است که قرمزی پوست بدن می‌تواند دلایل مختلفی همچون: آلرژی، عفونت، سوختگی و غیره داشته باشد.
در صورتی که قرمزی پوست صورت یا دست و پای شما بعد از چند روز با وجود استفاده از روش‌های خانگی رفع نشد، حتما به پزشک مراجعه کنید؛ برای این کار می‌توانید نوبت دکتر را از دکردکتر بگیرید. شاید قرمزی پوست شما، نشانه یک بیماری باشد!
شما تا به حال دچار قرمزی پوست شده‌اید؟ از چه راهکار‌هایی برای درمان آن استفاده کرده‌اید؟ خوشحال می‌شویم تجربیات خود را با ما در میان بگذارید.
