آرتروز گردن می‌تواند باعث درد و سفتی در گردن شود. ساییدگی و پارگی دیسک‌های ستون فقرات به طور کلی باعث این مشکل می‌شود، اگرچه انواع مختلفی از آن وجود دارد که با روش‌های متفاوت درمان می‌شوند. آرتروز گردن در افراد بالای 60 سال بسیار شایع است و حدود 85 درصد از سالمندان به آن مبتلا می‌شوند. علائم توسط متخصص ارتوپد شناسایی شده و معمولاً بدون جراحی قابل درمان هستند؛ در واقع افراد مبتلا به این عارضه می‌توانند با برنامه درمانی مناسب به زندگی با کیفیت خوبی ادامه دهند. این مقاله از مجله سلامت دکتردکتر به بررسی انواع آرتریت گردن، علائم، علل، عوامل خطر، تشخیص و درمان می‌پردازد.
آرتروز گردن چیست؟
استئوآرتریت گردن (Neck osteoarthritis) که به عنوان آرتروز گردن یا اسپوندیلوز گردن (Cervical Spondylosis) نیز شناخته می‌شود، تخریب مفاصل، استخوان‌ها و دیسک‌های ستون فقرات گردنی است. این عارضه عمدتا افراد بالای 50 سال را تحت تاثیر قرار می‌دهد و با افزایش سن تشدید می‌شود.
آرتریت گردن علائمی مانند درد، سفتی، گزگز، بی‌حسی، سردرد و همچنین صدای کلیک گردن در پایه جمجمه ایجاد می‌کند. گردن درد آرتروز گاهی به حدی شدید است که منجر به اسپاسم عضلانی و تیر کشیدن شانه‌ها، پشت، پاها، ران‌ها و باسن می‌شود. اگر اعصاب با فروپاشی استخوان‌های ستون فقرات فشرده شوند، همچنین می‌تواند ضعف بازو یا پا، عدم هماهنگی ماهیچه‌ها یا از دست دادن کنترل مثانه یا روده را به دنبال داشته باشد.
آناتومی گردن
ستون فقرات گردنی از هفت مهره تشکیل شده است که مانند حلقه‌های یک بازی پرتاب حلقه، روی هم قرار گرفته‌اند. حلقه بالایی در پایه جمجمه قرار دارد. با شروع از مهره دوم (C2)، یک پد از غضروف نرم به نام دیسک بین مهره‌ای وجود دارد که بین هر مهره بالشتکی قرار می‌گیرد و حرکت نرم گردن را امکان‌پذیر می‌کند. مفاصل فاست بین هر مهره (که مفاصل زیگاپوفیزیال نامیده می‌شوند) ثبات و انعطاف بیشتری را ایجاد می‌کنند.
علل ایجاد آرتروز گردن
علائم استئوآرتریت گردن زمانی ایجاد می‌شود که دیسک‌های غضروفی بین استخوان‌های ستون فقرات گردنی (که مهره نامیده می‌شوند) آسیب دیده و تخریب شوند. با افزایش سن، این دیسک‌های ژل مانند نیز خشک شده و باعث صاف شدن آنها می‌شوند. آسیب تدریجی می‌تواند رشد برجستگی‌های استخوانی به نام استئوفیت‌ها (خارهای استخوانی) را تحریک کرده و باعث شروع تنگی نخاعی شود.
علاوه بر این، از دست دادن “بالشتک” غضروف باعث باریک شدن فضای بین مهره‌ها شده که فشرده سازی عصب (معروف به رادیکولوپاتی) را به وجود می‌آورد. این وضعیت منجر به شروع درد ارجاعی به قسمت‌های مختلف بدن بسته به اینکه کدام عصب نخاعی درگیر است، می‌شود.
انواع آرتروز گردن
اگر فردی گردن درد مداوم را تجربه کند که با گذشت زمان بهبود نیابد، ممکن است به آرتریت گردن یعنی یکی از آسیب های ستون فقرات مبتلا باشد. در ادامه انواع مختلف آرتروز گردن را که ممکن است فرد تجربه کند را بررسی می‌کنیم:
1. اسپوندیلوز گردنی
اسپوندیلوز گردنی اصطلاح پزشکی برای استئوآرتریت است که مفاصل ستون فقرات گردن را تحت تاثیر قرار می‌دهد. همان طور که اشاره شد، در این عارضه دیسک‌ها ممکن است ضعیف شده و ارتفاع خود را از دست بدهند که در نتیجه فشار روی مهره‌ها افزایش پیدا می‌کند. غضروفی که آنها را می‌پوشاند فرسوده می‌شود، در نتیجه می‌تواند باعث اصطکاک بین استخوان‌ها و شکستگی شود. بنابراین فرد به دلیل این تغییرات در ناحیه گردن یا کمر خود احساس سفتی و درد می‌کند.
2. روماتیسم مفصلی
آرتریت روماتوئید (RA) یک بیماری خود ایمنی است که در آن سیستم ایمنی به اشتباه به پوشش مفاصل فرد حمله می‌کند. این باعث التهاب می‌شود. RA اغلب بر ستون فقرات گردنی تأثیر می‌گذارد و می‌تواند باعث بی‌ثباتی و گردن درد شود.
3. آرتریت پسوریاتیک
آرتریت پسوریاتیک یکی دیگر از انواع خودایمنی آرتریت است. اغلب با بیماری پوستی، پسوریازیس رخ می‌دهد و باعث التهاب مفاصل می‌شود. این وضعیت اغلب گردن و سایر نواحی ستون فقرات را درگیر می‌کند.
علائم آرتروز گردن
برخی از افراد مبتلا به اسپوندیلوز گردنی هیچ علامتی ندارند، اما اکثر آنها حداقل سطحی از درد و سفتی مزمن را تجربه می‌کنند. با پیشرفت این بیماری، علائم دیگری ممکن است ایجاد شود، به ویژه اگر اعصاب نخاعی فشرده شوند. این علائم عبارتند از:
- گردن درد که با فعالیت یا در حالت ایستاده بدتر می‌شود.
- گردن درد که به بازو یا شانه می‌رسد.
- بی حسی، گزگز و ضعف در بازوها، دست‌ها، انگشتان، پاها یا پاها
- صدای ساییدن در گردن
- سردرد
- ضعف در پاها، مشکل در راه رفتن و از دست دادن تعادل
- از دست دادن کنترل مثانه یا روده
آرتریت گردن همچنین می‌تواند خواب و توانایی انجام فعالیت‌های عادی روزانه را تحت تاثیر قرار دهد. موارد شدید می‌تواند منجر به عوارضی شود که ناتوان کننده و احتمالاً غیرقابل برگشت هستند.
یکی از آنها تنگی نخاعی است که در آن فضای درون استخوان‌های ستون فقرات کوچک‌تر می‌شود و اعصاب را شلوغ و فشرده می‌کند. فشردگی اعصاب نخاعی می‌تواند باعث درد ارجاعی (به معنای درد احساس شده در سایر قسمت‌های بدن) شود. همچنین می‌تواند بر توانایی راه رفتن با سرعت تند تأثیر بگذارد و باعث ایجاد مشکلاتی در مهارت‌های حرکتی ظریف شود.
فعالیت‌های مختلف می‌تواند شدت علائم را بدتر کند؛ به عنوان مثال، فعالیت‌هایی مانند رانندگی، که در آن گردن برای مدت طولانی در یک وضعیت قرار دارد، ممکن است سفتی گردن را افزایش دهد.
نشانه‌های آرتروز گردن پیشرفته
فرد مبتلا به استئوآرتریت گردن پیشرفته ممکن است علائم ثانویه زیر را تجربه کند:
- رادیکولوپاتی: بخشی از نخاع تحت فشار قرار می‌گیرد و باعث درد و بی‌حسی در اندام‌ها می‌شود.
- میلوپاتی: فشرده سازی طولانی مدت نواحی نخاعی باعث درد و ضعف در ناحیه آسیب دیده می‌شود.
عوامل خطر ابتلا به آرتروز گردن
سن بالاتر، به ویژه در افراد بالای 50 سال شایع‌ترین عامل خطر برای ابتلا به اسپوندیلوز گردن است. برخی دیگر از ریسک فاکتورها می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- آسیب به گردن، مانند آسیب‌های ناشی از ورزش‌های تماسی یا تصادفات رانندگی
- آسیب‌های استرس مکرر، مانند کارهایی که شامل بلند کردن وسایل سنگین یا انجام کارهایی است که سر باید به طرف بالا و عقب خم شود.
- سیگار کشیدن، که به نظر می‌رسد تنگی کانال نخاعی را تقویت می‌کند.
- سابقه خانوادگی آرتریت گردن، که نشان می‌دهد ژنتیک در این امر نقش دارد.
تشخیص اسپوندیلوز گردن
دکتر ارتوپد برای تشخیص آرتریت گردن، ابتدا سابقه پزشکی را درخواست می‌کند، سپس از بیمار می‌خواهد که علائم خود را توصیف کنند، به عنوان مثال، زمانی که برای اولین بار متوجه بروز علائم شده است، چه احساسی داشته است. معاینه فیزیکی به تعیین اینکه وضعیت یک فرد چقدر شدید است کمک می‌کند. در ادامه، پزشک راه رفتن فرد را برای بررسی علائم رادیکولوپاتی بررسی خواهد کرد.
اگر فردی علائم پیشرفته داشته باشد، آزمایش‌های تصویربرداری برای تعیین محل دقیق آرتریت در گردن لازم است؛ از جمله این روش‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اشعه ایکس ستون فقرات
- سی‌تی اسکن
- اسکن ام‌آرآی
- میلوگرافی که تخریب دیسک را نشان می‌دهد.
- الکترومیوگرافی، که نشان می‌دهد اعصاب یک فرد چقدر خوب کار می‌کند.
تفاوت دیسک گردن با آرتروز گردن
به طور خلاصه در بیماری دژنراتیو دیسک یا آرتروز ستون مهره‌ها، دیسک فقط فرسوده می‌شود و آب و اجزای ژلی را از دست می‌دهد. فتق دیسک جایی است که محتویات آن هنوز وجود دارد و آن را خشک نمی‌کند و فقط برآمده شده و گاهی اوقات باعث درد متفاوتی ایجاد می‌کند.
با گذشت زمان، دیسک گردن شروع به ساییدگی و پارگی می‌کند و به دلیل تحمل فشار زیاد، دچار تحلیل دیسک می‌شود. آرتریت روماتوئید یا استئوآرتریت گردن یکی از پیامدهای شایع دیسک برآمده یا دیسک دژنراتیو است.
درمان آرتروز گردن
هدف اولیه درمان آرتریت گردن، تسکین درد، جلوگیری از فشرده شدن عصب و بازگرداندن عملکرد است. هیچ رویکرد یکسانی برای همه وجود ندارد؛ اگر آرتریت گردن در شما تشخیص داده شود، درمان آرتروز به گونه ای طراحی می‌شود که به طور خاص علائم شما را هدف قرار دهد و از نتایج مطلوب با حداقل عوارض جانبی و خطرات اطمینان حاصل کند.
گزینه‌های غیر جراحی برای درمان آرتروز گردن
آرتریت گردن در اکثر موارد به صورت محافظه‌کارانه درمان می‌شود و درمان‌های تهاجمی‌تر مثل جراحی آرتروز برای مواردی که غیرقابل درمان یا به عبارتی مقاوم به درمان‌های غیر جراحی هستند، در نظر گرفته می‌شود.
درمان معمولاً با استراحت دادن به گردن و جلوگیری از فشار با بی‌حرکت کردن آن به وسیله گردن‌بند طبی یا بریس گردنی شروع می‌شود. کمپرس سرد یا کمپرس یخ می‌تواند درد را تسکین دهد، در حالی‌که پدهای گرم‌کننده به بهبود سفتی گردن (به ویژه در صبح) کمک می‌کنند.
درمان آرتروز گردن با دارو
داروهای بدون نسخه و تجویزی زیر معمولا برای کمک به کاهش درد و سفتی گردن آرتریت استفاده می‌شوند:
- مسکن‌های موضعی، از جمله پچ‌های کپسایسین و پمادهایی مانند Icy Hot
- داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن یا سلکوکسیب
- استامینوفن
- کورتیکواستروئیدهای خوراکی (استروئیدها) مانند پردنیزون یا دگزامتازون
- تزریق کورتیکواستروئید به فضای بین مهره‌ها
- شل کننده‌های عضلانی دهان، برای کمک به کاهش اسپاسم عضلانی
- مسکن‌های اپیوئیدی که برای تسکین درد کوتاه مدت استفاده می‌شود
- داروهای ضد افسردگی، برای کمک به کاهش درد مزمن عصبی
درمان آرتروز گردن با فیزیوتراپی
ورزش‌ها و کشش‌های گردن که در خانه انجام می‌شوند می‌توانند تسکین مداوم گردن درد و سفتی ناشی از آرتروز را تضمین کنند. فیزیوتراپی می‌تواند عضلات ضعیف گردن را تقویت کرده و به بهبود دامنه حرکتی فرد کمک کند. برنامه‌های ورزشی معمولاً شامل خم شدن گردن (خم شدن به جلو)، اکستنشن گردن (خم شدن به عقب)، خم شدن به طرفین (خم کردن سر به سمت هر شانه) و چرخش گردن است.
درمان آرتروز گردن با عمل جراحی
جراحی به طور کلی برای موارد شدید توصیه می‌شود، شاید به این دلیل که جراحی همیشه علائم آرتریت گردن را به طور کامل برطرف نمی‌کند و ممکن است تنها تسکین حداقل تا متوسط را ارائه دهد. همچنین به هر حال همیشه جراحی‌های ارتوپدی با خطرات و عوارضی همراه است.
گزینه‌های جراحی برای آرتریت گردن عبارتند از:
- دیسککتومی‌و فیوژن قدامی‌گردن (ACDF): جراحی از جلوی گلو برای برداشتن و جایگزینی دیسک‌های بین مهره‌ای در حالی که مهره‌های مجاور را به هم می‌پیوندد تا حرکت گردن را محدود کند.
- لامینکتومی‌خلفی گردن: جراحی از پشت گردن برای برداشتن رشد اضافی بین مهره‌ها، گشاد شدن فضا و کمک به برداشتن فشار از ستون فقرات انجام می‌شود.
کارهای ممنوعه برای افراد مبتلا به آرتروز گردن
چند چیز وجود دارد که افراد مبتلا به آرتریت گردن باید از آنها اجتناب کنند:
- سیگار کشیدن: این کار از اثربخشی برخی داروها جلوگیری می‌کند.
- وضعیت نامناسب کامپیوتر: اطمینان از اینکه صندلی کسی که برای مدت طولانی پشت میز می‌نشیند، از پشت و گردن او پشتیبانی می‌کند.
- وضعیت نامناسب: فرد باید وضعیت بدنی خوب را تمرین کند و سعی کند خمیده نباشد.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر گردن درد مداوم است، مهم است که از یک متخصص ارتوپدی مشاوره پزشکی بگیرید. او با بررسی وضعیت و معاینه گردن، علت درد را پیدا کرده و یک برنامه درمانی برای کاهش علائم به شما می‌دهند.
پیشگیری از آرتروز گردن
قدم اول اینکه، درست بخواب! اگر دوست دارید به پشت بخوابید، یک تشک و بالش سفت تهیه کنید. کسانی که به پهلو می‌خوابند، باید یک تشک و بالش متوسط داشته باشند. اما افرادی که عادت دارند روی شکم بخوابند، باید به دنبال تشک و بالش نرم باشند. خوابیدن با یک بالش استوانه‌ای شکل که در انحنای گردن شما قرار دارد نیز مفید خواهد بود.
وقتی پشت کامپیوتر می‌نشینید، از پشت و گردن خود حمایت کنید. کامپیوتر خود را در سطح چشم نگه دارید تا مجبور نباشید موقعیت گردن خود را با نگاه کردن به بالا و پایین تغییر دهید. کیبورد شما باید نزدیک بدن باشد و بدن شما باید نزدیک میز کارتان باشد. استفاده از صندلی‌های ارگونومیک را نیز جدی بگیرید.
از گوشی تلفن همراه خود به درستی استفاده کنید! هنگام صحبت با تلفن، از هدست یا هندزفری استفاده کنید. این به شما کمک می‌کند تا گردن خود را تحت فشار نگذارید. به جای اینکه چانه خود را به سمت پایین برای خواندن گوشی هوشمند خود خم کنید، دستگاه را در سطح چشم قرار دهید. به این ترتیب سر شما دائماً نمی‌افتد و ستون مهره‌ها تحت فشار قرار نخواهد گرفت.
اصلاح وضعیت بدن در حالت ایستاده و نشسته می‌تواند به تسکین گردن درد ناشی از آرتریت کمک و حتی از ابتلا به آن جلوگیری کند. وضعیت خوب، از آنجایی که مربوط به گردن است، زمانی است که گوش‌ها مستقیماً بالای شانه‌ها قرار می‌گیرند و قفسه سینه باز و شانه‌ها به عقب است. در اینجا، استرس به حداقل می‌رسد زیرا وزن سر به طور طبیعی روی ستون فقرات متعادل است.
همچنین مصرف انواع مکمل‌ها و ویتامین‌ها هم می‌تواند در زمینه پیشگیری از آرتروز موثر باشند. برای خرید روی لینک زیر بزنید:
به راحتی خود را از گردن دردهای آرتروزی نجات دهید!
تحلیل و انحطاط ستون فقرات گردن با افزایش سن تقریباً اجتناب‌ناپذیر است، اما به این معنی نیست که شما محکومید که در سالمندی از درد مزمن رنج ببرید یا با محدودیت‌های فیزیکی قابل توجهی مواجه شوید. به طور خلاصه، آرتریت گردن “یکی از آن چیزهایی” نیست که در صورت ابتلا به آن باید با آن زندگی کنید.
با دیدن اولین نشانه آرتریت گردن، برای معاینه فیزیکی و ارزیابی جامع به پزشک ارتوپد مراجعه کنید. هرچه زودتر درمان را شروع کنید، بهتر می‌توانید عملکرد گردن و ستون فقرات خود را حفظ کرده و درد را به حداقل برسانید. به شما پیشنهاد می‌کنیم با استفاده از امکان سایت نوبت دهی از سایت دکتردکتر، آنلاین و در هر ساعتی از شبانه‌روز، از بهترین متخصصی ارتوپد سراسر ایران وقت بگیرید.
در انتها از شما می‌خواهیم که اگر سوال، تجربه یا نظری در مورد آرتروز گردن دارید، با ما و دیگر خوانندگان در میان بگذارید.
منابع:
