بهداشت و سلامت دستگاه تناسلی مردان

آلت تناسلی مردان از دو بخش درونی و بیرونی تشکیل شده است. بخش بیرونی آن شامل آلت تناسلی مردانه، کیسه بیضه و بیضه‌ها هستند. قسمت داخلی هم شامل مجاری اداری، مجرای خروجی بیضه و پروستات است. عدم رعایت بهداشت قسمت‌های بیرونی دستگاه تناسلی مردان، نه‌تنها باعث ایجاد عفونت در بخش‌های بیرونی می‌شود؛ بلکه بخش‌های داخلی را هم ممکن است درگیر بیماری دستگاه تناسلی مردان کند. به همین دلیل رعایت ببهداشت و سلامت دستگاه تناسلی مردان مهم است.

اگر فکر می‌کنید در این زمینه نیاز به اطلاعات بیشتری داری، در این مقاله از مجله دکتردکتر قرار است در مورد بهداشت دستگاه تناسلی مردان بیشتر صحبت کنیم؛ با ما همراه باشید.

شستشو دستگاه تناسلی مردان

استفاده از ژل شستشو دستگاه تناسلی در میان خانم‌ها جاافتاده است؛ اما متأسفانه بسیاری از آقایان نمی‌دانند که برای جلوگیری از بیماری دستگاه تناسلی مردان، آن‌ها هم باید از این ژل‌ها برای شستشو دستگاه تناسلی خود استفاده کنند. اغلب مردان فکر می‌کنند تنها با دوش‌گرفتن آلت تناسلی تمیز می‌شود درحالی‌که این تفکر صحیح نیست. حتی برخی افراد در حمام برای شستشوی آن از صابون یا شوینده‌های قوی استفاده می‌کنند.

شستشوی آلت مردانه با شوینده‌های قوی یا شوینده‌های معطر اصلاً پیشنهاد نمی‌شود و می‌تواند شما را در معرض بیماری‌های مربوط به آلت تناسلی قرار دهد. ژل شستشوی بهداشتی آقایان با اثر ضدقارچ و ضدباکتری می‌تواند خیال شما را درمورد ابتلا به بیماری‌های دستگاه تناسلی راحت کند.

درمورد آقایانی که ختنه نشده‌اند این موضوع اهمیت بیشتری دارد؛ زیرا پوست اضافه محل تجمع باکتری‌هایی است که می‌توانند زمینه‌ساز انواع بیماری‌ها باشد. این افراد باید هنگام شستشوی آلت تناسلی، ضمن رعایت اصول بهداشت و سلامت دستگاه تناسلی مردان پوست آن را کمی به عقب بکشند و سپس با ژل شستشو و آب ولرم آن را بشویند. برای اینکار بهتر است مطابق دستور روی جعبه ژل بهداشتی عمل کنید.

اصلاح موهای زائد

یکی از ابتدایی‌ترین نکاتی که برای حفظ سلامت دستگاه تناسلی و بیماری دستگاه تناسلی مردان باید رعایت کنید، اصلاح منظم موهای زائد است. با این کار شما از تعریق بیش از حد ناحیه تناسلی خود جلوگیری کرده‌اید. این کار همچنین در کاهش عفونت‌های ناحیه تناسلی هم مؤثر است. از دیگر دلایل اهمیت اصلاح موهای زائد به صورت منظم این است که شما به راحتی متوجه هرگونه عفونت یا اختلال در سطح پوست خود می‌شوید؛ اما اگر ناحیه تناسلی اصلاح نشود، تشخیص ناهمواری‌ها یا التهابات پوستی سخت خواهد شد. در مقاله بهداشت جنسی در این خصوص صحبت شده است.

اصلاح موهای زائد اگرچه جزء مواردی است که برای حفظ سلامت دستگاه تناسلی باید انجام شود؛ اما درصورتی‌که درست انجام نشود می‌تواند باعث ایجاد بیماری شود. برای شیو موهای زائد با استفاده از تیغ باید بدانید که تنها یک بار مجاز به استفاده از تیغ هستید و به هیچ عنوان یک تیغ را دو بار استفاده نکنید. همچنین اگر از انواع کرم‌های موبر استفاده می‌کنید باید در انتخاب آن دقت به خرج دهید و محصولی خریداری کنید که شما را دچار التهابات پوستی نکند. بهتر است هنگام اصلاح موهای زائد، این کار را در جهت رویش مو انجام دهید؛ زیرا در غیر این صورت ممکن است محل اصلاح دچار کیست مویی و انواع جوش و درنتیجه عفونت شود.

رعایت بهداشت لباس زیر

عدم رعایت بهداشت لباس زیر هم برای آقایان و هم برای خانم‌ها می‌تواند منجر به ایجاد بیماری‌های مختلفی شود که شایع‌ترین آن‌ها عفونت است. بهتر است برای جلوگیری از بیماری دستگاه تناسلی مردان از لباس زیر‌های نخی استفاده کنید تا گردش هوای مناسبی ایجاد شود. لباس زیر خود را هر روز یا نهایتاً هر دو روز یکبار عوض کرده و آن را بشویید. در صورت امکان آنها را در معرض آفتاب خشک کنید.

عدم ارتباط با شریک‌های جنسی متعدد

ارتباط با شریک‌های جنسی متعدد هم از نظر جسمی و هم از نظر روحی می‌تواند آسیب‌های جدی به شما وارد کند. بهتر است تنها یک شریک جنسی داشته و پیش از برقراری اولین رابطه جنسی از سلامت دستگاه تناسلی خود و طرف مقابل اطمینان حاصل کنید. ارتباط با شریک‌های جنسی متعدد می‌تواند شما را در معرض ابتلا به انواع ویروس و بیماری دستگاه تناسلی مردان مانند ویروس HPV قرار دهد. همچنین برخی بیماری‌های عفونی هم ممکن است در شما به وجود بیاید؛ بنابراین به‌هیچ‌عنوان با افراد متعدد وارد رابطه جنسی نشوید.

رعایت بهداشت زمان و بعد از نزدیکی

هنگام برقراری رابطه جنسی با پارتنر خود، لازم است برای حفظ سلامت، اقداماتی را انجام دهید. یکی از این اقدامات دوش‌گرفتن یا حداقل شستن دستگاه تناسلی است. این موضوع برای هر دو طرف واجب است و فقط مختص آقایان نیست. همچنین بهتر است پس از رابطه جنسی، ادرار کنید. این کار باعث می‌شود که خطر ابتلا به برخی از انواع بیماری دستگاه تناسلی مردان تا حد زیادی کاهش پیدا کند. در مقاله نکات قبل و بعد از رابطه جنسی به‌صورت مفصل در خصوص این موضوع صحبت شده است و خواندن آن می‌تواند به افزایش آگاهی شما در این خصوص کمک کند.

معاینه منظم توسط پزشک و خود شخص

یکی از مهم‌ترین نکاتی که باید همواره به آن توجه داشته باشید، معاینه منظم دستگاه تناسلی است. همیشه هم نیاز نیست به پزشک مراجعه کنید. می‌توانید به‌صورت هفتگی یا ماهیانه هنگام استحمام با روشی که در ادامه گفته‌ می‌شود، دستگاه تناسلی خود را معاینه کنید. در صورت مشاهده موارد غیرطبیعی باید در اسرع وقت به متخصص اورولوژی در تهران یا دیگر شهرهای ایران مراجعه کنید. جدا از معاینه ماهیانه یا هفتگی، به شما پیشنهاد می‌شود در دوره‌های ۶ماهه حتماً برای چکاپ نزد پزشک متخصص بروید.

برای تشخیص مواردی مانند انواع عفونت‌های دستگاه تناسلی یا در موارد شدیدتر سرطان بیضه باید همواره سیستم تناسلی خود را در منزل معاینه کنند. برای این کار لازم است در حمام تمام قسمت‌های آلت تناسلی خود را خوب ببینید. هرگونه قرمزی شدید یا برآمدگی‌هایی که همرنگ پوست هستند می‌توانند نشانه خطر باشند. تاول‌های پوستی هم از مواردی هستند که در صورت مشاهده آن‌ها باید به پزشک مراجعه کنید. بسیاری از مردان ممکن است حین معاینه دستگاه تناسلی، متوجه اسمگما (Smegma) شوند که جای نگرانی ندارد.

ممکن است از خود بپرسید اسمگما چیست؟ اسمگما ترشحات دستگاه تناسلی و سلول‌های مرده پوست آن قسمت است که سفت شده و پنیرکی شکل است. معمولاً بوی بدی دارد و حتی گاهی سفت هم می‌شود. در صورتی که هنگام معاینه متوجه آن شدید، لازم نیست نگران باشید فقط کافی است بیشتر به بهداشت دستگاه تناسلی خود و شستشوی آن دقت کنید تا این حالت برطرف شود.

برای معاینه دستگاه تناسلی جهت تشخیص وجود سرطان بیضه لازم است یکی از بیضه‌های خود را با هر دو دست بگیرید. نحوه انجام این کار به این صورت است که شما با هر دو دست یک بیضه خود را بین انگشت شست و سایر انگشتان قرار می‌دهید. سپس به‌آرامی و با دقت آن را مالش می‌دهید تا هر گونه برآمدگی یا فرورفتگی را احساس کنید. درصورتی‌که متوجه وجود این موارد شدید، لازم است سریعاً به پزشک مراجعه کنید. این کار را برای بیضه دیگر هم تکرار کنید. هر دو بیضه را از نظر سایز با هم مقایسه کنید. نباید هیچ تورمی وجود داشته باشد. در حالت کلی سطح بیضه باید بدون هیچ برآمدگی یا توده باشد. همچنین هنگام معاینه نباید احساس درد داشته باشید. وجود درد شدید یا تورم می‌تواند زنگ خطری برای سلامت دستگاه تناسلی شما باشد.

در حالت کلی درصورتی‌که موارد زیر را مشاهده کردید فوراً به یک متخصص اورولوژی مراجعه کنید:

• اگر اسپرم شما بوی بدی می‌دهد یا رنگ غیر طبیعی دارد.
• اگر همراه با ادرار شما خون دفع می‌شود.
• در صورت مشاهده هرگونه مورد غیر طبیعی در معاینه بیضه.
• درصورتی‌که روی سطح پوست شما قرمزی، تاول، التهابات و ضایعه‌های گوشتی شکل وجود دارد.
• در صورت احساس خارش شدید در ناحیه تناسلی.
• در صورت وجود زخم روی آلت تناسلی مردانه.
• احساس سوزش و درد هنگام ادرار یا انزال.
• هرگونه مشکل یا اختلال هنگام نعوظ
• وجود ترشحات سبز، زرد یا هر رنگ غیرطبیعی از آلت تناسلی.
• بروز هر گونه کبودی روی آلت تناسلی.

چه عواملی بر سلامت اندام تناسلی آقایان مؤثر هستند؟

عوامل مختلفی می‌توانند بر سلامت اندام تناسلی آقایان اثرگذار باشند. پیش از آنکه در راستای حفظ سلامت دستگاه‌ جنسی خود اقداماتی انجام دهید، لازم است با ساختار و عملکرد آن به‌خوبی آشنا شوید. برای این کار مقاله دستگاه تناسلی مردان می‌تواند به شما کمک کند. در ادامه در مورد مواردی که بر سلامت اندام تناسلی آقایان اثرگذار هستند بیشتر صحبت خواهیم کرد.

اثر ورزش منظم بر سلامت آلت تناسلی آقایان

همان‌طور که می‌دانید ورزش منظم همواره از مواردی بوده که پزشکان برای حفظ سلامت بدن بر آن تأکید کرده‌اند. این موضوع در خصوص دستگاه تناسلی هم صادق است. اگر دچار مشکلات مربوط به نعوظ هستید، بهتر است بدانید ورزش کردن می‌تواند تا حدی در کاهش این دسته از مشکلات اثرگذار باشد. همچنین ورزش منظم می‌تواند به بهبود گردش خون در بدن شما کمک کند و این موضوع روی سلامت دستگاه تناسلی و آلت مردانه مؤثر است.

برخی ورزش‌ها و تمرینات مانند تمرینات کگل می‌توانند در تقویت عضلات لگن شما مؤثر باشند. این موضوع می‌تواند به سلامت دستگاه تناسلی شما کمک کند. ورزش منظم حتی می‌تواند کیفیت اسپرم شما را هم بالا ببرد. درصورتی‌که شما به‌صورت منظم ورزش کنید، احتمال ابتلا به دیابت، انواع بیماری‌های قلبی و کلسترول بالا کمتر می‌شود. تمام این عوامل بر سلامت دستگاه تناسلی شما اثرگذار هستند.

اثر کنترل و کاهش استرس در سلامت آلت تناسلی آقایان

استرس و اضطراب یکی از عواملی است که بر عملکرد جنسی و نعوظ شما تاثیر بسیار زیادی دارد. درواقع اگر شما فردی هستید که روزانه استرس زیادی را متحمل می‌شوید، بیش از سایرین در معرض بیماری‌های قلبی هستید و همین مسئله بر سلامت دستگاه تناسلی شما اثر دارد. استرس حتی در برخی موارد می‌تواند باعث کم‌خوابی هم بشود. این موضوع می‌تواند هورمون‌های تستوسترون را کاهش داده و با برهم‌زدن تعادل هورمون‌ها، عملکرد جنسی شما را ضعیف کند. بهتر است برای کنترل و کاهش استرس، به‌صورت منظم ورزش کنید. می‌توانید از تمرینات یوگا برای این کار بهره ببرید. یا حتی می‌توانید با یک روان‌شناس صحبت کنید.

برقراری رابطه جنسی محافظت شده

هیچ چیز به‌اندازه رابطه جنسی محافظت شده نمی‌تواند در بهداشت دستگاه تناسلی شما اثرگذار باشد. بهتر است بدانید انواع بیماری‌های دستگاه تناسلی که حتی می‌توانند منجر به انواع سرطان در آقایان و خانم‌ها شوند، از طریق تماس پوستی منتقل می‌شوند؛ بنابراین حتماً هنگام برقراری رابطه جنسی اقدامات لازم مانند استفاده از کاندوم را جدی بگیرید. حتی اگر تنها یک شریک جنسی دارید هم باید سکس محافظت شده داشته باشید؛ زیرا ممکن است شریک جنسی شما به‌تازگی دچار بیماری خاصی شده باشد و آن را به شما هم منتقل کند.

اثر تغذیه مناسب بر سلامت اندام تناسلی آقایان

تغذیه مناسب می‌تواند بر تقویت سیستم ایمنی بدن شما اثرگذار باشد و همین موضوع می‌تواند بدن شما را در مقابل عفونت‌های احتمالی مقاوم‌تر از سایر افراد کند. پس تغذیه مناسب را جدی بگیرید. علاوه بر این‌ها داشتن تغذیه سالم می‌تواند در نعوظ شما اثرگذار باشد. اگر دچار اختلالات نعوظ هستید، می‌توانید با تغییر عادات و رژیم غذایی خود تا حدی این مشکل را برطرف کنید. مواد غذایی مانند اسفناج، آووکادو، شکلات تلخ، قهوه، صدف خوراکی و فلفل تند می‌تواند در بهبود نعوظ شما مؤثر باشند.

همچنین اگر می‌خواهید اسپرم سالم‌تری داشته باشید خوردن هویج می‌تواند به شما کمک کند. از خوردن انواع غذاهای کنسروی، غذاهای فراوری شده، انواع نوشابه و نوشیدنی‌های قندی، گوشت حیوانات پرورش‌یافته با تزریق هورمون و فست‌فود خودداری کنید؛ زیرا این دسته خوراکی‌ها بر سلامت دستگاه تناسلی شما اثر منفی می‌گذارند. یکی از عواملی که تا حد بسیار زیادی در سلامت دستگاه تناسلی مؤثر است، نوشیدن مقدار زیادی آب در طول روز است. اگر بدن شما دهیدراته یا کم‌آب باشد، در اختلالات نعوظ اثرگذار خواهد بود.

با رعایت بهداشت می‌توان از ابتلا به انواع مختلف بیماری دستگاه تناسلی مردان جلوگیری کرد

به جرات می‌توان گفت که در تاریخ هیچ کس با رعایت بهداشت شخصی و جمعی ضرر نکرده است؛ خانم و آقا هم ندارد. همانطور که در این مطلب هم خواندید، می‌توان تنها با رعایت چند نکته ساده از ابتلا به بیماری دستگاه تناسلی مردان جلوگیری کرد. اگر نیاز به مشاوره با پزشک در این رابطه دارید هم می‌توانید با استفاده از امکانات سایت نوبت دهی دکتردکتر، وقت بگیرید.

در انتها اگر سوالی در این رابطه دارید، می‌توانید از مشاور سلامتی دکتردکتر بپرسید.