همه ما مدفوع می‌کنیم اما گاهی اجابت مزاج سخت می‌شود. دفعات دفع مدفوع در افراد مختلف متفاوت است؛ ممکن است یک تا دو بار در روز یا هر دو تا سه روز یک‌بار مدفوع کنید. به طور کلی، اگر سه بار یا کمتر در هفته اجابت مزاج دارید، مدفوعتان سفت است یا برای اجابت مزاج فشار متحمل می‌شوید، احتمالا به یبوست دچار هستید. مدفوع می‌تواند خشک و متراکم شود و دفع حالت دردناکی پیدا کند. برای رهایی سریع از این وضعیت چه باید کرد؟ گاهی پای مشکلات جدی دستگاه گوارش به میان است و باید به متخصص گوارش مراجعه کنید. در این مقاله می‌خواهیم از انواع درمان فوری یبوست برایتان بگوییم.
درمان فوری یبوست چیست؟
روش‌های مختلفی برای درمان این وضعیت تجویز می‌شود. برای اینکه با درمان فوری یبوست آشنا شوید، ابتدا به سراغ موارد خانگی و اورژانسی می‌رویم و بعد نگاهی به روش‌های دیگر داریم. ترتیب کار در ارائه راه‌کارهای درمانی در مقاله پیش روی به این ترتیب است:
- درمان خانگی فوری برای یبوست
- درمان پزشکی و داروها
- طب سنتی
- جراحی
درمان خانگی فوری برای یبوست
از جمله روش‌هایی که به درمان فوری یبوست در منزل کمک می‌کند به موارد زیر دقت داشته باشید و نکات مهم درباره یبوست را دنبال کنید:
مکمل فیبر مصرف کنید
اگر رژیم غذایی کم‌فیبر دلیل یبوست شما باشد، مکمل‌های فیبر می‌توانند به طور موثری باعث تحریک حرکات روده شوند. آنها به مدفوع شما حجم می‌دهند تا به دفع آن از روده‌ها و خارج شدن از بدن کمک کنند. گزینه‌های پیشنهادی مصرف شامل موارد زیر هستند:
- پلی کربوفیل کلسیم (FiberCon)
- پسیلیوم (متاموسیل، کنسیل)
- متیل سلولز (سیتروسل)
غذاهای مناسب برای رفع یبوست بخورید
خوردن غذاهای سرشار از فیبر می‌تواند به شما در تسکین یبوست کمک کند. غذاهای پرفیبر شامل موارد زیر هستند:
- جو دو سر
- نان یا غلات کامل
- پاستا گندم کامل
- میوه‌های فیبری مانند سیب و موز
- سبزیجات فیبری مانند بروکلی، هویج و سبزیجات برگدار
- برنج قهوه‌ای
- لوبیا و عدس
- نخود خردشده
- آجیل، مانند گردو و بادام
از مصرف این موارد هم خودداری کنید:
- تنقلات کم فیبر مانند چیپس
- گوشت
- غذاهای آماده، مانند غذاهای بسته‌بندی و یخ‌زده
- فست فود
یک لیوان آب بنوشید
درمان یبوست با آب مقدور است. برای حرکات منظم روده به هیدراتاسیون مناسب نیاز دارید. حداقل ۱.۸ لیتر یا حدود ۷ تا ۸ لیوان آب بنوشید. مقدار دقیق مصرف آب می‌تواند به موارد زیر بستگی داشته باشد:
- اندازه بدن
- جنسیت
- قراردادشتن در شرایطی مانند بارداری و شیردهی
اگر یبوست دارید و به اندازه کافی آب ننوشیده‌اید، مصرف یک لیوان بزرگ آب می‌تواند باعث اجابت مزاج شود.
شیاف را امتحان کنید
شیاف‌های رکتال واردشده در رکتوم می‌توانند مدفوع را نرم و به تحریک حرکات آن کمک کنند. انواع متداول شامل شیاف‌های گلیسیرین یا بیزاکودیل می‌شوند. برای درمان یبوست در خانه به این مورد هم دقت داشته باشید.
در حالت اسکوات قرار بگیرید تا مدفوع کنید
برای درمان یبوست فوری می‌توانید از حرکت اسکوات استفاده کنید. بدن را به حالت چمباتمه درآورید و با تحریک روده‌ها به دفع آسان‌تر کمک کنید.
کمی ورزش کنید
ورزش‌های سبک مانند پیاده‌روی یا یوگا می‌توانند با افزایش جریان خون در سراسر شکم، حرکات روده را بیشتر کنند. بهتر است با کمی تحرک، راه دفع را باز کنید. درمان یبوست با ورزش کردن در بسیاری از مواقع نتایج مثبت دارد.
ماساژ روده بزرگ را امتحان کنید
ماساژ دستی روده بزرگ می‌تواند به تحریک روده برای افرادی کمک کند که یبوست آنها به دلیل حرکت آهسته مدفوع در روده بزرگ است.
درمان پزشکی و داروها
قرص برای درمان فوری یبوست چیست؟ داروهای یبوست را می‌شناسید؟ اگر درمان‌های بدون نسخه کارساز نباشند، باید به سراغ روش‌های دیگر درمان بروید. ملین‌های تجویزی مانند موارد زیر را به خاطر داشته باشید:
- لیناکلوتید ( linaclotide)
- پلکاناتید (plecanatide)
این‌ها با افزایش میزان آب در روده‌ها و تسریع حرکت مدفوع در رفع مشکل اثر دارند. داروهای دیگری که برای درمان فوری یبوست استفاده می‌شوند هم به شرح زیر هستند:
- گیرنده های سروتونین 5-هیدروکسی تریپتامین 4
- پروکالوپراید (Motegrity)؛ نوعی محرک قوی است که بدون علت شناخته شده برای یبوست مزمن استفاده می‌شود.
- پاموراها (PAMORAs)؛ این داروها روی یبوست ناشی از داروهای ضد درد اپیوئیدی کار می‌کنند. این داروها عبارتند از متیل‌نالترکسون (methylnaltrexone) و نالوکسگل (naloxegol)
جراحی برای درمان یبوست
گاهی اوقات یبوست به دلیل یک مشکل ساختاری در روده بزرگ یا راست روده ایجاد می‌شود. شاید روده بزرگ مسدود شده یا به طور غیرمعمولی باریک شده باشد. ممکن است، فروپاشی نسبی یا برآمدگی در دیواره راست روده وجود داشته باشد. در این صورت جراحی می تواند مشکل را برطرف کند.
اگر روده بزرگ خیلی کند عمل می‌کند و درمان‌ها کمکی نکرده‌اند، جراحی می‌تواند آخرین راه حل باشد. شاید نیاز به برداشتن بخشی از روده هم به وجود بیاید.
طب سنتی
درمان یبوست در طب سنتی چگونه است؟ داروهای طبیعی مانند پروبیوتیک‌ها می‌توانند به درمان و پیشگیری از یبوست کمک کنند. قبل از مصرف هر گونه گیاه یا چای برای رفع یبوست، باید با پزشک نیز صحبت کنید.
مطالعاتی موجود است که نشان می‌دهند، مصرف برخی از ترکیبات گیاهی تجویزشده از سوی طب سنتی در درمان فوری یبوست کارساز است. از ترکیبات گیاهی باید به این‌ها اشاره کنیم:
- شبدر
- رازیانه
- سنا
اما حواستان را جمع کنید و بدانید که شاید این موارد با داروهای مصرفی دیگرتان تداخل داشته باشند و عوارضی به همراه بیاورند که از آنها بی‌خبر هستید.
درمان فوری یبوست با تغییر سبک زندگی مقدور است؟
برای درمان فوری یبوست باید روند زندگی‌تان را تغییر بدهید. تغییرات سبک زندگی راهی برای مشاهده نتیجه فوری رفع این مشکل است.
برخی از تغییرات در شیوه زندگی می‌توانند یبوست شما را برای همیشه از بین ببرند. به این نکات دقت کنید:
- در صورت امکان، فیبر بیشتری به رژیم غذایی خود اضافه کنید. بنا به سن خود، باید حداقل ۲۲ تا ۳۴ گرم فیبر در روز مصرف کنید. اگر برای یبوست مزمن نیاز به مصرف مکمل فیبر دارید، با دوز کم شروع کنید و سپس به آرامی آن را افزایش دهید. برای برخی افراد، مصرف مقدار زیادی فیبر می تواند منجر به نفخ شود.
- اگر می توانید بیشتر روزهای هفته را ورزش کنید. ورزش‌های سبک مانند پیاده‌روی روزانه، آهسته دویدن، دوچرخه‌سواری یا شنا می‌توانند به حفظ گردش خون مناسب کمک کنند و روده‌ها را سالم نگه دارند.
- هر روز مقدار زیادی مایعات (عمدتا آب و سایر مایعات شفاف) مصرف کنید. حداقل هشت لیوان آب شفاف در روز بنوشید.
- استرس خود را مدیریت کنید.
- از نگه‌داشتن مدفوع خودداری و سعی کنید هر روز در زمان مشخصی اجابت مزاج داشته باشید.
درمان یبوست کودکان چیست؟
اگر کودکان کمتر از دو بار در هفته حرکات روده معتبر داشته باشند، ممکن است دچار یبوست شوند. این روند می‌تواند منجر به سفت‌شدن مدفوع شود که دفعش دشوار است.
حدود ۳درصد از کودکان در سراسر جهان دچار یبوست بدون علت زمینه‌ای هستند. اگر کودک شما یبوست دارد، می‌توانید با افزایش مصرف مایعات و تشویق به ورزش منظم به او کمک کنید.
اگر بچه‌ها دچار یبوست کودکان هستند، باید اقداماتی فوری برای درمانشان انجام بدهید:
- اسهال
- اتساع شکم
- تب
- اشتهای اندک
- کاهش وزن
- یبوست که قبل از یک‌ماهگی نوزاد رخ می‌دهد.
درمان یبوست در پریود چگونه است؟
امکان بروز یبوست در دوران پریود هم وجود دارد. برای مدیریت این وضعیت باید اقدام به مصرف فیبر کافی کنید و آب بیشتری بنوشید. از مواد مفید برای مصرف می‌توانیم به این‌ها اشاره کنیم:
- سیب
- موز
- عدس
- سبزیجات
- غلات کامل
ورزش کنید و مدفوعتان را هم نگه ندارید. اگر وضعیت به راحتی درست نمی‌شود از ملین‌ها کمک بگیرید.
درمان یبوست در بارداری چگونه است؟
یبوست در دوران بارداری، به ویژه در سه ماهه سوم هم رایج است. امکان دارد که این وضعیت مدت کوتاهی پس از زایمان رخ بدهد. گاهی نیاز به درمان یبوست بعد از سزارین وجود دارد. در چنین مواردی، مصرف فیبر خود را از طریق غذا افزایش دهید تا به حداقل ۲۵ گرم در روز برسید و نوشیدن آب را فراموش نکنید.
از پزشک درباره مصرف نرم‌کننده‌ها و ملین‌های مدفوع هم سوال کنید و خودتان بدون مشورت دست به مصرف قرص‌ها و داروهای موجود نزنید.
درمان یبوست شدید چگونه است؟
درمان فوری یبوست بزرگسالان و کودکان با روش‌هایی مقدور است که گفته شد اما گاهی وضعیت بسیار شدید و وخیم می‌شود. در این حالت، چه باید کرد؟
اگر یبوست شدید دارید که به تغییرات رژیم غذایی یا ملین‌های سنتی پاسخ نمی‌دهد، باید به سراغ گزینه‌های درمانی دیگر بروید:
- بیوفیدبک (نوعی درمان برای مشکلات عصبی و عضلانی) درمانی برای بازآموزی عضلات روده بزرگ
- جراحی برای رفع افتادگی یا انسداد رکتوم
- اگر نمی توانید بدون مصرف ملین ها اجابت مزاج کنید، ممکن است علت زمینه ای داشته باشید که نیاز به مراجعه و پیگیری فوری پزشکی دارد.
درمان یبوست چقدر طول می‌کشد؟
یبوست می‌تواند چند روز یا چند هفته طول بکشد، بسته به علت و نحوه درمان موثر تداوم دارد. ممکن است بتوانید یبوست را با داروهای خانگی درمان کنید. یبوست زمانی اتفاق می‌افتد که کمتر از سه بار در هفته اجابت مزاج داشته باشید یا حرکات روده‌‌تان کند باشد و به سختی عمل دفع را انجام بدهید.
اگر وضعیت مداوم باشد، باید به پزشک متخصص گوارش مراجعه کنید. یکی از بهترین روش‌ها برای وقت‌گرفتن از متخصصان، استفاده از سیستم نوبت دکتر سایت دکتردکتر است. با این پلتفرم می‌توانید به راحتی از بهترین متخصصان وقت بگیرید.
درباره درمان فوری یبوست پرسش دیگری ذهنتان را مشغول کرده است؟ از ما بپرسید تا در رسیدن به جواب به شما کمک کنیم.
منبع:
سلام من یبوست دارم و هر چی میخورم اثری نداره باید چکار کنم؟