پریود چیست؟ راهنمای جامع قاعدگی و عادت ماهانه

خانم‌ها از زمان بلوغ جنسی تا دوره یائسگی، پریود (عادت ماهانه)  یا قاعدگی را تجربه می‌کنند. علل پریود شدن نوسان طبیعی هورمون‌ها یا تغییرات هورمونی است. عادت ماهانه (پریود) گاهی باعث انقباض و درد زیر شکم، خستگی، زودرنجی یا سایر علائم پریود می‌شود. اگر قاعدگی منظم دارید، تشخیص پریود و زمان دقیق آن سخت نیست. اولین پریود هر دختر بین 8 تا 17سالگی اتفاق می‌افتد. اگر زودتر یا دیرتر از این بازه زمانی پریود شوید، ممکن است پزشک تشخیص پریود زودرس یا پریود دیررس دهد. لکه‌بینی، قاعدگی نامنظم، پریود دردناک یا خونریزی و درد قاعدگی شدید، مواردی هستند که در صورت ادامه پیدا کردن باید تحت درمان پریود و اختلالات آن قرار بگیرند. در این مطلب از مجله سلامت و پزشکی دکتردکتر، قصد داریم تا نکاتی درباره معنی پریود، چرخه قاعدگی، دلایل پریودنشدن احتمالی، باید و نبایدهای رابطه جنسی در پریود و یائسگی به شما آموزش دهیم.

مطالعه این مقاله از مجله سلامت دکتردکتر 17 دقیقه زمان نیاز دارد.

در پایان اگر سوالی داشتید، می‌توانید در انتهای مطلب در بخش نظرات مطرح کنید تا کارشناس سلامتی دکتردکتر پاسخ بدهد.

پریود چیست؟

پریود اصطلاحی برای عادت ماهیانه یا قاعدگی است. خانم‌هایی که دوران بلوغ را پشت سر گذاشته‌اند، حدود یک بار در ماه، خونریزی پریودی را تجربه می‌کنند. در یک دوره قاعدگی پوشش داخلی رحم با ضخیم‌ترشدن و پرشدن رگ‌های خونی برای بارداری احتمالی آماده می‌شود. اگر حاملگی صورت نگیرد، این پوشش ضخیم فرو ریخته و خونریزی اتفاق می‌افتد. خون پریود از طریق واژن از بدن خارج می‌شود. اگر مدت زمان یا چرخه پریود منظم و درست نبود باید حتما به دکتر زنان مراجعه کنید تا موضوع بررسی شود.

چرخه قاعدگی چیست و چطور کار می‌کند؟

پریود، حاصل همکاری مجموعه پیچیده‌ای از هورمون‌هاست. این هورمون‌ها زیر نظر دو ساختار مهم مغز، یعنی غده هیپوفیز و هیپوتالاموس، با همراهی تخمدان‌ها تولید می‌شوند. توضیحات مختصر زیر به شما کمک می‌کند دید کلی نسبت به این چرخه، تغییرات هورمونی و فیزیکی آن و علل پریود داشته باشید.

بررسی کلی پریود زنان

چرخه قاعدگی از چندین مرحله تشکیل می‌شود. زمان دقیق مراحل برای هر زن کمی متفاوت است و می‌تواند در طول زمان تغییر کند.

دوره پریودی چقدر طول می‌کشد؟

مدت خونریزی معمولاً 3 تا 8 روز است. بیشتر بانوان عادت ماهیانه با الگوی نسبتا منظم و قابل پیش‌بینی دارند. مدت زمان عادت ماهانه از روز اول یک پریود تا اولین روز پریود بعدی، معمولاً بین 21 تا 35 روز متغیر است.  در طول چرخه، دوره قاعدگی و روز تخمک‌گذاری در افراد مختلف متفاوت است. گاهی در بدن یک زن از چرخه‌ای به چرخه دیگر هم تفاوت دیده می‌شود.

تخمک‌گذاری در برخی موارد باعث درد تخمدان می‌شود.

هر چند وقت یک بار پریودی اتفاق می‌افتد؟

با پایان یک دوره کامل، چرخه جدید شروع خواهد شد. مدت این بازه زمانی در افراد مختلف و متاثر از ژنتیک، سبک زندگی، منطقه جغرافیایی، سبک تغذیه و زندگی و عواملی از این دست با دیگران متفاوت است. این مدت زمان معمولا هر یک ماه یکبار اتفاق می‌افتد.

اگر پریود شما نامنظم است باید از پزشک زنان کمک بگیرید. برای آشنایی با تخصص زنان و مواردی که باید برای درمان آنها به این پزشک متخصص مراجعه کنید، مقاله دکتر زنان کیست را در مجله دکتردکتر مطالعه کنید.

تغییرات پریود در طول زندگی

این امکان وجود دارد که روند پریود در یک خانم، از سال‌های نوجوانی تا زمانی که به دهه 40 یا 50 نزدیک شود، متفاوت باشد. هنگامی که برای اولین‌بار پریود ‌شوید، طبیعی است که مدت طولانی‌تر یا خونریزی سنگین‌تری داشته باشید. شاید تا سه سال پس از شروع قاعدگی زمان نیاز باشد تا چرخه منظم شود. به‌طورکلی پریود زمانی عادی درنظر گرفته می‌شود که:

• تقریباً هر 21 تا 35 روز باشد؛
• باعث خونریزی بین 3 تا 8 روز شود.

پس از رسیدن به 20 سالگی، معمولا عادت ماهیانه منظم‌تر است. هنگامی که بدن شما به‌سوی دوره یائسگی می‌رود، پریود دوباره تغییر می‌کند و نامنظم‌ می‌شود. علاوه‌براین سایر رویدادهای زندگی که روی هورمون‌های بدن تأثیر می‌گذارد، می‌تواند روند طبیعی قاعدگی را نامنظم ‌کند. دوران بعد از زایمان یا شیردهی از جمله شرایطی است که وقوع این اتفاق را برای شما تا حد زیادی، تضمین می‌کنند.

نحوه محاسبه چرخه قاعدگی

سوال رایج بین خانم‌ها، به‌ویژه دخترهای جوان، این است؛ «چطور حساب کنم کی پریود می‌شم؟». برای پیدا کردن پاسخ این سوال، باید از روزهای چرخه پریودتان را محاسبه کنید. اگر قصد بارداری دارید، احتمالا باید بدانید که در بدنتان، چه زمانی تخمک‌گذاری انجام می‌شود؟ براساس جدول بالا و به‌سادگی ثبت و دنبال‌کردن چرخه عادت ماهیانه خود در تقویم، می‌توانید هر مرحله از پریودتان را درک کنید. دستورالعمل زیر به شما در این رابطه کمک می‌کند:

1. زمان شروع و پایان دوره قاعدگی خود را یادداشت کنید.
2. جزئیات آن را بنویسید و هر درد یا علائم پریود دیگر، مانند نفخ، درد سینه، تغییرات خلق‌وخو یا رفتاری که تجربه کردید را توصیف کنید.
3. پس از چندین ماه الگوهای پریودتان را بررسی کنید، یا بی‌نظمی‌هایی را که درحال رخ‌دادن هستند بشناسید.

درحال‌حاضر اپلیکیشن‌های متنوعی برای ثبت، پیش‌بینی و یادآوری پریود روی تلفن‌های همراه هست. اگر قاعدگی شما به‌طور منظم هر 21 تا 35 روز یک‌بار انجام می‌شود، احتمال تخمک‌گذاری بسیار بالا خواهد بود. علاوه‌بر تقویم پریود، روش‌هایی مانند آزمایش مخاط دهانه رحم، پایش دمای پایه بدن و استفاده از کیت پیش‌بینی تخمک‌گذاری می‌تواند به تعیین زمان تخمک‌گذاری کمک کند.

زمان دقیق پریود بعدی

روشی که برای تنظیم تقویم قاعدگی و ثبت تغییرات گفته شد برای تخمین زمان عادت ماهانه بعدی هم کاربرد دارد. البته به‌ شرطی که پریود نامنظم نداشته باشید.

چه زمانی پریود متوقف می‌شود؟

چند سال قبل از یائسگی احتمالا شاهد لکه بینی و بی‌نظمی‌های قاعدگی باشید. پس از اولین علائم ممکن است حدود 4 سال طول بکشد تا بدن به دوران یائسگی منتقل شود. پس از آن پریود و یائسگی با هم رخ نمی‌دهد. اگر بعد از یائسه‌ شدن خونریزی یا لکه‌بینی داشتید، مورد را با پزشک زنان در میان بگذارید.

پریود از چه سنی شروع می‌شود؟

اولین پریود نشان می‌دهد که چرخه قاعدگی شروع شده است. این یکی از علائم بلوغ دختران و آغاز سفر بلوغ جنسی است. سایر علائم پریود عبارتند از:

• جهش رشد
• افزایش چربی در باسن و ران
• ایجاد موهای بیشتر بدن؛ به‎ویژه روی پاها و زیر بازوها
• رشد موهای ناحیه تناسلی

در بیشتر خانم‌های جوان حدود 2.5 سال قبل از اولین پریود سینه برجسته می‌شود. اگر فردی 5 سال پس از رشد سینه اولین قاعدگی خود را تجربه نکند، پزشکان این علامت را به عنوان پریود دیررس در نظر می‌گیرند.

اولین پریود برای بیشتر زنان، بین سنین 9 تا 15 سال عادت ماهانه اتفاق می‌افتد و میانگین سنی حدود 12.4 سال را نشان می‌دهد. پس از دیدن این نشانه از بلوغ جنسی، به احتمال زیاد، امکان باردارشدن وجود دارد و زن می‌تواند از اولین باری که تخمک‌گذاری می‌کند باردار شود. بنابراین خانم جوانی، که رابطه جنسی داشته باشد، ممکن است قبل از اولین قاعدگی باردار شود.

علائم پریودی

پریود یا قاعدگی یک فرآیند طبیعی در زندگی زنان است که با علائم مختلفی همراه می‌شود. در ادامه به شش علامت رایج قبل و حین پریود پرداخته خواهد شد:

1. درد شکم (ديسمنوره):

درد شکم یکی از شایع‌ترین علائم پریود است که معمولاً به آن ديسمنوره می‌گویند. این درد ناشی از انقباضات رحم است که برای خارج کردن مخاط رحم طی قاعدگی رخ می‌دهد. این درد می‌تواند به صورت خفیف یا شدید باشد و برخی از زنان ممکن است تا حدی اذیت شوند که فعالیت‌های روزمره خود را تحت تأثیر قرار دهد. درمان می‌تواند شامل استفاده از داروهای ضد درد، مانند ایبوپروفن یا روش‌های خانگی چون گرما درمانی باشد.

2. تغییرات خلق و خو:

تغییرات خلق و خو از دیگر علائم متداول PMS (سندرم پیش از قاعدگی) است که شامل احساساتی چون افسردگی، اضطراب یا تحریک‌پذیری می‌باشد. این تغییرات به دلیل نوسانات هورمونی، همچون استروژن و پروژسترون، روی می‌دهد. هم‌چنین، خستگی و اختلال در خواب نیز ممکن است رخ دهد که در برخی موارد، این تغییرات منجر به اختلال در تعاملات اجتماعی و توانایی تمرکز فرد می‌شود. در مقاله pms چیست به طور کامل به بررسی این سندروم پرداخته‌ایم.

3. تغییرات فیزیکی:

زنان ممکن است بلافاصله قبل و در حین پریود نشانه‌های فیزیکی مانند تورم سینه‌ها، احتباس آب و نفخ شکمی را تجربه کنند. همچنین، سردرد و دردهای عضلانی نیز می‌تواند از دیگر علائم باشد. این نشانه‌ها ممکن است ناشی از افزایش هورمون‌ها باشند و به میزان تغییرات در تعادل هورمونی فرد وابسته‌است.

4. خستگی و ضعف:

خستگی، به‌خصوص در روزهای نزدیک به آغاز پریود، می‌تواند نشانه‌ای از کم‌خونی ناشی از کاهش سطح آهن در بدن باشد. این علامت به‌ویژه در زنانی که خونریزی قاعدگی‌شان شدید است، بیشتر مشاهده می‌شود. به همین دلیل، تأمین میزان کافی آهن و مواد مغذی در رژیم غذایی مهم است.

5. عوض شدن اشتها:

برخی از زنان ممکن است در دوران قبل از پریود دچار تغییرات در میزان اشتها شوند. این تغییرات ممکن است شامل افزایش یا کاهش تمایل به خوردن باشد. بعضی از افراد به دنبال خوراکی‌های شیرین یا چرب می‌روند و این حالت می‌تواند ناشی از نوسانات هورمونی یا تغییرات در سطح قند خون باشد.

6. سردرد و میگرن:

سردرد یکی دیگر از علائم رایج است که ممکن است قبل یا حین پریود به‌وجود آید. این سردردها ممکن است به دلیل نوسانات هورمونی یا تغییرات در عادات خواب و مصرف مواد غذایی باشد. برای مدیریت این دردها، استفاده از داروهای مسکن یا روش‌های طبیعی مانند آرامش و تکنیک‌های تنفس ممکن است موثر باشد.

اطلاع از این علائم می‌تواند به فرد کمک کند تا دوران پریود خود را بهتر مدیریت کند و در صورت لزوم برای مدیریت علائم به پزشک مراجعه کند.

اگر کم خون باشید ممکن است در زمان پریود با سفید شدن لب یا رنگ‌پریدگی مواجه شود. پس بهتر است از قرص آهن استفاده کنید.

درد پریود

اگرچه درد قاعدگی نشانه‌ای طبیعی است اما درد شدید در طول عادت ماهیانه طبیعی نیست و ممکن است نشانه بیماری زمینه‌ای باشد. به‌طور مشابه، تغییرات شدید خلق‌وخو یا افسردگی، که فقط قبل از پریود رخ می‌دهد هم برای PMS عادی نیست. درصورتی‌که این علائم را در شرایطی شدید و زیاد درد پریودی احساس کردید، با پزشک زنان مشورت کنید.

نوع پرده بکارت در مقدار درد و خونریزی در زمان پریود اثر گذار است.

راه های تسکین درد پریود

اصطلاح درمان پریود عبارت درستی نیست. قاعدگی، اتفاقی طبیعی و روتین است و نیازی به درمان ندارند. با این‌ وجود مراقبت در منزل به بهبود درد پریود کمک می‌کند:

• مصرف داروهای ضد درد؛ می‌توانید برای مدیریت درد از داروهای مسکن بدون نسخه، مثل استامینوفن یا ایبوپروفن، استفاده کنید.
• ورزش و فعالیت بدنی
• تکنیک‌های آرامش؛ تمرینات تنفسی، ماساژ یا یوگا ممکن است برای کاهش درد و استرس مفید باشد.
• گرمادرمانی؛ نگه‌داشتن کیسه آب گرم روی شکم یا دوش آب گرم علاوه‌بر کمک به آرام‌سازی ذهن و بدن، گرمای ملایمی برایتان فراهم می‌کند.
• پیشگیری از بارداری؛ داروهای ضد بارداری هورمونی می‌توانند بسیاری از علائم پریود را کاهش دهند. با مصرف این داروها پوشش داخلی رحم نازک‌تر می‌شود؛ در نتیجه انقباض کمتری در دوران قاعدگی رخ می‌دهد.

خونریزی پریودی

خونریزی طبیعی شکل‌های متفاوتی دارد. برخی از زنان دوره‌های قاعدگی کوتاه و سبکی را تجربه می‌کنند، اما دیگران شاید پریود طولانی و سنگین‌تری داشته باشند. طول قاعدگی بین 3 تا 8 روز و شروع دوباره چرخه بین هر 21 تا 35 روز، نشانه‌های خونریزی قاعدگی طبیعی هستند.

در زمان عادت ماهانه چه مقدار خون از بدن خارج می‌شود؟

مجموع مقدار خونی که در هر پریود از دست می‌دهید حدود 2 تا 3 قاشق غذاخوری است، اما وجود ترشحات مایع دیگر و مواد مخاطی دیواره رحم می‌تواند حجم خون پریود را بیشتر کند.

خونریزی غیرطبیعی یا شدید

اگر هر ماه خونریزی قاعدگی بیش از 7 روز دارید یا به‌اندازه‌ای سنگین است که تقریباً هر ساعت باید نوار بهداشتی عوض کنید، ضروری است نزد پزشک زنان بروید. دکتر با بررسی علائم، سوابق خانوادگی یا زمینه‌های بیماری و احتمالا ارزیابی نتایج آزمایش خون و سونوگرافی درباره وضعیت سلامت شما اظهار نظر و اقدامات لازم را تجویز می‌کند.

خونریزی بین قاعدگی یا لکه بینی

لکه‌بینی، خونریزی خفیف و معمولا همراه با پریود است. می‌تواند در شروع قاعدگی یا در طول چرخه رخ ‌دهد. علاوه‌براین شاید نشانه اولیه بارداری یا پریود نامنظم باشد. رایج‌ترین علت لکه‌بینی موارد زیر است:

• قرص‌های ضد بارداری
• بارداری
• استرس
• یائسگی
• مشکلات تیروئید
• سندرم تخمدان پلی‌کیستیک
• سرطان آندومتر یا سرطان دهانه رحم

اگر برای مدت طولانی لکه‌بینی دارید، یا با علائم دیگری مانند درد شدید قاعدگی، گرفتگی عضلات زیر شکم، حالت تهوع و استفراغ همراه است و خونریزی شما بیش از 7 روز طول می‌کشد باید به سراغ دکتر زنان بروید.

طبق اعلام انجمن سرطان آمریکا :

90 ٪ از زنان مبتلا به سرطان آندومتر بین دوره‌های قاعدگی خونریزی دارند و پس از ورود به یائسگی هم خونریزی را تجربه می‌کنند. درد لگن و کاهش وزن علائم دیگر این نوع سرطان در بانوان است.

علائم اختلال در سیکل عادت ماهانه چیست؟

اگر به‌طور مرتب روزهای پریودی را ثبت کنید سیکل منظم خود را می‌شناسید و می‌توانید متوجه اختلال در نظم عادت ماهیانه شوید. به این موارد توجه کنید:

• خونریزی شدید
• عقب افتادن پریود تا 16 سالگی
• متوقف شدن ناگهانی سیکل قاعدگی
• خونریزی‌های بیش از حد معمول
• تحمل درد زیاد در زمان پریود

مواردی که نام بردیم، مهم‌ترین نشانه‌هایی هستند که باید به آنها برای کنترل و درمان به‌موقع علائم اختلال در سیکل قاعدگی توجه کنید. برای اطلاعات بیشتر درباره تخمک گذاری زنان مطالعه کنید.

پریود نامنظم چیست؟

قاعدگی نامنظم زمانی اتفاق می‌افتد که چرخه بسیار کوتاه‌تر یا طولانی‌تر باشد و به‌طور غیر طبیعی تغییر کند. تغییرات عادت ماهانه، به‌ویژه در دوران بلوغ یا قبل از یائسگی، تا اندازه‌ای رایج است. هرچند سازمان‌های بهداشتی اغلب 28 روز را میانگین طول عادت ماهانه در نظر می‌گیرند، طبق تحقیق انجام‌شده در سال 2020 که در سایت انجمن کتابخانه و مطالعات پزشکی آمریکا (ncbi) ثبت شده، تنها حدود 16٪ از خانم‌ها قاعدگی 28 روزه دارند. برای تشخیص پریود نامنظم یا الیگو منوره، فاصله پریودها باید بیش از 35 روز باشد، یا کمتر از 4 تا 9 بار در سال عادت ماهانه داشته باشید. عوامل مختلفی که می‌توانند علت پریود نامنظم باشند عبارتند از:

• استرس یا اضطراب
• تغییر در روش پیشگیری از بارداری
• به‌هم‌خوردن تعادل هورمونی
• اختلالات خونریزی
• ضایعات خوش‌خیم مانند فیبروم رحم، پولیپ آندومتر و اسکار
• مصرف بعضی از داروها
• عفونت در رحم
• سرطان آندومتر یا سرطان دهانه رحم

علت پریود نامنظم را باید پیدا کنید برای همین از شما می‌خواهیم که اگر این نشانه‌ها را دارید، به پزشک متخصص مراجعه کنید.

علت پریود چیست؟

برجسته‌ترین علت پریود افزایش و کاهش هورمون‌هایی، مانند استروژن و پروژسترون، است. همین هورمون‌ها روی باروری زنان تأثیر می‌گذارد.

فواید قاعدگی

قاعدگی منظم نشان می‌دهد بدنتان در وضعیت پایداری است و سطح مناسبی از هورمون‌های جنسی برای تولید مثل دارد. هنگامی که این هورمون‌ها در وضعیت تعادل هستند، میل جنسی خوبی دارید. شما در این شرایط احساس بهتری را تجربه می‌کنید، پرانرژی هستید و خوب می‌خوابید. اما از مهم‌ترین فواید پریود شدن این است که نشانه سلامت دستگاه تناسلی و باردار نبودن است. دفع بافت‌های داخلی در اندام‌های زنان که دیگر نیازی به وجودشان نیست هم از دیگر فواید پریود است.

محصولات بهداشتی زمان پریود

ممکن است مسائلی مانند کنترل خونریزی پریود یا پس‌دادن خون به لباس سبب نگرانی یا اضطراب شما شود. قاعدگی اتفاقی طبیعی در بدن همه بانوان بالغ است و جای نگرانی ندارد. رعایت نکات بهداشتی و استفاده از محصولات بهداشتی در زمان پریود کمک می‌کند تا بدون مشکل با آن کنار بیایید و به زندگی عادی مشغول شوید. یعضی از این محصولات یکبار مصرف و برخی دیگر، قابل شستشو و استفاده مجدد هستند، در ادامه به آنها به‌صورت مجزا اشاره می‌کنیم:

محصولات یک‌بار مصرف برای قاعدگی

در دوره خونریزی پریودی رعایت بهداشت بانوان اهمیت بیشتری دارد. بنابراین کالاهای بهداشتی متنوعی تولید شده است و می‌توانید براساس شرایط، نیازها و ترجیح شخصی خود از آن‌ها استفاده کنید.

 نوار بهداشتی

نوار بهداشتی، پد یا دستمال نازکی حاوی پودر جاذب رطوبت است، که داخل لباس زیرتان قرار می‌دهید و به‌طور مرتب آن را عوض می‌کنید. این محصول در شکل، اندازه و ضخامت‌های مختلف در داروخانه‌ها و فروشگاه‌ها عرضه می‌شود. برای آشنایی با روش استفاده از آن مقاله استفاده از نوار بهداشتی را مطالعه کنید.

تامپون

این دسته از محصولات جاذب خون پریود استوانه‌ای شکل هستند و باید آن وارد واژن ‌کنید. تامپون قاعدگی هم در اندازه‌ها و با قابلیت‌های جذب متفاوت در بازار هست.

محصولات قابل شست‌وشو برای عادت ماهیانه

اگر از طرفداران محیط زیست باشید چیزهایی درباره استفاده مجدد از وسایل و کاهش زباله شنیده‌اید. علاوه‌براین محصولات بهداشتی قابل‌ شست‌وشو بانوان از نظر هزینه مقرون‌به‌صرفه‌تر هستند.

پد قابل شستشو

این پدها ظاهری شبیه به نوار بهداشتی دارند، اما با پارچه‌هایی از جنس پنبه یا فلانل ساخته شده‌اند. می‌توانید آن‌ها را داخل لباس زیر بگذارید و مانند نوار بهداشتی تعویض کنید. با این تفاوت که به‌جای دورانداختن باید پدها را بشویید و دوباره استفاده کنید.

لباس زیر قابل استفاده مجدد

این لباس‌ها شبیه لباس زیر معمولی هستند، اما لایه جاذب داخلی دارند. می‌توانید پس از استفاده آن‌ها را، مانند لباس زیر معمولی، بشویید و دوباره مصرف کنید.

کاپ قاعدگی

کاپ قاعدگی وسیله‌ای کوچک، از جنس سیلیکون، برای خانم‌ها است و داخل واژن قرار داده می‌شود. کاپ به‌جای جذب ترشحات، خون را درون خود جمع می‌کند. شما باید پس از استفاده خون جمع‌شده را دور بریزد و درصورت نیاز دوباره از آن استفاده کنید. با به‌پایان‌رسیدن خونریزی، می‌توانید پس از استریل‌کردن کاپ قاعدگی، آن را برای استفاده در ماه بعد نگه دارید.

دلایل پریود نشدن

اصطلاح آمنوره برای زمانی است که قاعدگی به‌طور کلی متوقف شود. پس در دوران بارداری و شیردهی قابل انتظار است. برخی از خانم‌ها هم با شروع یک روش پیشگیری از بارداری هورمونی عادت ماهیانه نمی‌شوند. همچنین عوامل زیر می‌توانند علت توقف پریود یا دلایل پریودنشدن باشند:

• استرس
• کاهش وزن سریع
• تمرین بدنی شدید
• اختلالات اشتها
• بعضی از داروها
• شرایط تاثیرگذار روی سطح هورمون؛ مانند سندروم تخمدان پلی‌کیستیک
• شرایط یا درمان‌هایی که بر عملکرد تخمدان‌ها تأثیر می‌گذارد؛ مانند پرتودرمانی

اگر هر کدام از این موارد را مخصوصا در کنار هم تجربه کردید، به سن یائسگی نزدیک نیستید یا سابقه خانوادگی دارید، حتما به دکتر مراجعه کنید.

اگر مشکل کیست سینه دارید ما در مقاله درمان کیست سینه مجله دکتردکتر به طور مفصل در مورد این مشکل صحبت کردیم. این مقاله را از دست ندهید.

پریود دیررس

قاعدگی معمولاً بین 8 تا 17 سالگی، یا 2 سال پس از اولین علائم بلوغ، شروع می‌شود.  دلایل پریود دیررس شامل کمبود وزن، ورزش سنگین، استرس و عدم تعادل هورمون است. اگر عادت ماهانه شما در 15 سالگی شروع نشده است، یا در 13سالگی علائم دیگری از بلوغ ندارید، به سراغ پزشک زنان و زایمان بروید. دکتر احتمالا، برای بررسی سطح هورمون‌های بدن، آزمایش خون را پیشنهاد کند تا بتواند دلیل بلوغ دیررس را بررسی کند.

قاعدگی زودتر از موعد

منظور از پریود زودرس دیدن علائم قاعدگی زیر سن 8 سال است. در این صورت لازم است پزشک زنان وضعیت سلامت دختر شما را بررسی کند. البته شرایط آب و هوایی، تغییرات ناگهانی در بدن، سابقه ژنتیک و خانواده و همچنین وقوع یک سری موارد پیشبینی نشده مثل ترس از افتادن یک اتفاق تلخ هم می‌توانند علت زود پریود شدن باشند.

رابطه جنسی در دوران پریودی

به‌طور کلی برقراری رابطه جنسی در پریودی مانعی ندارد، اما باید بعضی از ملاحظات بهداشتی برای پیشگیری از ابتلا به عفونت و جلوگیری از بارداری را در نظر بگیرید. احتمال بارداری در هنگام قاعدگی کم است، ولی غیر ممکن نیست.

آیا در دوران پریود می‌توان باردار شد؟

بله! قاعدگی معمولا به این معنی است که فرد در مرحله باروری چرخه خود نیست و هنوز نمی‌تواند باردار شود. بااین‌حال استثنا هم وجود دارد. اسپرم می‌تواند تا 5 روز در دستگاه تناسلی زنده بماند. اگر تخمک‌گذاری زود انجام شود، ممکن است اسپرم تا رسیدن تخمک زنده باشد و آن را بارور کند. علاوه‌براین، انواع دیگر خونریزی واژینال، در اثر بیماری یا شرایط دیگر، می‌تواند با خونریزی قاعدگی اشتباه گرفته شود. بنابراین خونریزی همیشه نشانه قطعی نیست که زن آمادگی باروری ندارد.

احتمال وقوع عادت ماهانه در بارداری

زنان باردار عادت ماهانه ندارند، اما ممکن است خونریزی دیگری داشته باشند با قاعدگی اشتباه گرفته شود. به‌عنوان مثال، شاید هنگام لانه‌گزینی تخمک بارورشده مقدار کمی خونریزی اتفاق بیفتد، که از نظر زمانی نزدیک به زمان قاعدگی عادی است.

اگر در بارداری خونریزی دارید آن را جدی بگیرید. در مقاله دلایل خونریزی در بارداری با این خونریزی‌ها آشنا شوید.

چطور دوران عادت ماهانه راحت تری داشته باشیم؟

روش تضمینی برای پریود شدن سریع وجود ندارد. اما کنترل استرس، یوگا یا ارگاسم ممکن است پریود را کمی جلو بیاندازد یا راحت‌تر کند. علاوه‌براین شاید به دلیلی مثلا سفری که در پیش دارید، بخواهید زودتر پریود شوید. در این شرایط شاید مصرف داروهای هورمونی، البته با مشورت پزشک، برای کنترل عادت ماهیانه موثر باشد. خانم‌ها گاهی دنبال جواب این پرسش هستند که «پریود نمی‌شم، چیکار کنم؟». به‌هم‌ریختن نظم پریود، اگر نشانه‌های قاعدگی نامنظم را داشته باشد، نیاز به کمک پزشک دارد. اما برای حالت‌های عادی احتمالا تغییر سبک زندگی و رژیم غذایی سالم در کنترل نظم عادت ماهانه و علائم PMS موثر باشد. مثلا می‌توانید:

1. یوگا را امتحان کنید؛ پژوهشی که در سال 2017 در سایت کتابخانه مطالعات پزشکی آمریکا (ncbi) منتشر شد، آزمایشی با حضور 64 زن در 12 هفته را انجام داد. نتایج این آزمایش نشان می‌دهد، یوگا می‌تواند عملکرد بدنی، درد بدن هنگام پریود، تورم، حساسیت پستان و گرفتگی ماهیچه‌ها را بهبود دهد.
2. وزن بدنتان را متعادل نگه دارید؛ داشتن اضافه‌وزن یا کمبود وزن ممکن است باعث پریود نامنظم شود.
3. به‌طور منظم ورزش کنید؛ ورزش فواید زیادی برای سلامتی و حفظ وزن بدن دارد. تحرک بدنی معمولاً بخشی از برنامه درمانی سندروم تخمدان پلی‌کیستیک، به‌عنوان یکی از دلایل شایع بی‌نظمی قاعدگی، است.

تغذیه دوران پریودی

اگرچه شواهد علمی محکمی درباره تاثیر خوراکی‌ها روی پریود نیست اما، رژیم غذایی سالم در قاعدگی که شامل محصولات طبیعی زیر باشد می‌تواند به شما کمک کند تا پریود آسان‌تری داشته باشید:

• زنجبیل؛ به‌عنوان دارویی خانگی برای درمان عادت ماهانه نامنظم و تسکین علائم و درد پریود شناخته شده است
• دارچین؛ به نظر می‌رسد می‌تواند برای انواع مختلفی از قاعدگی مفید باشد
• غذاهای حاوی ویتامین‌ D، ویتامین گروه B؛ مانند محصولات لبنی، غلات، گوشت و تخم‌مرغ
• سرکه سیب
• آناناس؛ این ماده حاوی آنزیمی است که ادعا می‌شود پوشش رحم را نرم و دوره‌های پریودی را تنظیم می‌کند

توجه! در این راستا، بسته به شرایط جسمانی و رژیم غذایی‌تان، بهتر است با پزشک خود برای میل‌کردن هرکدام از این مواد غذایی، هماهنگ کنید.

بهداشت دوران پریودی

بی‌توجهی به بهداشت قاعدگی می‌تواند شما را در معرض عفونت‌های واژن قرار دهد. پس نکات بهداشتی زیر را رعایت کنید:

• دست کم هر 6 ساعت یک‌بار پد، نوار بهداشتی یا تامپون را عوض کنید. کاپ قاعدگی را هم باید به‌دقت بشویید.
• واژن و نواحی اطراف آن را تمیز نگه دارید. از لباس‌ زیر پاکیزه استفاده و به‌طور مرتب آن را تعویض کنید.
• از محصولات شیمیایی کمتر استفاده کنید. این محصولات می‌تواند خطر عفونت را افزایش دهد یا شست‌وشوی بیش از حد به شما آسیب بزند.
• نوار بهداشتی یا تامپون را، قبل از دورانداختن، در تکه‌ای کاغذ یا کیسه بپیچید تا از گسترش عفونت جلوگیری شود. سپس آن را در سطل زباله دردار بیندازید و دست‌ها را با آب و صابون بشویید.
• هر روز دوش بگیرید. با این کار بدنتان را تمیز نگه می‌دارید، از بوی ناخوشایند رها می‌شوید و احتمال ابتلا به عفونت را کاهش می‌دهید.
• از خارش بدن جلوگیری کنید. استفاده از محصولات بهداشتی برای مدت طولانی‌ و مرطوب یا آلوده‌شدن آن‌ها ممکن است باعث حساسیت و خارش شود. خارش در ناحیه تناسلی می‌تواند نشانه حساسیت به محصولات بهداشتی یا قند خون بالا باشد.

اگر تحت شرایط خاصی در رعایت هرکدام از این نکات ناموفق بودید، حتما برای جلوگیری از ابتلا به شوک عفونی یا بیماری خاصی با پزشک در ارتباط باشید.

چه زمانی بابت پریود باید به دکتر مراجعه کنیم؟

نظم دوره قاعدگی نشانه‌ای از سلامت بدن است. اگر اختلالی در این چرخه دیدید یا نشانه‌های زیر را داشتید باید مشکل را با دکتر زنان و زایمان در میان بگذارید:

• تا سن 16 سالگی پریود را تجربه نکرده باشید؛
• به مدت سه ماه یا بیشتر پریود نشده‌اید؛
• به‌طور ناگهانی خونریزی قاعدگی بیش از حد معمول دارید؛
• پریودتان بسیار سبک‌تر یا سنگین‌تر از حد معمول شود؛
• درد قاعدگی شدید داشته باشید؛
• بین دوره‌های عادت ماهانه خونریزی داشته‌اید؛
• بعد از استفاده از تامپون احساس اذیت کنید؛
• زمانی که فکر می‌کنید ممکن است باردار باشید؛ مثلا رابطه جنسی داشته‌اید و پریودتان حداقل پنج روز به تأخیر افتاده باشد.
• سه ماه از توقف مصرف قرص‌های ضد بارداری گذشته باشد اما، هنوز پریود نشده‌اید و می‌دانید که باردار هم نیستید.

همانطور که بالاتر بارها اشاره کردیم، بهترین تخصص برای درمان این مشکلات، تخصص زنان است. خبر خوب این است که در تمام شهرهای ایران، می‌توانید بهترین دکتر زنان شهرتان را پیدا کنید. مثلا اگر ساکن بندرعباس هستید، تنها لازم است لیست دکتر زنان بندرعباس را بررسی کنید، |نظران دیگر مراجعین را بررسی کنید و در نهایت، نوبت پزشک مورد نظرتان را ثبت کنید؛ به همین سادگی! 

پریود یا عادت ماهانه مردانه

برخی از پژوهشگران اعصاب و روان معتقدند مردان هم می‌توانند، مانند زنان، تغییرات هورمونی و نوسانات سطح هورمون تستوسترون را تجربه کنند. این اتفاق ممکن است در اثر استرس، تغییر رژیم غذایی یا وزن، بیماری، کمبود خواب و اختلالات اشتها رخ دهد و شاید علائمی شبیه به سندروم قبل از قاعدگی داشته باشد.

باورهای غلط در مورد پریود

باورهای غلط در مورد پریود به طور گسترده‌ای در جامعه وجود دارد که می‌تواند به درک نادرست از این فرآیند طبیعی منجر شود. یکی از این باورها این است که پریود همیشه منجر به دردهای شدید می‌شود. در حالی که بسیاری از زنان ممکن است درد را تجربه کنند، برخی دیگر ممکن است هیچ دردی نداشته باشند. همچنین، عده‌ای معتقدند که زنان در دوران قاعدگی نباید ورزش کنند؛ در حالی که فعالیت‌های ملایم می‌تواند به کاهش درد و بهبود خلق و خو کمک کند.

باور دیگری که نادرست است، این است که پریود نشانه‌ای از سلامتی نیست. در واقع، قاعدگی منظم نشان‌دهنده تعادل هورمونی و سلامت باروری است. همچنین برخی تصور می‌کنند که نمی‌توان در دوران پریود حمام رفت یا شنا کرد که این نیز نادرست است؛ استفاده از تامپون یا پد بهداشتی مناسب می‌تواند به راحتی این کار را ممکن سازد.در نهایت، برخی بر این باورند که قاعدگی باید در سن خاصی آغاز شود یا پایان یابد، اما شروع و پایان قاعدگی به عواملی چون ژنتیک و وضعیت سلامت فرد بستگی دارد. آگاهی از واقعیت‌های صحیح در مورد پریود می‌تواند به زنان کمک کند تا این تجربه را بهتر مدیریت کنند.

درمان اختلالات و علائم پریود زیر نظر متخصص باتجربه

اختلالات و علائم پیش از قاعدگی (PMS) می‌توانند تأثیر جدی بر کیفیت زندگی زنان داشته باشند. درمان این اختلالات معمولاً نیازمند مشاوره و تحت نظر متخصصی با تجربه است. این متخصصان می‌توانند به تشخیص دقیق‌تر علائم کمک کرده و طرح درمانی متناسب با هر فرد ارائه دهند. روش‌های درمانی شامل تغییرات در رژیم غذایی، تکنیک‌های مدیریت استرس، و مصرف داروهای هورمونی یا ضد افسردگی می‌شود. همچنین، مکمل‌های مغذی مانند کلسیم و منیزیم نیز ممکن است به کاهش علائم کمک کنند.

رجوع به متخصصان با تجربه برای مدیریت بهتر این وضعیت اهمیت بالایی دارد. انتخاب یک پزشک با تجربه و مهارت می‌تواندضمن تشخیص صحیح، راهکارهای مؤثری را برای کاهش علائم ارائه کند. برای پیدا کردن بهترین متخصصان در این حوزه، می‌توانید به سایت دکتر دکتر مراجعه کنید. این پلتفرم حقیقی با ارائه لیست پزشکان متخصص و نظرات بیماران، به شما کمک می‌کند تا انتخابی آگاهانه داشته باشید و در مسیر درمان خود قدم بردارید. مراقبت از سلامت خود در این دوران، اهمیت زیادی دارد و دریافت کمک از یک متخصص می‌تواند تأثیرات مثبت بسیاری داشته باشد.

منابع:

yourperiod.ca

medicalnewstoday.com

my.clevelandclinic.org

nhs.uk

سوالات متداول پریود چیست