یکی از راه‌های احیا مجدد موی سر، کراتینه کردن آن است. کراتینه کردن مو باعث درخشندگی، صافی و شادابی مو می‌شود و یکی از اولین گزینه‌های خانم ها و آقایان برای داشتن ظاهری زیبا و تار مویی سالم است. البته استفاده از کراتین شیمیایی عوارضی هم دارد اما در مجموع یکی از روش‌های محبوب برای احیا و تقویت موی سر است.
اگر قصد کراتینه دارید و می‌خواهید درباره آن بیشتر بدانید، در ادامه این مطلب از مجله پزشکی دکتردکتر با ما همراه باشید تا به اتفاق هم، نحوه انجام کراتینه، فواید و عوارض احتمالی آن را مورد بررسی قرار دهیم. مطالعه این مطلب حدودا 5 دقیقه طول خواهد کشید.
اگر سوالی دارید، می‌توانید از مشاور سلامتی دکتردکتر در انتهای مطلب و در قسمت نظرات بپرسید.
کراتینه کردن مو چیست؟
در پاسخ به سوال کراتینه مو چیست باید بگوییم که احیا مو به وسیله ماده کراتین را اصطلاحا کراتینه کردن مو می‌گویند. برای آشنایی با اثر کراتین، ابتدا درباره کارکرد آن برایتان می‌گوییم.
کراتین نوعی پروتئین در ساختار موی سر است که نزدیک به 70 درصد از آن را تشکیل می‌دهد. وفور این پروتئین، باعث نرمی و زیبایی مو و کمبود آن موجب شکنندگی، زمختی و تغییر حالت موی سر می‌شود. برای همین در نکات مراقبت از پوست و مو آمده است که وجود این پروتئین به اندازه کافی، اهمیت فراوانی دارد. اشعه UV موجود در نور آفتاب، سبک زندگی نامناسب، استعمال دخانیات، به‌هم ریختگی هورمونی، استفاده از شامپوهای نامناسب، عدم رسیدگی و قرار گرفتن مو در معرض مواد شیمیایی باعث کاهش تولید کراتین می‌شوند و این مستقیم روی سلامت موی سر تاثیر می‌گذارد.
کراتینه روشی نیمه دائمی برای لخت کردن و مو است و تنها 2 الی 3 ماه ماندگاری دارد. همچنین می‌توان از روش پروتئین تراپی نیز استفاده کرد.
کراتینه مو به‌صورت طبیعی و غیرطبیعی (آرایشگاهی یا کلینیک) انجام می‌شود. کراتینه آرایشگاهی که شکل رایج انجام این کار است، با نوعی ماده شیمیایی به قصد احیای مجدد ساختمان آسیب دیده مو صورت می‌گیرد. صافی و نرم شدن مجدد موها، تنها برخی از فواید آنی کراتیه آرایشگاهی هستند.
البته کراتینه خانگی هم تاثیرات زیادی دارد و ضرر خاصی هم ندارد اما باید برای گرفتن نتیجه مطلوب، در بازه‌های زمانی مختلف آن را تکرار کرد در صورتی‌که کراتینه شیمیایی تاثیر آنی دارد. در ادامه این مطلب درباره هر کدام از این روش‌ها بیشتر توضیح خواهیم داد.
انواع کراتینه
به جز روش طبیعی (خانگی)، در حال حاضر سه روش برزیلی، احیایی و ژاپنی برای کراتینه کردن مو وجود دارد که در ادامه درباره هر کدام بیشتر خواهیم گفت.
کراتینه برزیلی
این نوع از کراتینه برای احیا و صافی موهای فر و وزدار مناسب است و در عین‌حال، حجم مو را هم حفظ می‌کند. ماندگاری کراتینه برزیلی با توجه به جنس مو در حدود 3 تا 6 ماه است. مواد این نوع از کراتینه، فاقد فرمالدهید است.
فرمالدهید (Formaldehyde) گازی با بوی تند و زننده است و در دود آتش‌سوزی یا دود خودروها نیز یافت می‌شود. فرمالدهید بخاری سمی و سرطان‌زاست.
کراتینه احیایی
کراتینه احیایی وز موها را از بین می‌برد اما در عین‌حال، حالت و فر موها را حفظ می‌کند. ماندگاری این نوع از کراتینه تنها 2 ماه است.
کراتینه ژاپنی
مواد کراتینه ژاپنی از مشتقات اسید گلیکولیک درست شده و همین باعث صافی کامل موی سر می‌شود. ماندگاری این روش بین 4 تا 8 ماه است و به خاطر مواد سازنده‌اش، رشد موها را افزایش می‌دهد. به کراتینه مو ژاپنی، یوکو یا ریباندینگ مو هم می‌گویند.
اسید گلیکولیک یک ماده فعال گیاهی است که علاوه‌بر مو، برای از بین بردن مشکلات پوستی مثل آکنه و جوش، لک‌های پوستی و حتی چین و چروک هم اثر درمانی دارد.
بهترین روش کراتینه کردن مو کدام است؟
بهترین نوع کراتینه مو به جنس آن و البته انتظارتان از کراتینه بستگی دارد. مثلا کراتینه برزیلی برای کسانی خوب است که موهای فر یا وزی دارند و صافی صد درصد می‌خواهند اما کراتینه احیا، فقط زمختی و وز مو را می‌گیرد و فر مو را صاف نمی‌کند.
بهترین مواد کراتینه کردن مو
بهتر است انتخاب مواد کراتینه مو از طریق روش شیمیایی را به متخصص این کار بسپارید اما این خوب است که بهترین محصولات موجود در بازار را بشناسید. 6 مورد از بهترین مواد کراتینه‌ای که در حال حاضر می‌توانید از آنها استفاده کنید عبارتند از:
- کادیو (Brasil cacau)
- گلوبال (global)
- آمازون (Unico amazonliss)
- ریو (Rio)
- کراپلکس (keraplex)
- گلد لیبل (gold label)
مراقبت‌های قبل از کراتینه
اگر می‌خواهید با مواد شیمیایی موی خود را کراتینه کنید، باید با شامپوهای موجود در کیت کراتینه یا شامپوهایی با PH متعادل مثل شامپو بچه، موی خود را بشویید. کار خاص دیگری لازم نیست انجام دهید و الباقی اقدامات را باید به آرایشگر بسپارید.
برای کراتینه طبیعی هم پیش‌نیازی شبیه به آنچه در سطر بالا گفتیم، دارید.
کراتینه مو چقدر دوام دارد؟
بسته به نوع مواد، جنس مو و البته نوع کراتینه، بین 2 تا 8 ماه اثر کراتینه روی مو باقی می‌ماند. بعد از آن در صورت تمایل، مجددا باید برای کراتینه اقدام کنید.
مراحل انجام کراتینه کردن مو
کراتینه کردن مو در سالن‌های زیبایی به این صورت است:
ابتدا به خوبی موها را با شامپو می‌شویند و خیسی آن را تا حدودی با حوله می‌گیرند؛ به‌طوری که مو مقداری حالت نم‌دار خود را حفظ کند. اگر در این مرحله مو نیاز به آبرسانی و اکسیژن‌تراپی داشته باشد نیز این خدمات شامل حالتان می‌شود. این موارد به عمل احیای مو کمک می‌کنند.
در مرحله بعدی، موی سر را به مواد کراتین آغشته می‌کنند و برای 1 ساعت، به مو و مواد استراحت می‌دهند. در این مدت برای اثرگذاری بیشتر، معمولا جلوی پنکه موها را سشوار هم می‌کنند. دلیل این کار، آزاد شدن ماده شیمیایی خطرناکی به نام فرمالدهید است؛ درباره این ماده بالتر توضیح دادیم، لازم است بگوییم که فرمالدهید باعث سوزش چشم و مجاری تنفسی نیز می‌شود.
بعد از گذشت این مدت زمان، نوبت به اتوکشی می‌رسد تا مواد کاملا به ساختار مو نفوذ کند. در مرحله آخر، مو با شامپو مخصوص موهای کراتین شده و ماسک مخصوص بعد از کراتین شسته می‌شود تا مواد کاملا از روی مو پاک شود. بعضی از موها نیاز دارند که بین 1 تا 3 روز شسته نشوند و اصطلاحا قرنطینه شوند.
توجه! کراتینه مو کوتاه یا بلند تفاوتی در کیفیت انجام آن ندارد و فقط در هزینه تاثیرگذار است. همچنین کراتینه مو سریع تنها با مواد شیمیایی انجام می‌شود.
مراقبت‌های لازم بعد از کراتینه کردن مو
برای مراقبت بعد از کراتینه، باید موارد زیر را رعایت کنید:
- از شامپوی بدون سولفات استفاده کنید؛
- از ماسک موی حمام و بعد از آن حتما استفاده کنید؛
- موی خود را بعد از استحمام با باد سرد سشوار خشک کنید؛
- اگر موخوره دارید، حتما آن را کوتاه کنید؛
- از روبالشی و کش ساتن استفاده کنید؛
- کمتر موهای خود را بشویید؛
- موی خود را نکشید؛
- و به هیچ‌عنوان نگذارید که موهایتان به کلر (مثلا در هنگام شنا در آب استخر) آغشته شود.
کراتینه مو در خانه
برای کراتینه کردن مو می‌توانید خودتان هم در خانه اقدام کنید. ماسک‌های طبیعی که می‌توانید در خانه برای کراتینه مو ترکیب کرده و درست کنید عبارتند از:
- ماسک کراتینه تخم‌مرغ و روغن نارگیل
- ماسک کراتینه تخم‌مرغ
- عسل و روغن بادام
- ماسک کراتینه تخم‌مرغ و روغن زیتون
- ماسک کراتینه تخم‌مرغ و ماست
- ماسک کراتینه تخم‌مرغ و موز
- ماسک کراتینه روغن نارگیل
- زیتون و نشاسته ذرت
- ماسک کراتینه آووکادو و روغن زیتون
- ماسک کراتینه آووکادو، روغن بادام و موز
- ماسک کراتینه آووکادو و مایونز
- ماسک کراتینه آووکادو و شیر نارگیل
- ماسک کراتینه شیرنارگیل و گل مینا
- ماسک کراتینه تخم کتان
- ماسک کراتینه ژلاتین
- ماسک کراتینه مو با سیب‌زمینی
کافیست هر کدام از مواد گفته شده در ساختار این مواد را با هم ترکیب کنید و بعد از گرفتن تست حساسیت، روی موهایتان بمالید و چند ساعت صبر کنید و بعد سرتان را بشویید. لازم به ذکر است که تمامی این روش‌ها، کراتین مو خانگی فوری محسوب می‌شوند.
آموزش کراتین مو در خانه با مواد شیمیایی هم به این‌صورت است که باید طبق همان مراحل آرایشگاهی پیش بروید با این تفاوت که باید موها را قبل از استفاده از مواد با باد سرد سشوار خشک کرده و بعد دسته‌بندی کنید و مواد را از پشت سر روی مو بگذارید.
توجه! مواد کراتینه شیمیایی باید چند سانتی‌متر از ریشه مو و کف سر فاصله داشته باشند. همچنین باید حتما از دستکش استفاده کنید.
همچنین مدت زمان قرارگیری مواد شیمیایی خانگی روی سر، حداکثر 30 دقیقه است. بهتر است برای نتیجه‌گیری بهتر، بعد از زدن مواد، موها را با کلاه مخصوص رنگ بپوشانید.
کراتینه مو مردانه
برخلاف باور غلط برخی مردم، کراتینه فقط مخصوص خانم‌ها نیست و کراتینه مو مردانه هم وجود دارد. کراتینه مردانه و زنانه با هم فرقی ندارد و در آقایان علاوه‌بر موی سر، برای ریش و سبیل هم استفاده می شود.
مزایا کراتینه مو
به گفته کسانی که تجربه انجام کراتینه را دارند، انجام آن شامل مزایای زیر است:
- نگهداری راحت‌تر موها
- موهایی صاف و درخشان
- تاثیر طولانی مدت
- رشد بهتر موها
- صاف شدن موهای وز
- صرفه‌جویی در وقت
نظر متخصصصان پوست و مو در تهران و دیگر شهرستان‌ها در مورد کراتین مو این است که انجام این کار برای کسانی که موهای آسیب دیده دارند، اتفاقا مفید است و تنها باید کاملا درست و حرفه‌ای انجام شود.
عوارض کراتینه مو
معایب و عوارض کراتینه مو برای آرایشگر و فردی که برای او این کار انجام می‌شود، متفاوت است. همچنین عوارض کراتینه در بارداری هم یکی از موضوعات مهمی است که در این مورد حتما باید به آن توجه ویژه شود. انجام کراتینه مو در زمان بارداری و استنشاق گار آن برای خانم باردار بسیار خطرناک است و خطر سقط جنین وجود دارد.
آلرژی، خارش پوست و بروز دانه‌های قرمز رنگ، آسیب به مو در اثر حرارت اتو، ریزش مو، از بین رفتن درخشندگی طبیعی موها، کم حجم شدن مو، افزایش چربی سر در اثر استفاده از شامپوهای بدون سولفات و ایجاد شوره از جمله اصلی‌ترین عوارض کراتینه مو هستند.
آیا کراتینه کردن خطرناک است؟
طبق اعلام FDA (اداره مواد غذایی و دارویی ایالات متحده آمریکا) مواد شیمیایی کراتین، سرطان‌زاست (به‌خاطر وجود فرمالدهید) و تنفس بخار یا خوردن آن، باعث ابتلا به سرطان می‌شود. برای همین بیشتر از مشتری، کراتینه مو برای اپراتوری که آن را انجام می‌دهد ضرر دارد. همچنین استنشاق گاز فرمالدهید باعث سوزش گلو، سرفه، خارش چشم و حتی خونریزی از بینی می‌شود.
قیمت کراتینه مو 1402
قیمت کراتینه مو با توجه به عوامل مختلفی تعیین می‌شود. از حجم و اندازه مو گرفته تا میزان و نوع مواد مصرفی و همچنین دستمزد کسی که این کار را انجام می‌دهد، در میزان هزینه نهایی که پرداخت می‌کنید، تاثیر دارد.
با این‌حال به‌طور متوسط قیمت کراتینه مو در سال 1402 بین 800 هزار تا 5 میلیون تومان است.
