افسردگی یکی از شایع‌ترین اختلالات روانی است که می‌تواند بر کیفیت زندگی افراد تأثیر عمیق بگذارد. انواع افسردگی نه تنها بر احساسات بلکه بر رفتارها، تفکر و حتی جنبه‌های جسمی زندگی فرد نیز تأثیر می‌گذارد. افسردگی به انواع مختلفی تقسیم میشود که هر یک ممکن است علل، علائم و درمان‌های خاص خود را داشته باشد. از جمله انواع رایج افسردگی می‌توان به افسردگی ماژور، افسردگی دوقطبی، اختلال افسردگی دائمی (دیس تایمیا) و افسردگی فصلی اشاره کرد.
عوامل ایجاد افسردگی می‌توانند شامل ترکیبی از عوامل بیولوژیکی، ژنتیکی، محیطی و روانی باشند. تجربیات دشوار زندگی، مانند از دست دادن یک عزیز، شرایط اقتصادی نامساعد، یا استرس‌های مزمن می‌تواند موجب بروز این اختلال شود. علائم افسردگی نیز متنوع است و ممکن است شامل احساس ناراحتی، خستگی مفرط، بی‌خوابی یا خواب بیش از حد، تغییرات اشتها و از دست دادن علاقه به فعالیت‌هایی باشد که قبلاً لذتبخش بودند. شناسایی و درک انواع افسردگی و عوامل مرتبط با آن می‌تواند به افراد کمک کند تا به سوی درمان مناسب هدایت شوند و به بهبود کیفیت زندگی خود دست یابند.
انواع افسردگی کدامند؟
افسردگی یک اختلال روانی پیچیده است که در اشکال و انواع مختلفی بروز می‌کند. هر نوع افسردگی ویژگی‌ها و علائم خاص خود را دارد که تاثیرات متفاوتی بر زندگی فرد می‌گذارد. از جمله انواع شایع افسردگی می‌توان به افسردگی ماژور، که با علائم شدید و مکرر مشخص میشود، افسردگی دوقطبی با نوسانات خلقی، اختلال افسردگی دائمی یا دیس تایمی که مزمن است، افسردگی فصلی که با تغییرات فصول مرتبط است و اختلال افسردگی پس از زایمان که بر مادران تأثیر می‌گذارد اشاره کرد. شناسایی این انواع نیاز به تشخیص دکتر روانشناس دارد.
افسردگی اساسی (افسردگی ماژور)
معمولا علائم افسردگی در بسیاری از افراد به صورت مقطعی بروز می‌کند و به صورت پیوسته نیست، اما اگر علائم به صورت پیوسته در یک فرد وجود داشته باشد، پزشکان به افسردگی ماژور یا اساسی مشکوک می‌شوند. افسردگی ماژور می‌تواند به دنبال یک تغییر بزرگ در زندگی یا یک اتفاق ناخوشایند رخ دهد؛ به عنوان مثال:
- از دست دادن یکی از عزیزان به واسطه مرگ یا طلاق
- انزوای اجتماعی یا احساس محرومیت
- تغییرات عمده زندگی مانند مهاجرت، فارغ التحصیلی، تغییر شغل، بازنشستگی
- تعارضات شخصی در زندگی مانند تعارض با همسر
- تعارضات در محیط کاری مانند تعارض با مافوق
- در معرض سوء استفاده جسمی، جنسی یا احساسی قرار گرفتن
موازد ذکر شده بخشی از عواملی هستند که منجر به بروز افسردگی ماژور میشود.
علائم انواع افسردگی ماژور
در جدول زیر به بررسی علائم شایع افسردگی ماژور پرداخته‌ایم.
علائم افسردگی ماژور | توضیحات |
احساس غم یا عجز | احساس ناراحتی عمیق و عدم امید به آینده |
از دست دادن علاقه | ناتوانی در لذت بردن از فعالیت‌های قبلی |
تغییرات اشتها | افزایش یا کاهش وزن غیرقابل توجیه |
اختلال خواب | مشکلات در خواب مانند بی‌خوابی یا خواب بیش از حد |
خستگی یا کاهش انرژی | احساس خستگی مداوم و کاهش تمایل به فعالیت |
مشکل در تمرکز | ناتوانی در تمرکز و تصمیم‌گیری |
افکار خودکشی | وجود افکار آسیب رساندن به خود یا پایان دادن به زندگی |
اگر بیش از 5 روز از هفته را درگیر این علائم هستید، ممکن است روانپزشک، افسردگی اساسی را در مورد شما تشخیص دهد.ممکن است همه افراد با تمام علائم این بیماری مواجه نشوند و تنها بعضی از آنها را تجربه کنند.
افسردگی مداوم
این مورد از انواع افسردگی را می‌توان به عنوان نمونه ملایم‌تری از نوع ماژور شناخت. در این بیماری، فرد احساس خستگی و ناراحتی دارد و این احساس برای مدت طولانی با او همراه خواهد بود.
با توجه به سایت cleveland clinic که درباره افسردگی مداوم می‌گوید:
“اختلال افسردگی مداوم (PDD) نوعی افسردگی خفیف یا متوسط است که به‌طور مداوم و بدون بهبودی ادامه دارد. افراد مبتلا به این اختلال ممکن است خلق و خوی ضعیف و همچنین علائم دیگری را تجربه کنند که بیشتر روزها حضور دارند و از بین نمی‌روند.”
این دسته از افراد معمولا نیازی به مصرف دارو ندارند و با مراجعه به روانشناس و صحبت کردن با او، حالشان بهتر میشود. البته در برخی موارد، ممکن است روانشناس تشخیص بدهد بیمار با استفاده از دارو در کنار صحبت‌های روانشناسی، بهتر می‌تواند علائمش را مدیریت کند و به زندگی عادی بازگردد. ممکن است بروز این علائم به دلیل ژن و بروز افسردگی ارثی نیز باشد.
علائم افسردگی مداوم
علائم این بیماری شبیه به افسردگی ماژور است، اما در سطح محدودتر نمود پیدا می‌کند. متداول‌ترین علائم این مسئله عبارتند از:
- احساس اندوه و ناراحتی برای مدت طولانی
- خستگی و نداشتن انرژی
- ناتوانی در تمرکز روی کار و امور روزمره
- اختلالات خواب
- تغییرات اشتها
علاوه بر علائم ظاهری تاثیر افسردگی بر چهره نیز کاملا مشهود است با شناخت این عوامل می‌توانید به تشخیص سریعتر این بیماری کمک کنید.
انواع افسردگی و اختلال دوقطبی
اختلال دوقطبی نیز به عنوان یکی از انواع افسردگی شناخته میشود. افراد مبتلا به این بیماری در برخی مواقع علائم غیر طبیعی خلقی شامل افسردگی یا شیدایی بالینی (سرخوشی شدید و انرژی زیاد) را از خود نشان می‌دهد و در برخی مواقع هم خلق و خوی طبیعی دارند. شدت دوره‌های خلقی می‌تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد؛ دوره‌های اختلال دو قطبی ممکن است به تدریج یا ناگهانی در بازه زمانی چند روزه تا چند هفته‌ای بروز کند.
علائم اختلال دوقطبی
شناسایی علائم این اختلال در مراحل اولیه می‌تواند به مدیریت بهتر و درمان موثرتر کمک کند. در ادامه به برخی از رایج‌ترین علائم این اختلال اشاره میشود:
- کاهش اشتها و کاهش وزن شدید یا پرخوری عصبی و افزایش وزن
- مشکل در تمرکز، به خاطر سپردن و تصمیم گیری
- خستگی، کاهش انرژی و کند شدن در انجام کارها
- احساس گناه، بی ارزشی و درماندگی
- احساس ناامیدی،
- بدبینی
- بی خوابی، بیداری صبح زود یا پرخوابی
- سردرد، اختلالات گوارشی و درد مزمنی که سابقه قبلی نداشته‌اند و با داروهای معمول درمان هم نمی‌شوند
- بی‌قراری و تحریک‌پذیری
- فکر کردن به مرگ یا خودکشی
- اقدام به خودکشی
آگاهی از این علائم می‌تواند گام نخست در شناخت این اختلال باشد. در صورت مشاهده این نشانه‌ها، مراجعه به متخصصین سلامت روان برای تشخیص دقیق و درمان مناسب ضروری است. حفظ آرامش و دریافت حمایت از اطرافیان نیز در کنار درمان حرفه‌ای می‌تواند تأثیر قابل توجهی در بهبود شرایط داشته باشد.
افسردگی فصلی (SAD)
اختلال عاطفی فصلی یک علت افسردگی است که اغلب در پاییز و زمستان، زمانی که روزها کوتاه می‌شوند و نور خورشید کمتر است، خود را نشان می‌دهد. علائم این نوع از افسردگی معمولا در بهار و تابستان کمرنگ می شوند و از بین می‌روند. البته گروه محدودی از افراد هم هستند که در فصل‌های گرم سال با علائم افسردگی فصلی دست و پنجه نرم می‌کنند.
نظریه‌های بسیاری در مورد علل بروز افسردگی فصلی در افراد وجود دارد. یکی از این نظریه‌ها اشاره می‌کند که نور کمتر خورشید در پاییز و زمستان باعث کاهش ترشح سروتونین میشود. سروتونین مسئول تنظیم مسیرهای مغزی و تنظیم خلق و خوی افراد است. با کاهش سروتونین در مغز، انرژی روزانه کاهش می‌یابد و به دنبال آن، بیمار احساس خستگی و افسردگی می‌کند.
علائم افسردگی فصلی
افسردگی فصلی یکی از انواع افسردگی است که معمولاً در فصل‌های خاصی از سال، به ویژه در پاییز و زمستان، رخ می‌دهد. شناخت علائم این اختلال می‌تواند به مدیریت بهتر آن کمک کند. علائم اصلی این نوع افسردگی عبارت‌اند از:
- احساس اندوه در اکثر روزهای ماه
- از دست دادن علاقه به انجام کارهای لذتبخش
- پایین بودن سطح انرژی
- مشکل در خواب (کم‌خوابی یا پرخوابی شدید)
- تغییر در اشتها و وزن
- احساس رخوت، تنبلی و نداشتن تمایل برای انجام کارهای روزمره
- بی‌قراری
- اختلال تمرکز
- احساس ناامیدی، بی‌مصرفی یا گناه
- تصمیم به خودکشی
دریافت مشاوره حرفه‌ای، همراه با ایجاد تغییراتی در سبک زندگی مانند استفاده بیشتر از نور طبیعی، ورزش منظم و تنظیم خواب، می‌تواند در کاهش شدت این اختلال مؤثر باشد.
اختلال روان‌پریشی و انواع افسردگی
افسردگی روان‌پریشی یا سایکوتیک بدان معناست که مغز فرد توانایی تشخیص واقعیت از توهم را از دست داده است. این افراد یا توهم دارند و چیزهایی را می‌بینند و می‌شنوند که در واقعیت وجود ندارد، یا دچار پارانویا می‌شوند. در پارانویا بیمار تصور می‌کند دیگران می‌خواهند به او آسیب برسانند، در حالی که این تصور هم غیرواقعی است و بیمار در امنیت کامل قرار دارد.
گاهی اوقات بیماران روان‌پریش، در کنار علائم پارانویا و توهم، نشانه‌هایی از افسردگی ماژول را نیز نشان می‌دهند. این موضوع متداول است و بیمار به عنوان یک فرد مبتلا به افسردگی روان‌ریشی شناخته میشود. نکته مهمی که باید به آن توجه داشته باشید این است که روان‌پریشی یک اختلال روانی پیچیده است و انواع مختلفی هم دارد.
افسردگی پس از زایمان
نوع افسردگی پس از زایمان ترکیبی پیچیده از تغییرات جسمی ، احساسی و رفتاری است که در برخی از زنان پس از زایمان اتفاق می افتد. دلیل افسردگی بعد از زایمان با تغییرات شیمیایی، اجتماعی و روانی پس از مادر شدن مرتبط است. علائم این نوع افسردگی حتی ممکن است پیش از زایمان هم نمود پیدا کند؛ همچنین مادرانی که سقط جنین را تجربه می‌کنند و نمی‌توانند فرزندشان را به دنیا بیاورند نیز دچار افسردگی می‌شوند و اگر در سریع‌ترین حالت ممکن به کمک روانشناس یا روانپزشک بیماریشان را درمان نکنند، با مشکل افسردگی ماژور مواجه خواهند شد.
تغییرات شیمیایی به دلیل کاهش سریع هورمون‌ها پس از تولد فرزند و ترشح هورمون‌های مربوط به شیردهی رخ می‌دهد. میزان استروژن و پروژسترون در دوران بارداری ده برابر افزایش می‌یابد و پس از زایمان به شدت کاهش پیدا می‌کند. 3 روز پس از زایمان، سطح این هورمون‌ها، به سطح قبل از بارداری برمی‌گردد. افت شدید سطح هورمون‌ها در بدن باعث بروز علائم افسردگی میشود. علاوه بر این تغییرات هورمونی، تغییرات اجتماعی و روانی بچه‌دار شدن، خستگی ناشی از نگهداری نوزاد در ماه‌های اول و دردهای جسمی زایمان و دوران نقاهت بعد از آن، عواملی است که خطر ابتلا به افسردگی پس از زایمان را افزایش می‌دهند.
جالب است بدانید که در آقایان هم احتمال ابتلا به این نوع افسردگی وجود دارد. تحقیقات نشان می‌دهد از هر ۱۰ مرد، یک نفر بخاطر احساس افسردگی همسرش و مسائل تازه‌ای که به واسطه تولد نوزاد ایجاد شده است، دچار افسردگی میشود و به تراپی نیاز پیدا می‌کند. برای تشخیص و انتخاب بهترین تراپیست نیاز به کسب اطلاعات در مورد وظایف این تخصص دارید در مقاله تخصص روانشناسی چیست به بررسی این موضوع پرداخته‌ایم.
علائم افسردگی پس از زایمان
افسردگی پس از زایمان یکی از مشکلات روانی رایج در میان مادران تازه‌کار است که می‌تواند بر سلامت روانی و جسمانی مادر و همچنین روابط او با فرزند و اطرافیان تأثیر بگذارد. شناسایی و درمان به موقع این وضعیت بسیار حائز اهمیت است. علائم شایع افسردگی پس از زایمان عبارت‌اند از:
- مشکلات خواب
- تغییر اشتها
- خستگی شدید
- میل جنسی پایین
- تغییرات مکرر خلق و خو
- بی علاقگی به فرزند خود
- گریه بی دلیل و مداوم
- عصبانیت شدید
- احساس بی ارزشی، ناامیدی و درماندگی
- افکار مرگ یا خودکشی
- تمایل به آسیب رساندن به اشخاص دیگر
- مشکل در تمرکز یا تصمیم گیری
در صورت بروز این علائم، دریافت کمک حرفه‌ای از متخصصین روانشناسی یا دکتر روان پزشک ضروری است. حمایت اطرافیان، برقراری ارتباط با گروه‌های پشتیبانی و ایجاد تعادل میان نیازهای شخصی و مسئولیت‌های مادری می‌تواند در بهبود این شرایط نقش مؤثری ایفا کند.
افسردگی موقعیتی
افسردگی موقعیتی یک اصطلاح فنی در علم روانپزشکی نیست ولی وقتی یک فرد در مدیریت یک رویداد استرس‌زا در زندگی خود مانند مرگ در خانواده، طلاق یا از دست دادن شغل خود با مشکل روبرو میشود، علائم افسردگی را تجربه می‌کند. روانپزشکان ممکن است افسردگی موقعیتی را به عنوان سندروم پاسخ به استرس نیز بشناسند.
علائم انواع افسردگی موقعیتی
فرد وابسته به نوع موقعیتی که در آن قرار دارد، ممکن است علائم مختلفی از خود بروز بدهد. اما متداول‌ترین علائم افسردگی موقعیتی عبارتند از:
- گریه شدید و مکرر
- احساس ناراحتی و ناامیدی
- هجوم افکار منفی
- استرس و اضطراب
- تغییر در روند خواب
- احساس درد در اعضای مختلف بدن به خصوص سر و قفسه سینه
- خستگی و کمبود انرژی
- از دست دادن قدرت تصمیم‌گیری و تمرکز
- دوری از جمع و انزوای اجتماعی
صحبت با دوستان و خانواده و یافتن راهکارهایی برای مدیریت استرس می‌تواند به کاهش اثرات این نوع افسردگی کمک کند.
افسردگی پیش از قاعدگی (PMDD)
سطح هورمون‌های بدن خانم‌ها در دوران قاعدگی هم نوسان‌های شدیدی پیدا می‌کند. از طرف دیگر علائمی چون درد، نفخ شکم ، گرفتگی عضلات و خستگی مزمن، باعث میشود نتوانند کارهای روزمره‌شان را به درستی انجام بدهند. این موضوع نیز ممکن است روی خلق و خوی آنها تأثیر داشته باشد. بروز علائم افسردگی قاعدگی یکی از علائم پریود محسوب میشود که در سطح معمول طبیعی است و نیازی به درمان ندارد. اما در بعضی از افراد، این نوع افسردگی هم نشانه‌های جدی ایجاد می‌کند و حتی ممکن است فرد را به فکر خودکشی بیندازد. در این صورت بیمار باید در کوتاه‌ترین زمان ممکن به روانشناس مراجعه کند و تحت تراپی قرار بگیرد.
علائم افسردگی قاعدگی
افسردگی قاعدگی با نشانه‌های بروز پیدا می‌کند:
- نوسانات خلقی
- تحریک پذیری
- اضطراب
- مشکل در تمرکز
- خستگی
- نغییر در اشتها
- تغییر عادات خواب
- از دست دادن توانایی تصمیم‌گیری و سختی در انتخاب
این علائم معمولاً با شروع قاعدگی کاهش می‌یابند. تغییرات سبک زندگی، تغذیه مناسب، ورزش منظم و روش‌های مدیریت استرس می‌توانند در کاهش شدت علائم مؤثر باشند.
افسردگی پس از ابتلا به بیماری‌هایی مانند کرونا
درگیر شدن با بیماری‌های مختلف می‌تواند باعث بروز برخی از علائم افسردگی شود زیرا ابتلا به بیماری‌های شدید با تجربه‌هایی مثل ترس از مرگ، ترس از تنهایی و انزوای ناشی از مسری بودن بیماری همراه است. جالب است بدانید که طبق آخرین تحقیقات در مورد بیماری کرونا، حدود نیمی از بهبود یافتگان این بیماری پس از گذراندن دوره نقاهت احساس افسردگی می‌کنند و دچار علائم افسردگی بالینی می‌شوند. این موضوع می‌تواند حاصل از تغییراتی باشد که به واسطه وجود این ویروس در بدن ایجاد شده است.
علائم افسردگی بعد از بیماری
افسردگی پس از بیماری یکی از واکنش‌های روانی رایج به شرایط جسمانی دشوار است که می‌تواند روند بهبودی فرد را مختل کند. این نوع افسردگی معمولاً پس از تجربه یک بیماری جدی یا طولانی‌مدت بروز پیدا می‌کند و شامل علائم زیر است:
- مشکل در تمرکز حتی در کارهای ساده مثل تلویزیون تماشا کردن
- ناتوانایی در به خاطر سپردن جزئیات
- احساس خستگی مزمن
- احساس گناه، بی ارزشی و درماندگی
- بدبینی و ناامیدی
- اختلالات خواب
- کج خلقی یا تحریک پذیری
- از دست دادن علاقه نسبت به کارهای لذتبخش
- پرخوری یا کاهش اشتها
- سردرد و گرفتگی عضلاتی برای مدت طولانی که با دارو هم درمان نمی‌شوند یا دوباره برمی‌گردند
- مشکلات گوارشی
- احساس اضطراب و غم بدون دلیل
- افکار یا اقدام برای خودکشی
- تغییر ناگهانی از غم به آرامش شدید یا شادی ظاهری
دریافت حمایت از خانواده و دوستان، مدیریت استرس و توجه به سلامت جسمی و روانی می‌تواند در بهبود این وضعیت تأثیرگذار باشد.
انواع افسردگی غیرعادی
افسردگی آتیپیک یکی از انواع افسردگی است که علائم آن با سایر انواع این بیماری تاحدودی متفاوت است؛ به همین دلیل افراد کمتر تصور می‌کنند که علائمشان بخاطر اختلالات روانی است و بیشتر به دنبال سایر مشکلات جسمانی می‌گردند. این نوع بیماری برخلاف نامش، متداول نیست و افراد زیادی با آن دست و پنجه نرم می‌کنند، اما به دلیل ناشناخته ماندن، کمتر کسی به روانشناس مراجعه می‌کند. اختلال افسردگی غیرعادی در زنان سه برابر بیشتر از مردان دیده میشود.
علائم افسردگی آتیپیک
افسردگی آتیپیک نوعی افسردگی با علائم خاص و متفاوت است که ممکن است در مقایسه با افسردگی‌های دیگر تشخیص دشوارتری داشته باشد. این اختلال معمولاً با علائم زیر همراه است:
- احساس سنگینی در دست‌ها و پاها
- احساس ناراحتی هنگام نشست و برخاست یا حرکت کردن
- تغییرات اشتها
- نوسانات خلقی
- اختلالات شخصیت از جمله شخصیت مرزی یا دوقطبی
- حساسیت بالا نسبت به طرد شدن
- اضطراب شدید
- احساس افسردگی در زمان‌های خاصی از روز مانند غروب خورشید
استفاده از روش‌های درمانی مانند مشاوره روانشناسی، دارو درمانی و ایجاد تغییرات مثبت در سبک زندگی می‌تواند در کاهش شدت علائم مؤثر باشد.
افسردگی بزرگسالان
افسردگی در بزرگسالان یکی از شایع‌ترین اختلالات روانی است که می‌تواند تاثیر عمیقی بر زندگی فرد بگذارد. علائم این نوع افسردگی معمولاً شامل احساس ناامیدی، خستگی مفرط، بی‌علاقگی به فعالیت‌های روزمره، تغییرات در خواب و اشتها، و دشواری در تمرکز است. عوامل مؤثر در بروز افسردگی بزرگسالان می‌تواند شامل استرس‌های شغلی، مشکلات مالی، تغییرات در روابط و بحران‌های زندگی باشد. این اختلال معمولاً می‌تواند با درمان‌های دارویی و روان‌درمانی مدیریت شود. شناخت و درک افسردگی در بزرگسالان ضروری است تا افراد بتوانند به درمان نیازمند خود دست یابند و کیفیت زندگی بهتری داشته باشند. در مقاله مدیریت استرس محل کار به بررسی روش‌های برای کنترل استرس محیط‌کار پرداخته‌ایم.
افسردگی در کودکان
افسردگی در کودکان یک اختلال جدی و شایع است که می‌تواند بر رشد و پیشرفت آنها تأثیر منفی بگذارد. علائم افسردگی در کودکان ممکن است شامل غمگینی مداوم، کم‌تحرکی، بی‌علاقگی به فعالیت‌های قبلی، مشکلات خواب و تغییرات در اشتها باشد. همچنین، کودکان ممکن است با ناتوانی در تمرکز و یادگیری یا رفتارهای اجتماعی نامناسب مواجه شوند. عوامل مختلفی مانند مشکلات خانوادگی، تغییرات در محیط ممکن است به بروز افسردگی در کودکان کمک کند. شناسایی زودهنگام و درمان مناسب این اختلال می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی و سلامت روان کودکان کمک کند.
افسردگی نوجوانان
افسردگی در نوجوانان یک اختلال رایج و بحرانی است که می‌تواند بر جنبه‌های مختلف زندگی آنها تأثیر بگذارد. علائم این افسردگی شامل احساس غم و ناراحتی، از دست دادن علاقه به فعالیت‌ها، تغییرات در خواب و اشتها، و افکار منفی است. نوجوانان ممکن است به دلیل فشارهای اجتماعی، مشکلات در مدرسه، یا بحران هویت، بیشتر در معرض افسردگی قرار بگیرند. این اختلال می‌تواند به رفتارهای خودآزاری یا مشکلات جدی‌تری منجر شود. شناسایی و درمان به‌موقع افسردگی نوجوانان از اهمیت بالایی برخوردار است تا آنها بتوانند به زندگی شاداب و مثبت‌تری دست یابند.
انواع افسردگی بر اساس جنسیت
افسردگی به طور متفاوتی در مردان و زنان ظهور می‌یابد و تحت تأثیر عوامل زیستی، روانی و اجتماعی قرار دارد. زنان بیشتر از مردان به افسردگی مبتلا می‌شوند و علائم آن معمولاً شامل غم، اضطراب و نوسانات عاطفی است. این در حالی است که مردان ممکن است افسردگی را با رفتارهای خارج از کنترل، خشم یا اعتیاد نشان دهند و تمایل کمتری به ابراز احساسات دارند. همچنین، در مردان معمولاً افسردگی با نشانه‌هایی از خستگی و بی‌حالی همراه است. درک این تفاوت‌ها برای تشخیص و درمان به‌موقع افسردگی در هر جنسیت اهمیت دارد
افسردگی در زنان
بروز افسردگی در زنان یک اختلال رایج است که می‌تواند به‌دلیل عوامل زیستی، هورمونی و اجتماعی اتفاق بیفتد. زنان به‌ویژه در دوران قاعدگی، بارداری و پس از زایمان، تحت تأثیر تغییرات هورمونی قرار دارند که ممکن است به بروز افسردگی منجر شود. علائم شامل احساس عجز، غم، اضطراب، تغییرات در خواب و اشتها و مشکلات در روابط اجتماعی است. فشارهای اجتماعی مانند نقش‌های خانوادگی و شغلی نیز می‌تواند بر شدت افسردگی تأثیر بگذارد. شناسایی و درمان مناسب افسردگی زنان از اهمیت بالایی برخوردار است تا به بهبود کیفیت زندگی و سلامت روان آنها کمک شود.
افسردگی در مردان
بروز افسردگی در مردان می‌تواند با نشانه‌هایی متفاوت از زنان بروز کند و اغلب نادیده گرفته میشود. مردان ممکن است علائم افسردگی را با خشم، کج‌خلقی و رفتارهای تهاجمی نشان دهند و تمایل به ابراز آسیب‌پذیری کمتری داشته باشند. آنها همچنین ممکن است به مشروبات الکلی یا مواد مخدر روی بیاورند تا احساسات خود را پنهان کنند. از نشانه‌های شایع افسردگی در مردان می‌توان به بی‌حوصلگی، خستگی، مشکل در تمرکز و تغییرات در خواب و اشتها اشاره کرد. آگاهی از این علائم و درمان مناسب می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی و سلامت روان مردان کمک کند.
درمان انواع افسردگی
رویکردهای مختلفی برای درمان افسردگی وجود دارد که بسته به شدت و نوع افسردگی، نیازها و شرایط فرد ممکن است متفاوت باشد. روش‌های متداول درمان عبارتند از:
- روان‌درمانی:روان‌درمانی شناختی-رفتاری (CBT) که به شناسایی و تغییر الگوهای فکری منفی کمک می‌کند. و روان‌درمانی بین‌فردی با تمرکز بر بهبود روابط اجتماعی و مهارت‌های ارتباطی.
- دارو درمانی :محرک‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs): مانند فلوکستین و سیتالوپرام که برای بسیاری از افراد مؤثر هستند درصورتی‌که SSRIs کارساز نباشند، ممکن است داروی افسردگی دیگری مانند SNRIs یا داروهای دوپامینرژیک تجویز شوند.
- تغییر سبک زندگی: ورزش منظم، رژیم غذایی سالم، خواب کافی و تکنیک‌های مدیریت استرس می‌توانند تأثیر زیادی در بهبود علائم افسردگی داشته باشند.
- مدیریت اجتماعی:حمایت از دوستان و خانواده، گروه‌های حمایتی و فعالیت‌های اجتماعی می‌تواند به فرد در مقابله با افسردگی کمک کند.
- درمان‌های مکمل: برخی افراد ممکن است از درمان‌های مکمل مانند مدیتیشن، یوگا یا طب سوزنی نیز سود ببرند.
تشخیص و درمان افسردگی باید تحت نظر متخصص روانپزشک یا روانشناس انجام شود تا برنامه درمانی مناسب بر اساس وضعیت فردی تدوین شود. اگر شما یا شخصی که می‌شناسید به افسردگی مبتلاست، مهم است که به دنبال کمک حرفه‌ای باشید.
چطور تشخیص بدهیم به کدام یک از انواع افسردگی مبتلا هستیم؟
اینکه چه نشانه‌هایی دارید و چه زمانی این نشانه‌ها بروز می‌کند، بهترین راهکار برای تشخیص نوع افسردگی است. اگر رویداد خاصی در زندگیتان رخ داده، مثلا به تازگی عزیزی را از دست داده‌اید یا فرزندتان متولد شده، احتمال اینکه بروز علائمتان به این واقعه برگردد، بسیار زیاد است. اما در برخی موارد، افراد بدون هیچ دلیل خاصی احساس افسردگی دارند، در این موارد نیاز است روانشناس جنبه‌های مختلف را مورد بررسی قرار بدهد تا علت بروز علائم را پیدا کند، نوع افسردگی را تشخیص بدهد و روش مناسب برای درمان را در پیش بگیرد.
انواع افسردگی متفاوت هستند اما ویژگی‌های مشابه بسیاری دارند
همانطور که خواندید، نشانه‌های انواع مختلف افسردگی شباهت‌های بسیاری به یکدیگر داشت؛ اما بین انواع این بیماری، تفاوت‌هایی هم وجود دارد. مهم‌ترین تفاوت به علت ایجاد انواع این بیماری برمی‌گردد. پزشک با تشخیص علت بیماری و حل آن، می‌تواند بخش زیادی از مسیر درمان را پیش ببرد و بعد از آن تنها در جهت بهبود عوارض درگیری با افسردگی تلاش می‌کند. بنابراین بهتر است به جای اینکه خودتان نوع بیماریتان را تشخیص بدهید، برای رزرو نوبت اینترنتی دکتر روانشناس اقدام کنید و به کمک او برای بهتر شدن حالتان تلاش کنید.
منبع:
webmd.com
سوالات متداول انواع افسردگی
انواع مختلف افسردگی شامل افسردگی ماژور، اختلال افسردگی مداوم (PDD)، اختلال افسردگی فصلی (SAD)، اختلال دوقطبی (بای پولار) و افسردگی پس از زایمان هستند. هر نوع افسردگی علائم و ویژگی‌های خاص خود را دارد.
افسردگی ماژور یک اختلال جدی است که با احساس شدید غم، از دست دادن علاقه به فعالیت‌های روزمره، تغییرات خواب و اشتها، خستگی و افکار خودکشی شناخته میشود. این علائم معمولاً برای حداقل دو هفته ادامه دارند.
اختلال افسردگی مداوم (PDD) نوعی افسردگی خفیف یا متوسط است که به مدت طولانی‌تری (حداقل دو سال) ادامه دارد و علائم آن معمولاً از شدت کمتری نسبت به افسردگی ماژور برخوردار است، اما مداوم و فراگیر است.
اختلال افسردگی فصلی (SAD) نوعی افسردگی است که معمولاً در فصل‌های خاصی، به‌ویژه زمستان، با کاهش نور روز بروز می‌کند. این اختلال ممکن است با تغییرات در هورمون‌ها و بیولوژی فرد مرتبط باشد و به‌دلیل کمبود نور خورشید شدیدتر شود.
درمان‌های رایج برای افسردگی شامل روان‌درمانی (مانند CBT)، داروهای ضدافسردگی، تغییرات سبک زندگی (ورزش، تغذیه سالم) و درمان‌های مکمل (مانند مدیتیشن یا یوگا) هستند. برای هر فرد درمان مناسب بسته به شدت و نوع افسردگی متفاوت است.
