سرماخوردگی چیست؟ علت و علائم سرماخوردگی در بیماران

عفونتی ویروسی به نام سرماخوردگی، بیماری مشترک بین انسان‌ها و حیوانات است. بزرگسالان به‌طور متوسط، سالانه دو تا چهار بار، سرما می‌خورند. احتقان بینی، آبریزش بینی، گلودرد، سرفه، عطسه، تب، خستگی و درد عضلانی، متداول‌ترین علائم سرماخوردگی هستند.

ممکن است علائم سرماخوردگی معمولی و سرماخوردگی سینوسی مشترک باشند. در چنین شرایطی، معاینه فیزیکی به تشخیص نوع بیماری کمک می‌کند.

استراحت زیاد، مصرف مایعات، مرطوب‌کردن هوا و داشتن تغذیه سالم، روش‌های معمول‌ درمان سرماخوردگی هستند. در این مطلب از مجله سلامت و پزشکی دکتردکتر، درباره علت سرماخوردگی، درمان سرماخوردگی و حتی فواید سرماخوردگی، گفته‌ایم. مطالعه این مقاله، 5 دقیقه طول خواهد کشید.

اگر سوالی دارید، می‌توانید در انتهای همین مطلب و در بخش سوالات بنویسید تا مشاور سلامتی، پاسخ دهد.

سرماخوردگی چیست؟

سرماخوردگی یک عفونت ویروسی خفیف و شایع است که معمولاً بر دستگاه تنفسی فوقانی تأثیر می‌گذارد. عامل بیماری سرماخوردگی معمولاً ویروس‌هایی مانند راینوویروس‌ها هستند و می‌توانند از فردی به فرد دیگر از طریق تماس نزدیک، عطسه یا سرفه منتقل شوند. علائم سرماخوردگی معمولاً شامل احتقان بینی، گلودرد، سرفه، عطسه، سردرد و تب خفیف است.
مدت زمان سرماخوردگی معمولاً بین ۷ تا 10 روز است و در برخی موارد ممکن است علائم تا دو هفته ادامه یابد. معمولا درمان این بیماری شامل استراحت، مصرف مایعات کافی و استفاده از داروهای مسکن برای کاهش علائم است.

برای پیشگیری از سرماخوردگی، شستن دست‌ها به‌طور منظم، اجتناب از تماس نزدیک با افراد بیمار و تقویت سیستم ایمنی با تغذیه مناسب و ویتامین‌ها توصیه می‌شود. شناخت و مدیریت علائم این بیماری می‌تواند به تسریع بهبودی کمک کند و از بروز عوارض جلوگیری نماید. بررسی و درمان سرماخوردگی، توسط متخصص گوش، حلق و بینی انجام می‌شود.

طول دوره سرماخوردگی چقدر است؟

اغلب بدون مراجعه به پزشک، طول درمان سرماخوردگی بین ۵ تا ۷ است. این مدت زمان در کودکان، ۲ هفته است. بروز علائم سرماخوردگی در کودکان و خردسالان با بزرگسالان تفاوت دارد.

تفاوت سرماخوردگی ویروسی و باکتریایی

در صورتی که عامل بیماری سرماخوردگی ویروس‌ها باشند عموماً با علائمی مانند آبریزش بینی، سرفه، تب خفیف، گلودرد و مشکل در خواب همراه هستند. در این نوع سرماخوردگی، هیچ داروی آنتی‌بیوتیکی نمی‌تواند منجر به بهبودی و تسریع درمان سرماخوردگی شود.

آنفولانزا هم ریشه‌ای ویروسی دارد و با بدن‌درد شدیدتر و تب بیشتر، همراه می‌شود. با تزریق واکسن آنفولانزا، می‌توان به میزان بسیار بالایی از بروز آن جلوگیری کرد.

عمده تفاوت‌های سرماخوردگی ویروسی با سرماخوردگی باکتریایی در زیر آورده شده است:

• علائم سرماخوردگی باکتریایی، بیشتر از ۱۰ تا ۱۴ روز در بدن فرد باقی می‌ماند.
• در سرماخوردگی باکتریایی، فرد تب بالاتری را نسبت به سرماخوردگی ویروسی تجربه می‌کند.
• علائم تب در فرد مبتلا به بیماری باکتریایی، به‌جای بهتر شدن، بدتر می‌شود.

از جمله سرماخوردگی‌های باکتریایی، می‌توان به عفونت سینوزیت، عفونت گوش و ذات‌الریه اشاره کرد. این بیماری‌ها، که نمونه‌هایی رایج از عفونت‌های ثانویه هستند.

بسیاری از واکسن‌هایی که کودکان در سال‌های اول دریافت می‌کنند، برای جلوگیری از عفونت‌های باکتریایی مهم هستند.

اگر سرماخوردگی شما همراه عفونت باکتریایی باشد ممکن است گلودرد چرکی داشته باشید که باید تحت نظر پزشک درمان شود.

سرماخوردگی تا چند روز واگیر دارد؟

سرماخوردگی معمولاً در دوره‌ای خاص می‌تواند واگیر داشته باشد. این بیماری به‌طور عمده ناشی از ویروس‌های تنفسی است و معمولاً فرد مبتلا از یک یا دو روز قبل از ظهور علائم شروع به انتشار ویروس می‌کند. بنابراین احتمال انتقال بیماری از فردی به فرد دیگر حتی زمانی که علائم هنوز مشخص نیست، وجود دارد.

برای کاهش خطر انتقال سرماخوردگی مهم است که افراد مبتلا در هنگام سرفه یا عطسه دهان و بینی خود را بپوشانند و از تماس نزدیک با دیگران پرهیز کنند. همچنین شستن مرتب دست‌ها و استفاده از ضدعفونی‌کننده‌ها می‌تواند به جلوگیری از گسترش ویروس کمک کند. رعایت این نکات به‌خصوص در فصول سرد سال که شیوع سرماخوردگی افزایش می‌یابد، بسیار حائز اهمیت است.

علائم سرماخوردگی و حساسیت فصلی بسیار شبیه هم هستند و گاهی تشخیص این دو از هم کار سختی است.

علائم سرماخوردگی

نشانه های سرماخوردگی، ۲ تا ۳ روز بعد از ابتلا، مانند بدن درد ظاهر می‌شوند. در حالت معمول، اصلی‌ترین علائم این بیماری شامل موارد زیر است:

• احتقان بینی و آبریزش بینی
• عطسه‌کردن
• گلودرد
• گوش‌درد
• گرفتگی صدا
• سرفه‌کردن (اگر سرفه های شما خشک هستند مقاله درمان سرفه خشک را در مجله دکتردکتر مطالعه کنید تا با انواع درمانها آشنا شوید.)
• احساس خستگی و ناخوش بودن
• بدن درد سرماخوردگی
• تب و لرز
• وزوز گوش
• ازدست‌دادن تعادل
• عفونت گوش میانی
• احساس سرگیجه
• متورم‌شدن گوش خارجی
• خارش و سوزش چشم
• وجود مشکل در تنفس
• سردرد
• عرق سرد
• حساسیت به نور
• متورم‌شدن غدد لنفاوی (این تورم باید حتما توسط پزشک متخصص بررسی شود زیرا گاهی نشانه سرطان غدد لنفاوی است.)
• احساس ناراحتی در قفسه سینه
• سرماخوردگی چشم
• احساس فشار و عفونت در سینوس‌ها
• التهاب قرنیه
• داشتن تب یا بالابودن دمای بدن
• احساس درد شدید در ماهیچه‌ها
• ازدست‌دادن حس چشایی و اختلال بویایی
• احساس فشار در قسمت گوش و صورت

ممکن است این علائم در بین افراد با سنین مختلف، متفاوت باشند. اگر علائم سرماخوردگی شدید مانند عفونت شدید گوش دیده شد باید به متخصص مراجعه نمایید در مطلب تخصص گوش و حلق و بینی چیست، کاملا درباره وظایف این تخصص، توضیح داده‌ایم. 

تفاوت علائم سرماخوردگی و آنفولانزا و آلرژی و کرونا

برای بهتر متوجه‌شدن تفاوت کرونا آنفولانزا سرماخوردگی و حساسیت، جدول زیر را مطالعه کنید:

سرماخوردگی چشم، از جمله علائمی‌ست که بین آلرژی و کرونا، مشترک است. سرماخوردگی می‌تواند با خارش گلو نیز همراه باشد.

سرماخوردگی بزرگسالان

سردرد، آبریزش بینی، درد عضلانی، گرفتگی بینی و گلودرد از جمله علائم ابتلا به سرماخوردگی بزرگسال هستند. این بیماری که توسط ویروس‌ها ایجاد می‌شود، معمولاً طی یک تا دو هفته بهبود می‌یابد و استراحت، مصرف مایعات و تغذیه مناسب می‌تواند به تسریع در بهبود کمک کند.

هنوز صدها نوع از ویروس‌های سرماخوردگی وجود دارد که کودکان نسبت به آن‌ها، مصون نیستند. برای همین است که هرچه سن انسان بالاتر می‌رود، کمتر دچار سرماخوردگی می‌شود.

درمان سرماخوردگی کودکان ممکن است تا ۲ هفته طول بکشد. کودکان در هنگام ابتلا به این بیماری بیشتر در تغذیه و خواب دچار مشکل می‌شوند.

همچنین بیشتر از طریق دهان نفس می‌کشند و وجود بیماری را از طریق سرفه‌های مداوم، نشان می‌دهند.

سرماخوردگی نوزادان

نوزادان طول درمان بیشتری نیاز دارند. گاهی ممکن است درمان سرماخوردگی نوزاد، حداقل تا ۱۴ روز طول بکشد. اگر نوزاد دچار آبریزش یا گرفتگی بینی باشد و به چیزهایی که دوست دارد، علاقه‌ای نشان ندهد، احتمالا سرما‌خورده است. تعریق در قسمت پشت یا قفسه سینه نوزاد نیز از دیگر علائم ابتلای او به بیماری هستند.

دمای بدن یک نوزاد سالم، معمولاً بین ۳۶ تا ۳۷ درجه سانتیگراد است. دمای ۳۸ درجه برای نوزادان زیر سه ماه بالا بوده و دمای ۳۹ درجه، برای نوزادان سه تا شش ماه، خطرناک تلقی می‌شود.

سرماخوردگی در بارداری

به عقیده بسیاری از پزشکان، سرماخوردگی در دوران بارداری، چالش‌های مخصوص به خودش را دارد. سرماخوردگی در بارداری می‌تواند خطراتی برای جنین، به‌ویژه در سه ماهه اول ایجاد کند. توصیه می‌شود مادران باردار با رعایت بهداشت و تقویت سیستم ایمنی، از ابتلا به سرماخوردگی پیشگیری کنند و در صورت بروز علائم، حتماً با پزشک مشورت نمایند.

به نقل از سرویس سلامت انگلستان (NHS)،

به خانم‌های باردار توصیه می‌شود تا در سه ماه اول بارداری، از مصرف دارو برای درمان سرماخوردگی اجتناب کنند.

سرماخوردگی تابستان

معمولاً از خردادماه تا اوایل مهر، سرماخوردگی در تابستان رخ می‌دهد. علائم این نوع از سرماخوردگی، بسیار شبیه به سرماخوردگی معمولی در زمستان است؛ سردرد، آبریزش بینی، گلودرد، تب، بدن‌درد و غیره.

سرماخوردگی‌های تابستانی ممکن است کمتر از سرماخوردگی‌های زمستانی شایع باشند. به‎‌هرحال ویروس‌ها، در فضاهای بسته و در هوای سرد و خشک، راحت‌تر پخش می‌شوند.

علت سرماخوردگی

علت این بیماری، وجود ویروس‌ بوده و مسری است. تا زمانی که تمامی علائم در فرد از بین نرود، فرد ناقل بوده و معمولاً ۱ تا ۲ هفته طول می‌کشد.

میکروب‌های سرماخوردگی، از طریق سرفه و عطسه منتقل می‌شوند و تا ۲۴ ساعت روی دست‌ها و سطوح، زنده می‌مانند. سرماخوردگی بیشتر از طریق، گوش و حلق و بینی منتقل می‌شود.

تشخیص سرماخوردگی

گاهی تشخیص سرماخوردگی و تفاوت آن با سایر بیماری‌ها همچون آنفولانزا و کرونا، سخت است.

البته عطسه، سرفه، بی‌حسی و کرختی، آبریزش، انسداد بینی و گلودرد، شایع‌ترین علائم سرماخوردگی شدید و معمولی هستند.

این بیماری معمولاً تا ۱ هفته پس از مشاهده علائم خوب می‌شود؛ اما اگر این زمان بیشتر طول کشید، باید به دکتر سرماخوردگی مراجعه کنید.

معمول‌ترین راه‌هایی که منجر به انتقال سرماخوردگی می‌شود در زیر آورده شده است:

• لمس پوست فرد ناقل؛
• تنفس ریز قطرات سرماخوردگی در هنگام عطسه یا سرفه فرد بیمار؛
• استفاده‌نکردن از ماسک در هنگام سرماخوردگی؛
• استفاده از وسایل شخصی فرد بیمار مانند لیوان، حوله، …؛
• داشتن ارتباط نزدیک با فرد بیمار، در یک مکان سرپوشیده.

راه‌های دیگری نیز برای انتقال وجود دارد؛ اما شایع‌ترین آن‌ها در بالا ذکر شد.

پیشگیری از سرماخوردگی

بهترین راه‌ها برای جلوگیری از سرماخوردگی، شامل موارد زیر است:

• شستشوی منظم دست‌ها با آب گرم و صابون پس از هر بار ورود به منزل
• استفاده‌نکردن از وسایل شخصی فرد بیمار مانند بشقاب، لیوان، بالش و سایر موارد
• اجتناب از تماس دست آلوده با چشم و دهان
• داشتن تغذیه سالم و مصرف میوه‌ها و سبزیجات
• مرطوب نگه داشتن فضا
• رعایت فاصله اجتماعی
• ماسک‌زدن در مکان‌های عمومی
• مصرف غذاهای مقوی و پروبیوتیک‌ها
• داشتن خواب کافی
• ورزش منظم

رعایت موارد ذکر شده، می‌تواند به میزان بسیار زیادی از بروز سرماخوردگی در افراد جلوگیری کند.

عوارض سرماخوردگی

اگر باتوجه ‌به رعایت کلیه موارد بهداشتی، بعد از گذشت ۲ هفته، عفونت در بدن بماند، ممکن است دیگر نقاط بدن هم درگیر شوند. از جمله این عفونت‌ها می‌توان به عفونت سینوسی، عفونت گوش یا برونشیت حاد، اشاره کرد.

در صورت بروز هرگونه مشکل حاد، توصیه می‌شود به متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کنید.

در صورت مشاهده علائم زیر، حتماً با یک پزشک مشورت کنید:

• تب شدید
• گوش‌درد
• سردردهای سینوسی
• سرفه‌های شدید و حس سوزش بسیار در گلو

در صورت عدم مراجعه به پزشک، فرد بیمار ممکن است به بیماری‌های مزمن ریوی همچون آسم مبتلا شود.

درمان سرماخوردگی

برای درمان سرماخوردگی، اولین گزینه مراجعه به پزشک است. در چنین شرایطی، معمولا ابتدا دکتر عمومی بیمار را ویزیت می‌کند. معمولا پزشکان بعد از معاینه، داروهایی همچون آموکسی سیلین و کلداکس، تجویز می‌کنند. توصیبه به مصرف الباقی داروها، بستگی به علائم و شدت سرماخوردگی دارد.

بعضی از داروها هم، نیازی به نسخه پزشک ندارند و به راحتی فروخته می‌شوند. بعضی از محبوب‌ترین داروهای سرماخوردگی بدون نیاز به نسخه پزشکی را در جدول زیر، آورده‌ایم:

لازم به ذکر است که آنتی‌بیوتیک‌ها برای درمان سرماخوردگی مؤثر نیستند زیرا این بیماری ناشی از ویروس است. همچنین قبل از مصرف هرگونه دارو، مشاوره با پزشک یا داروساز توصیه می‌شود به‌ویژه در افراد با شرایط پزشکی خاص یا کسانی که داروهای خاصی مصرف می‌کنند. استراحت، مصرف مایعات کافی و تغذیه مناسب نیز در تسریع بهبود کمک‌کننده است.

سرفه های سرماخوردگی می‌توانند خشک یا خلط دار باشند. اگر سرفه‌های شما خلط دار هستند مقاله درمان سرفه خلط دار را از دست ندهید.

آنتی بیوتیک و سرماخوردگی

آنتی‌بیوتیک‌ها داروهایی هستند که به‌طور خاص برای درمان عفونت‌های باکتریایی استفاده می‌شوند و در درمان عفونت‌های ویروسی مانند سرماخوردگی مؤثر نیستند. سرماخوردگی معمولاً ناشی از ویروس‌هایی چون راینوویروس‌ها است و از آنجا که آنتی‌بیوتیک‌ها تنها بر باکتری‌ها تأثیر می‌گذارند، تجویز آن‌ها برای بیماران مبتلا به سرماخوردگی نه تنها بی‌فایده است بلکه می‌تواند عوارضی نیز ایجاد کند.

استفاده نادرست یا بی‌رویه از آنتی‌بیوتیک‌ها می‌تواند به بروز مقاومت آنتی‌بیوتیکی منجر شود، به این معنا که در آینده درمان عفونت‌های باکتریایی دشوارتر خواهد شد. همچنین برخی افراد ممکن است به آنتی‌بیوتیک‌ها حساسیت داشته باشند و مصرف آن‌ها ممکن است عوارض جانبی ناخواسته ایجاد کند.

در مواردی که عفونت‌های باکتریایی ثانویه مانند عفونت سینوس‌ها یا عفونت گوش به دنبال سرماخوردگی ایجاد شود، پزشک ممکن است استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها را تجویز کند. با این حال برای درمان سرماخوردگی خود باید از روش‌هایی مانند مسکن‌ها، ضداحتقان‌ها و شربت‌های درمان سرفه استفاده کرد. مراقبت از خود، استراحت و مصرف مایعات کافی نیز به بهبود سریع‌تر کمک می‌کند.

درمان عفونت سر در اثر سرماخوردگی

عفونت سر ناشی از سرماخوردگی، اغلب به شکل سینوزیت بروز می‌کند و به دلیل التهاب سینوس‌ها به وجود می‌آید. پس از ابتلا به سرماخوردگی، التهاب و احتقان بینی می‌تواند منجر به مسدود شدن سینوس‌ها شود و زمینه را برای رشد باکتری‌ها فراهم کند. برای درمان این عفونت، ابتدا می‌توان از داروهای ضداحتقان استفاده کرد که به باز کردن سینوس‌ها و کاهش احتقان بینی کمک می‌کنند. همچنین مصرف مسکن‌های درد مانند استامینوفن یا ایبوپروفن می‌تواند به کاهش سردرد و درد صورت کمک کند.

شستشوی بینی با محلول نمکی نیز یک روش مؤثر است که به تخلیه خلط و مواد زائد از سینوس‌ها کمک می‌کند. در صورتیکه علائم عفونت طولانی‌مدت یا شدید باشد ممکن است پزشک تجویز آنتی‌بیوتیک را نیز در نظر بگیرد.

علاوه بر این، استراحت کافی و مصرف مایعات به افزایش توانایی بدن در مبارزه با عفونت کمک می‌کند. در نهایت در صورت بروز علائم شدید یا عدم بهبود، مراجعه به پزشک ضروری است تا اقدامات مورد نیاز اقدام شود و از بروز عوارض جدی‌تر جلوگیری گردد. گفتنی است شربت پلارژین با ترکیبات گیاهی به کاهش علائم سرماخوردگی مانند سرفه و گلودرد کمک می‌کند و سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند.

درمان تب در اثر سرماخوردگی

تب یکی از علائم شایع سرماخوردگی است که به واکنش طبیعی بدن در برابر عفونت اشاره دارد. برای درمان تب ناشی از سرماخوردگی چند روش مؤثر وجود دارد. اولین و مهم‌ترین راه، استراحت کافی است؛ زیرا بدن در این حالت به مبارزه با عفونت کمک می‌کند.

مصرف مایعات به ویژه آب، سوپ و نوشیدنی‌های گرم نیز بسیار مهم است تا بدن هیدراته باقی بماند و تب سریع‌تر کاهش یابد. همچنی می‌توان از داروهای مسکن و ضدتب مانند استامینوفن یا ایبوپروفن استفاده کرد. این داروها می‌توانند به کاهش دما و تسکین دردهای عمومی ناشی از سرماخوردگی کمک کنند.

علاوه بر این، استفاده از کمپرس‌های سرد بر روی پیشانی یا استفاده از دوش گرم می‌تواند به کاهش دمای بدن کمک کند. در این دوران، از پوشیدن لباس‌های زیاد جلوگیری کنید تا بدن بتواند دما را به شکل طبیعی تنظیم کند.

اگر تب بیش از سه روز ادامه یابد یا به بیش از ۳۹.۴ درجه سانتی‌گراد (۱۰۳ درجه فارنهایت) برسد، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. در نهایت، توجه به علائم همراه دیگر نیز بسیار مهم است تا عوارض احتمالی جدی‌تر شناسایی شوند.

درمان آبریزش چشم و بینی در اثر سرماخوردگی

آبریزش چشم و بینی از علائم رایج سرماخوردگی است که می‌تواند آزاردهنده باشد. برای درمان این علائم، روش‌های مختلفی وجود دارد. اولین قدم، شستشوی بینی با محلول نمکی است که می‌تواند کمک کند تا مخاط و مواد زائد از بینی پاک شوند و تنفس را راحت‌تر کند. می‌توانید از اسپری‌های نمکی که در داروخانه‌ها موجود است، استفاده کنید.

درمان‌های ضداحتقان نیز می‌توانند مفید باشند زیرا به کاهش احتقان بینی و بهبود آبریزش کمک می‌کنند. داروهای آنتی‌هیستامین نیز به کنترل آبریزش چشم و بینی کمک می‌کنند و علائم آلرژیک ناشی از سرماخوردگی را کاهش می‌دهند.

استفاده از کمپرس گرم روی چشم‌ها نیز می‌تواند در کاهش احساس خستگی و ناراحتی کمک کند. با حفظ رطوبت در هوا به ویژه در فصل‌ خشک، می‌توان از خشکی بینی و چشم جلوگیری کرد.

علاوه بر این، استراحت کافی و مصرف مایعات نیز به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند و دوره بهبودی را تسریع می‌بخشد. در واقع با روش هایی درمان سریع سرماخوردگی امکان پذیر است. در نهایت اگر علائم ادامه‌دار یا شدید شوند، مشاوره با پزشک ضروری است تا از بروز عوارض جدی‌تری جلوگیری شود.

درمان گرفتگی بینی در اثر سرماخوردگی

گرفتگی بینی یکی از علائم آزاردهنده سرماخوردگی است که می‌تواند تنفس را دشوار کند. برای درمان این حالت، چندین روش مؤثر وجود دارد. یکی از بهترین راه‌ها، شستشوی بینی با محلول نمکی است. این کار می‌تواند به تخلیه خلط و مواد زائد کمک کند و از التهاب داخل بینی بکاهد. اسپری‌های بینی حاوی نمک نیز می‌توانند در این زمینه مؤثر باشند.

استفاده از داروهای ضداحتقان مانند پسیودوئدفدرین یا افدرین نیز می‌تواند موجب کاهش تورم و باز شدن بینی شود. این داروها می‌توانند به صورت قرص یا بخور استفاده شوند. همچنین، بخور گرم با آب یا استفاده از انسان‌های بخور مرطوب کننده می‌تواند به رفع احتقان کمک کند.

استراحت کافی و مصرف مایعات نیز اهمیت زیادی دارد زیرا هیدراته نگه‌داشتن بدن به تسهیل فرآیند بهبودی کمک می‌کند. استفاده از کمپرس گرم بر روی بینی و سینوس‌ها نیز می‌تواند احساس راحتی بیشتری ایجاد کند.

در صورتی که گرفتگی بینی بیش از چند روز ادامه یابد یا با علائم دیگری همراه گردد، مراجعه به پزشک ضروری است تا از بروز عوارض و مشکلات جدی‌تر جلوگیری شود.

گفتنی است قطره رینوسالتین با ترکیبات گیاهی خود به رفع گرفتگی بینی ناشی از سرماخوردگی کمک کرده و باعث بهبود تنفس می‌شود.

درمان خانگی سرماخوردگی

برای درمان خانگی سرماخوردگی، می‌توان به استراحت کافی، مصرف مایعات گرم مانند و مصرف دمنوش‌ برای سرماخوردگی اشاره کرد. همچنین استفاده از دستگاه بخور برای مرطوب نگه داشتن هوا، و قرقره آب نمک برای کاهش گلودرد نیز کاربرد دارد.

البته درمان‌ها و پرهیزهای خانگی هم در درمان سرماخوردگی، تاثیر زیادی دارند. بهترین و مؤثرترین راه‌های تسکین سرماخوردگی در منزل، شامل توصیه‌های زیر می‌شود:

استراحت کافی

استراحت کافی به‌عنوان یکی از روش‌های درمان خانگی سرماخوردگی بسیار مهم است. این روش به بدن فرصت می‌دهد تا انرژی خود را برای مبارزه با عفونت و بازسازی سیستم ایمنی به کار گیرد. همچنین، این کار می‌تواند بهبودی را تسریع کرده و از طولانی شدن بیماری جلوگیری کند.

نوشیدن مایعات زیاد

نوشیدن مایعات فراوان به حفظ آب بدن، رقیق کردن ترشحات مخاطی و جلوگیری از خشکی گلو کمک می‌کند. همچنین، با تقویت سیستم ایمنی، روند بهبودی را تسریع می‌کند.

این مایعات می‌توانند شامل آب، چای‌های گیاهی، آبمیوه‌های طبیعی و سوپ‌های گرم باشند. استفاده از آن‌ها علاوه بر حفظ رطوبت بدن، حاوی ویتامین‌ها و مواد مغذی نیز هستند. مصرف این نوشیدنی‌ها به ویژه در روزهای ابتدایی سرماخوردگی می‌تواند به کاهش شدت علائم و کوتاه‌تر شدن مدت زمان بیماری کمک کند.

داشتن تغذیه سالم

داشتن تغذیه سالم در درمان سرماخوردگی تأثیر بسیار مهمی دارد. مصرف مواد غذایی سرشار از ویتامین‌ها و مواد معدنی می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و توانایی بدن برای مبارزه با عفونت‌ها را افزایش دهد. غذاهایی مانند میوه‌ها و سبزیجات تازه، پروتئین‌های کم‌چرب، و غذاهای حاوی آنتی‌اکسیدان‌ها به کاهش التهاب و تسریع در بهبودی کمک می‌کنند. در مقاله غذا برای سرماخوردگی بهترین غذاها را برای این دوران معرفی کرده‌ایم.

غرغره کردن آب‌نمک برای تسکین گلودرد

این روش به کاهش التهاب و از بین بردن باکتری‌ها و ویروس‌های موجود در گلو کمک می‌کند و می‌تواند به بهبود سریع‌تر علائم و تسکین درد کمک کند.

غرغره کردن با آب‌نمک به دلیل خاصیت ضد باکتریال و آنتی‌الرژیک آن، می‌تواند باعث تمیز کردن گلو از اسباب‌بیماری شود و التهاب را کاهش دهد. این روش می‌تواند به‌عنوان یک درمان مکمل به داروهای ضد درد و ضد التهاب مورد استفاده قرار گیرد و در تسکین سریع‌تر درد و ناراحتی گلو و درمان خانگی گلودرد موثر باشد.

میل کردن نوشیدنی‌های گرم همچون آب جوش، لیمو و عسل برای تسکین گلودرد

میل کردن به نوشیدنی‌های گرم مانند آب جوش با عسل و لیمو، یک راه مؤثر برای تسکین گلودرد در درمان سرماخوردگی است. این نوشیدنی‌ها به عنوان ضد‌التهاب و ضدباکتریال عمل می‌کنند و می‌توانند به کاهش التهاب گلو و تسکین درد و ناراحتی کمک کنند.

گرفتن بخور

بخور از طریق مرطوب کردن هوا می‌تواند به تسکین علائمی مانند انسداد بینی و التهاب گلو کمک کند. استفاده از عصاره‌های گیاهی مانند نعناع و آویشن در بخور، می‌تواند اثرات ضد‌التهابی و ضدباکتریالی داشته باشد که به بهبودی سرعت بخشیده و راحت‌تر شدن تنفس را تسهیل می‌دهد.

حمام و دوش آب گرم

آب گرمی که بر روی بدن استفاده می‌شود می‌تواند به از بین بردن خستگی و کاهش دردهای عضلانی کمک کند. همچنین، بخار آب گرم می‌تواند به باز کردن مجاری تنفسی و تسریع در بهبودی از طریق ترشحات مخاطی کمک کند. اما مهم است که آب خیلی گرم استفاده نشود تا از خشکی پوست جلوگیری شود و به جای آن از آب گرم استفاده کنید.

در زمان سرماخوردگی چه بخوریم؟

بهتر است در زمان سرماخوردگی، از یک رژیم غذایی کم‌چرب و پر فیبر، پیروی کنید. این رژیم، باید شامل مقدار زیادی ماهی و سبزیجات تازه باشد.

در ادامه غذاهایی که مصرف آنها در هنگام بیماری توصیه شده است را معرفی می‌کنیم:

آب‌پرتقال

پرتقال دارای ویتامین C است و همین منجر به تقویت سیستم بدن می‌شود. آب‌پرتقال، التهاب سینوسی در بینی و کانال‌های سینوسی را کاهش می‌دهد.

این نوشیدنی به‌دلیل حاوی ویتامین C و آنتی‌اکسیدان‌های غنی، می‌تواند در درمان سرماخوردگی موثر باشد. ویتامین C در آب پرتقال می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی بدن و کاهش علائم ناشی از عفونت‌ها کمک کند، در حالی که آنتی‌اکسیدان‌های موجود در آن می‌توانند به تسریع در بهبود فرآیند درمان کمک کنند.

زنجبیل

دم‌نوش زنجبیل، باعث کاهش احتقان و سایر علائم سرماخوردگی می‌شود. همچنین زنجبیل، دارای ترکیبی ضدالتهاب بوده و پف ناشی از مریضی را کاهش می‌دهد.

کیوی

کیوی منبع ویتامین C است و باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شود. این میوه برای سرماخوردگی بسیار مفید است زیرا حاوی ویتامین C زیادی است که به تقویت سیستم ایمنی کمک می‌کند. مصرف کیوی می‌تواند در بهبود سریع‌تر علائم سرما خوردگی مؤثر باشد و به عنوان یک منبع طبیعی از آنتی‌اکسیدان‌ها نیز شناخته می‌شود که در مقابله با التهاب‌ها و عفونت‌ها موثر است.

کیوی، میوه غنی از آنتی‌اکسیدان‌هاست که به مقابله با آسیب‌های ایجاد شده توسط آزاد رادیکال‌ها کمک می‌کند و می‌تواند فرآیند بهبودی را تسریع دهد.

ماهی

یکی از رایج‌ترین منابع ویتامین D و امگا ۳ ماهی‌هایی مانند ماهی قزل‌آلا، ماهی‌تن و شاه‌ماهی هستند. خوردن این ماهی‌ها، سیستم ایمنی بدن را قوی نگه می‌دارد.

سوپ مرغ

سوپ مرغ در از بین‌ رفتن گرفتگی بینی و گلو، معجزه می‌کند. علاوه ‌براین، از کم‌آبی بدن جلوگیری کرده و باعث رقیق‌شدن مخاط بینی می‌شود.

این مدل سوپ، غنی از مواد مغذی مانند پروتئین و ویتامین‌ها است که به تقویت بدن کمک می‌کند. همچنین، گرم بودن سوپ می‌تواند به تسکین درد و ناراحتی کمک کند و می‌تواند احساس راحتی و آرامش را به شما بخشیده و در بهبود سریع‌تر علائم سرما خوردگی مؤثر باشد.

عسل

وقتی سرماخوردگی همراه با سرفه باشد، عسل یک درمان طبیعی و عالی خواهد بود.این ماده طبیعی با خواص ضدالتهابی و آنتی‌باکتریال خود می‌تواند به تسکین گلودرد و کاهش سرفه کمک کند. عسل همچنین حاوی آنتی‌اکسیدان‌هایی است که سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کنند. مصرف عسل، به خصوص در ترکیب با آب گرم یا چای، می‌تواند به تسکین علائم سرماخوردگی و بهبود سریع‌تر کمک کند. با این حال، عسل نباید به عنوان جایگزین مراقبت‌های پزشکی در نظر گرفته شود و در صورت تداوم یا تشدید علائم، مشورت با پزشک ضروری است.

زردچوبه

این ادویه، التهاب مفاصل را تسکین می‌دهد و از درد عضلانی جلوگیری می‌کند. زردچوبه حاوی ترکیبی به نام کورکومین است که خواص ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدانی قوی دارد.

زردچوبه می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کند و با کاهش التهاب، در تسکین گلودرد و سرفه مؤثر باشد. همچنین، خواص ضدمیکروبی زردچوبه می‌تواند به مبارزه با عوامل بیماری‌زا کمک کند. مصرف زردچوبه به صورت دمنوش یا افزودن آن در غذا برای سرماخوردگی بسیار مفید است. با این حال، مانند سایر درمان‌های طبیعی، زردچوبه جایگزین مراقبت‌های پزشکی نیست و در صورت تداوم علائم، مشورت با پزشک توصیه می‌شود.

فلفل تند

وجود ماده فعال کپسایسین در فلفل تند، به کاهش خلط، احتقان و عطسه، کمک می‌کند. کپسایسین، ماده فعال موجود در فلفل تند، خواص ضدالتهابی و ضددرد دارد.

این ماده می‌تواند به باز شدن مجاری بینی و کاهش احتقان کمک کند. فلفل تند همچنین حاوی ویتامین C است که به تقویت سیستم ایمنی کمک می‌کند. مصرف فلفل تند ممکن است باعث افزایش موقت دمای بدن شود که می‌تواند به تعریق و دفع سموم کمک کند. با این حال، برخی افراد ممکن است به فلفل تند حساس باشند و مصرف آن می‌تواند باعث ناراحتی معده شود. همچنین، فلفل تند جایگزین درمان‌های اصلی سرماخوردگی نیست و باید با احتیاط مصرف شود.

گیلاس

با خوردن گیلاس، التهاب ناشی از سرماخوردگی را از بین می‌برید و سلول‌های ایمنی و دستگاه گوارشی خود را، تقویت می‌کنید.این میوه سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها، ویتامین C و ترکیبات ضدالتهابی است که می‌توانند به تقویت سیستم ایمنی کمک کنند.

گیلاس همچنین حاوی مراتونین است که می‌تواند به بهبود خواب کمک کند، که برای بهبودی از سرماخوردگی مهم است. آب گیلاس نیز می‌تواند به هیدراته نگه داشتن بدن کمک کند. با این حال، گیلاس به تنهایی درمان قطعی برای سرماخوردگی نیست و باید در کنار سایر روش‌های درمانی و تغذیه متعادل استفاده شود. در صورت تداوم نشانه های سرماخوردگی، مشورت با پزشک توصیه می‌شود.

چای بابونه

چای بابونه باعث رقیق‌شدن اخلاط و تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شود.این گیاه دارویی خواص ضدالتهابی و آرام‌بخش دارد که به کاهش ناراحتی‌های ناشی از سرماخوردگی کمک می‌کند.

بابونه می‌تواند به تسکین گلودرد، کاهش احتقان و بهبود خواب کمک کند. همچنین، خاصیت ضدمیکروبی آن ممکن است در مبارزه با عفونت‌ها مفید باشد. نوشیدن چای بابونه گرم می‌تواند به هیدراته ماندن بدن کمک کرده و بخار آن به باز شدن مجاری تنفسی کمک می‌کند. با این حال، چای بابونه جایگزین درمان‌های پزشکی نیست و در موارد شدید یا طولانی شدن بیماری، مراجعه به پزشک ضروری است.

هویج

به تسکین درد قفسه سینه یا سایر علائم تنفسی کمک می‌کند. هویج به دلیل حاوی ویتامین‌ها و مواد مغذی مانند ویتامین C، بتا کاروتن و آنتی‌اکسیدان‌ها، می‌تواند در درمان سرماخوردگی موثر باشد. ویتامین C که در هویج وجود دارد، به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند و آنتی‌اکسیدان‌های موجود در آن نیز می‌توانند به مقابله با عفونت‌ها کمک کنند و فرآیند بهبودی را تسریع دهند.

سبزیجات

خوردن سبزی‌های برگ‌دار مانند کلم‌بروکلی و اسفناج، به تقویت عملکرد سیستم ایمنی بدن و کاهش علائم بیماری کمک می‌کند. سبزیجات مانند نعناع، آویشن، پیاز، سیر و نعنای هندی دارای خواص ضد التهابی، ضد باکتریایی و آرام‌بخشی هستند که می‌توانند در کاهش علائم ناشی از سرماخوردگی، مانند انسداد بینی و التهاب گلو، مؤثر باشند. استفاده از این سبزیجات به صورت خام یا به عنوان تهیه‌ی عصاره‌ها و نوشیدنی‌های گرم می‌تواند به بهبودی سریع‌تر علائم کمک کند و راحتی شما را افزایش دهد.

باورهای غلط درباره سرماخوردگی

درباره سرماخوردگی و درمان آن، باورهای رایج اشتباهی وجود دارد که گاهی آسیب زننده هستند.  برخی باورهای رایج اما نادرست درباره سرماخوردگی عبارتند از: اینکه سرما خوردن ناشی از قرار گرفتن در هوای سرد است، یا اینکه خوردن ویتامین C به تنهایی می‌تواند از ابتلا به سرماخوردگی جلوگیری کند. در واقع، سرماخوردگی توسط ویروس‌ها ایجاد می‌شود و راه‌های پیشگیری از سرماخوردگی پیچیده‌تر هستند.

سرماخوردگی و آنفولانزا، یکی هستند

درست است که برخی از علائم هر دو بیماری یکی است اما، هر دو ناشبی از ویروس‌های مختلفی هستند. سرماخوردگی خفیف‌تر و آنفولانزا، دارای شدت بیشتری است.

واکسن‌ها، تأثیر بالایی در پیشگیری از سرماخوردگی دارند

بیش از ۲۰۰ نوع ویروس سرماخوردگی وجود دارد که اغلب، جهش‌یافته هستند. برای اکثر این ویروس‌ها، واکسنی ساخته شده که البته فقط مختص به یک یا چند گونه از آن‌ها است.

برای همین، تزریق یک واکسن، کسی را در برابر همه انواع سرماخوردگی، ایمن نمی‌‌کند.

می‌توان از سرماخوردگی پیشگیری کرد

با رعایت برخی نکات، می‌توان از ابتلا به سرماخوردگی جلوگیری کرد اما نمی‌توان احتمالش را کامل از بین برد.  اگرچه اقداماتی مانند شستن دست‌ها و تقویت سیستم ایمنی می‌تواند خطر ابتلا را کاهش دهد، اما به دلیل تنوع ویروس‌های سرماخوردگی و راه‌های انتقال آن‌ها، پیشگیری بطور کامل عملاً غیرممکن است.

قرارگیری در هوای سرد باعث مریض‌شدن می‌شود

با این که بیشتر سرماخوردگی‌ها و آنفولانزاها در ماه‌های سرد سال اتفاق می‌افتند، اما دلیل اصلی آن، سرما نیست. علت مسری بودن بیماری در این فصل، قرار گرفتن در فضای بسته و خشکی هوا است.

برای درمان سرماخوردگی بهترین کار مراجعه به پزشک است

سرماخوردگی به دلیل ویروس‌ها ایجاد می‌شود و معمولاً با علائمی مانند آبریزش بینی، سرفه، گلودرد و خستگی همراه است. در حالی که بسیاری از افراد می‌توانند با استفاده از روش‌های خودمراقبتی مانند استراحت و استفاده از داروهای مسکن، علائم خفیف سرماخوردگی را مدیریت کنند اما در برخی موارد، مراجعه به پزشک بهترین اقدام است.

اگر علائم شما ادامه‌دار شد یا با تب بالا، تنگی نفس یا درد شدید همراه بود، این موارد می‌تواند نشانه‌ای از عفونت جدی‌تر مانند آنفولانزا یا عفونت سینوسی باشد. در این شرایط، یک معاینه تخصصی ضروری است و پزشک می‌تواند بر اساس وضعیت شما، درمان مناسبی را پیشنهاد دهد.

برای دریافت نوبت متخصصان در  دکتر دکتر یا مشاوره آنلاین، می‌توانید به وب‌سایت ما مراجعه کنید. همچنین، درج نظرات و سوالات شما در سایت می‌تواند به دیگران کمک کند و تجربیات ارزشمندی را به اشتراک بگذارد.

منبع:

nhs.uk

سؤالات متداول سرماخوردگی